Σάββατο 27 Ιουνίου 2015

Με αφορμή τη "Μεταμόρφωση" του Κάφκα

Γαστριμαργική ιστορία βασισμένη στη «Μεταμόρφωση» του Κάφκα 
της Αγγελικής Τανίδου
........................................
Κάθισε ανάλαφρα στη καρέκλα, που μόλις είχε τραβήξει πίσω της ένας ντελικάτος σερβιτόρος. Εκείνος παραξενεύτηκε που στο ραντεβού είχε φτάσει πρώτη η κυρία- κανένας σεβασμός πια στο πρωτόκολλο- αλλά δεν τόλμησε να ρωτήσει για το συνδαιτυμόνα της. Ζήτησε να κρεμάσει το παλτό της στην γκαρνταρόμπα αλλά εκείνη αρνήθηκε ευγενικά. Μέσα στην τσέπη του ήταν ο Γρηγόρης Σάμσα.


Όταν τον είδε για πρώτη φορά στο δωμάτιό του, να βγάζει κάτω από τον καναπέ το χτυπημένο του κεφάλι, της ήρθε να ουρλιάξει. Ο Γρηγόρης σκαθάρι!  Με τον καιρό κι αφού όλοι στο σπίτι του φερόταν φυσιολογικά, τον συνήθισε. Του έκανε πότε-πότε συντροφιά μερικά απογεύματα. Σήμερα όμως είχε πάρει τη μεγάλη απόφαση! Θα τον πήγαινε για φαγητό. Να βγει επιτέλους από κείνο το υγρό και αφιλόξενο σπίτι.
Τον έβγαλε προσεκτικά από την τσέπη του πανωφοριού της και τον απίθωσε μέσα στο σερβίτσιο που ήταν τοποθετημένο στην καρέκλα απέναντί της. Ήταν λευκό με ένα μπουκέτο τριαντάφυλλα στην αριστερή πλευρά, δίπλα στο πιρούνι. Εκείνος, καθώς δεν ήθελε να τη φέρει σε δύσκολη θέση, βολεύτηκε μέσα στο μπουκέτο. Ήταν πολύ χαρούμενος που ξανάβλεπε τον έξω κόσμο. Αν και δυσκολευόταν, γιατί το πιάτο ήταν βαθύ, ανασηκώθηκε στις μύτες από τα μικρά του ποδαράκια και περιεργαζόταν τα διπλανά τραπέζια.
Η κυρία στο τραπέζι δεξιά του άπλωνε με προσοχή την πετσέτα στα πόδια της, ενώ ο συνοδός της γέμιζε το ποτήρι της κρασί, κάτι της έλεγε και χαμογελούσε. Το ζευγάρι των ηλικιωμένων που καθόταν πιο πέρα είχαν περάσει στο γλυκό. Στο μουστάκι του κυρίου είχε κολλήσει ένα κομματάκι σαντιγί πασπαλισμένη με αμυγδαλάκι από την τούρτα που μόλις είχε καταβροχθίσει και έδειχνε πολύ αστείος. Ο Γρηγόρης το διασκέδαζε. Η φίλη του τον παρατηρούσε ευχαριστημένη.
Σε λίγο κατέφτασε ο σερβιτόρος με έναν τεράστιο δίσκο. Πάνω του καμάρωνε μια βαθιά σουπιέρα με ζεστή μινεστρόνε. Ήταν η αγαπημένη σούπα του Γρηγόρη. Θα του άρεσε όμως τώρα; Ο σερβιτόρος ακούμπησε το δίσκο στο βοηθητικό τραπεζάκι και άνοιξε το καπάκι της σουπιέρας. Τι εξαίσιο άρωμα!  Σέρβιρε τη φίλη του, η οποία ζήτησε να γεμίσουν και το απέναντι πιάτο, που ο σερβιτόρος ήταν έτοιμος να πάρει μαζί του φεύγοντας, μια που το δείπνο είχε ξεκινήσει και δεν φάνηκε κανείς. Ο σερβιτόρος, καθώς δεν ήταν αδιάκριτος,  δεν είχε παρά  να υπακούσει στις διαταγές της πελάτισσάς του.
 Ο Γρηγόρης συνειδητοποίησε ξαφνικά ότι έπρεπε να βγει το ταχύτερο από το βαθύ πιάτο της σούπας, αν δεν ήθελε να πάει από αιφνίδιο πνιγμό σε σούπα μινεστρόνε. Παρόλο που τα πλαϊνά του πιάτου γλιστρούσαν αφάνταστα - συνήθεια κακιά κι αυτά τα καλογυαλισμένα σερβίτσια -  κατόρθωσε να σκαρφαλώσει μέχρι το χείλος του πιάτου και να χωθεί κάτω από τη διπλωμένη πετσέτα, πάνω στην οποία περίμενε υπομονετικά το πιρούνι τη σειρά του. Λίγα κλάσματα μόλις του δευτερολέπτου πριν η αχνιστή σούπα καλύψει σχεδόν το μισό μπουκέτο του πιάτου και αναδείξει ακόμα πιο έντονα το εξαίσιο άρωμά της.

Η φίλη του Γρηγόρη που παρακολούθησε όλη τη σκηνή, αφήνοντας πνιχτά γελάκια, δεν πέρασε απαρατήρητη από το βλέμμα του σερβιτόρου, που μάλλον τη θεώρησε μισότρελη. Κι όταν ο δίσκος με τη σούπα απομακρύνθηκε μαζί με τον αχθοφόρο της, έσπευσε να σηκώσει την πετσέτα, για να βεβαιωθεί πως ο Γρηγόρης ήταν καλά.
..................................

Πέμπτη 11 Ιουνίου 2015

Διαγώνισμα έκθεσης β΄Λυκείου (facebook- διαδίκτυο)

Κείμενο
[Οι διαδικτυακές επαφές στο περιβάλλον του Facebook]
Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν ερευνητικές μελέτες για τις αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και τη διαδικτυακή ζωή είναι ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για φιλία, όταν αναφερόμαστε στα κοινωνικά δίκτυα και συγκεκριμένα στο Facebook. Οι αναπαραστάσεις της φιλίας στην καθημερινή μας πραγματικότητα διαφέρουν ουσιωδώς από τις αναπαραστάσεις της «φιλίας» στο Facebook. Οι λόγοι που οδηγούν σ’ αυτό το συμπέρασμα αναλύονται παρακάτω.
Συγκεκριμένα, από τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο Facebook απουσιάζουν τα βασικά στοιχεία που ορίζουν τις φιλικές σχέσεις στην εκτός δικτύου πραγματικότητα. Το πρώτο βασικό στοιχείο είναι η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας. Η επικοινωνία που αναπτύσσεται στο περιβάλλον του Facebook χαρακτηρίζεται ως «σχολιασμός» και «συμπλήρωμα της εκτός δικτύου επικοινωνίας». Επίσης, οι σχέσεις αυτές χαρακτηρίζονται από την έλλειψη οικειότητας, εμπιστοσύνης, συναισθήματος, ψυχολογικής υποστήριξης και αμοιβαιότητας, στοιχείων τα οποία είναι απαραίτητα για τις φιλικές σχέσεις εκτός δικτύου. Το Facebook αποτελεί ένα απρόσωπο περιβάλλον, όπου η έκφραση βαθύτερων συναισθημάτων καθίσταται αδύνατη, καθώς οτιδήποτε διατυπώνεται βρίσκεται δημόσια εκτεθειμένο. Επιπλέον, η αμφιβολία μεταξύ προσώπου ή προσωπείου, δηλαδή η αμφιβολία για την πραγματική ταυτότητα των χρηστών, δεν αφήνει περιθώρια, για να έρθουν δύο άνθρωποι πιο κοντά και να μπορέσουν να αναπτύξουν μια ουσιαστική, φιλική σχέση.
Μία ακόμη αιτία προβληματισμού για τη χρήση του όρου «φιλία» σχετίζεται με το γεγονός ότι οι περισσότεροι παράγοντες που θεωρούνται βασικοί για τη διαμόρφωση φιλικών σχέσεων είναι απόντες από το Facebook. Ο α-τοπικός χαρακτήρας των διαδικτυακών κοινοτήτων δεν επιτρέπει τη φυσική εγγύτητα, η οποία κατά γενική ομολογία είναι απαραίτητο στοιχείο για τη διατήρηση μιας φιλικής σχέσης. Ακόμα και αν μια φιλία είναι δυνατό να διατηρηθεί εξ αποστάσεως, αυτό προϋποθέτει ότι η φυσική συνάντηση των ατόμων έχει προϋπάρξει της απομάκρυνσης και υπάρχει πάντα η προσδοκία της επιστροφής. Το Facebook, όπως και οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή κοινότητα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσωπο με πρόσωπο επαφή. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να υποκαταστήσει ως μέσο επικοινωνίας τη φυσική απουσία του άλλου και αυτό είναι ίσως μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι γρήγοροι ρυθμοί του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Μπορούμε, επομένως, να ισχυριστούμε ότι το Facebook δεν είναι ένα περιβάλλον που προσφέρεται για την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων, με την έννοια που έως τώρα τους αποδίδαμε στην εκτός διαδικτύου ζωή. Είναι ένα περιβάλλον το οποίο μέσω της κοινωνικής ανταλλαγής μπορεί απλώς να αναπληρώσει την αίσθηση της κοινότητας, αίσθηση που τείνει να εξαφανιστεί μέσα στην ανωνυμία των σύγχρονων μεγαλουπόλεων.

Μ. Σαβράμη (2008). Αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και στη διαδικτυακή ζωή: Η περίπτωση του FaceBook. Μεταπτυχιακή έρευνα. Πανεπιστήμιο Αθήνας: Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (διασκευή).


ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.

B1. Για ποιους λόγους η ερευνήτρια θεωρεί ότι το Facebook, όπως και οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή κοινότητα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσωπο με πρόσωπο επαφή; Να γράψετε την απάντησή σας σε μία παράγραφο (60 – 80 λέξεις).

B2. Να δείξετε με ποιες λέξεις/φράσεις επιτυγχάνεται η νοηματική συνοχή ανάμεσα στη θεματική περίοδο και στις λεπτομέρειες της δεύτερης παραγράφου (Συγκεκριμένα… φιλική σχέση) του κειμένου.

Β3. Να μετατρέψετε στις υπογραμμισμένες φράσεις του κειμένου την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και το αντίστροφο

Β4.α) Να γράψετε τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων: απουσία, φιλικής, σημαντικότερες,
 αμφιβολία, αναλύονται
    β)Να γράψετε τα συνώνυμα των παρακάτω λέξεων: μελέτες, διατυπώνεται, αίσθηση,  γρήγοροι, αιτία


Γ.ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Ως ομιλητής σε ημερίδα που οργανώνει το σχολείο σου με θέμα τη χρήση του διαδικτύου να παρουσιάσεις τις απόψεις σου για τους τρόπους που μπορεί το σχολείο να αξιοποιήσει το διαδίκτυο στη διδασκαλία, καθώς και τις θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η πρακτική σε μαθητές και εκπαιδευτικούς. (400-500 λέξεις)