ΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΓΙΝΑΝ... ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ;

Πως θα βαθμολογηθούν οι μαθητές στην Ειδική Θεματική Δραστηριότητα στη Β΄ τάξη Ημερησίου και στη Γ΄ τάξη Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου για το σχ. έτος 2012-2013

Οδηγίες για τη διδασκαλία

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:esos.gr
Σύμφωνα με τις οδηγίες που απέστειλε στα Λύκεια το υπουργείο Παιδείας, για τη διδασκαλία της Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας στη Β΄ τάξη Ημερησίου και στη Γ΄ τάξη Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου , ισχύουν τα εξής:

1.Γενικό πλαίσιο - Σκοποί
Από το σχολικό έτος 2012-2013 εισάγεται στη Β΄ τάξη Ημερησίου και στη Γ΄ τάξη Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου η Ειδική Θεματική Δραστηριότητα (Ε.Θ.Δ.) ως μάθημα επιλογής του Ωρολογίου Προγράμματος Σπουδών σύμφωνα με την υπ΄αριθ. 37596/Γ2/03-04-2012 Υ.Α. (ΦΕΚ 1131 Β΄).
Η Ειδική Θεματική Δραστηριότητα είναι μάθημα επιλογής δίωρης διάρκειας ανά εβδομάδα και η εργασία που θα επιλεγεί με τη διαδικασία που προβλέπεται παρακάτω θα επιβλέπεται από δύο εκπαιδευτικούς (συνδιδασκαλία). Η Ε.Θ.Δ. πραγματοποιείται στο πλαίσιο συνεχόμενου δίωρου και επιλέγεται ένα θέμα ανά διδακτικό έτος. Όπου προβλέπεται κατασκευή έργου ή χρήση εργαστηριακού εξοπλισμού, η Ε.Θ.Δ. πραγματοποιείται στα Σ.Ε. και στα Σ.Ε.Κ.
Η Ειδική Θεματική Δραστηριότητα είναι μια εκπαιδευτική διαδικασία απόκτησης και αφομοίωσης επαγγελματικών γνώσεων και εμπλουτισμού δεξιοτήτων των μαθητών που συνδυάζεται με την ανάπτυξη της ικανότητάς τους στη μεθοδολογία της μάθησης. Στο πλαίσιο της Ε.Θ.Δ. οι μαθητές μπορούν, μεταξύ άλλων, να εκπονούν μελέτες ή να αναλαμβάνουν την εκτέλεση έργων μικρής κλίμακας, να μετέχουν σε εθελοντικές δράσεις, να διεξάγουν ερευνητικές εργασίες. Επίσης, μπορούν να εφαρμόζουν προγράμματα επιχειρηματικότητας, π.χ. μελέτες περίπτωσης, δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων, συμμετοχή σε διαγωνισμούς (αριστεία και καινοτομία) κτλ. Στόχος είναι η εξοικείωση με πραγματικές συνθήκες και προκλήσεις της αγοράς εργασίας τις οποίες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι μαθητές μετά την αποφοίτησή τους. Για την υλοποίηση των παραπάνω μπορούν να αξιοποιούνται τα Σ.Ε.Κ. και Σ.Ε.
Επιπλέον η Ειδική Θεματική Δραστηριότητα στοχεύει στην:

• ενίσχυση της αυτενέργειας των μαθητών και στην παρότρυνσή τους για ανάληψη πρωτοβουλιών,
• εξοικείωση των μαθητών με το ομαδικό πνεύμα, την ενεργό συμμετοχή και την επίτευξη στόχων μέσω συνεργασίας,
• ανάπτυξη της επικοινωνιακής ικανότητας των μαθητών και της ικανότητας στην παρουσίαση εργασιών,
•  ανάπτυξη ικανοτήτων όπως: αναζήτηση πληροφοριών, επεξεργασία και αξιολόγηση στοιχείων, σύνθεση απόψεων, λήψη αποφάσεων, κατασκευή και κοστολόγηση έργων, αξιοποίηση θεωρητικών γνώσεων για την επίτευξη πρακτικών αποτελεσμάτων, οργάνωση δράσεων, οργάνωση γραμμής παραγωγής προϊόντων,
•  σύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας μέσω προγραμμάτων επιχειρηματικότητας,
• σύνδεση της δηλωτικής με τη διαδικαστική γνώση και του σχολείου με την κοινωνία.

2. Πρόταση και Έγκριση Θεμάτων
Τα θέματα των Ειδικών Θεματικών Δραστηριοτήτων επιλέγονται από τους θεματικούς άξονες του επαγγελματικού τομέα και είναι συμβατά με τους ευρύτερους στόχους των προγραμμάτων σπουδών των μαθημάτων του κάθε τομέα της Β' τάξης Ημερησίου και της κάθε ειδικότητας της Γ΄ τάξης Εσπερινού ΕΠΑ.Λ..
Τα θέματα της Ε.Θ.Δ. προτείνονται από τους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν τα μαθήματα ενός συγκεκριμένου τομέα/ειδικότητας (ή και από τους εκπαιδευτικούς άλλου τομέα/ειδικότητας σε περίπτωση κοινής δραστηριότητας) και εγκρίνονται από τον Σχολικό Σύμβουλο της ειδικότητας, ο οποίος έχει και την εποπτεία εφαρμογής της. Η Ειδική Θεματική Δραστηριότητα ορίζεται ως «πρώτη ανάθεση» σε όλους τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι διδάσκουν τα μαθήματα των τομέων και ειδικοτήτων.
Για την πραγματοποίηση της Ε.Θ.Δ. επιλέγεται ένα θέμα ανά διδακτικό έτος. Σε ειδικές περιπτώσεις, και μετά από έγκριση του Σχολικού Συμβούλου της ειδικότητας σε συνεργασία με τους επιβλέποντες καθηγητές, μπορεί να πραγματοποιούνται Ειδικές Θεματικές Δραστηριότητες ανά σχολικό τετράμηνο.
Στην Ειδική Θεματική Δραστηριότητα μπορεί να γίνεται επεξεργασία θέματος που άπτεται των γνωστικών πεδίων περισσότερων του ενός τομέα ή ειδικοτήτων (κοινή δραστηριότητα) ώστε να προωθείται η διαθεματική προσέγγιση της γνώσης. Στην περίπτωση αυτή, οι μαθητές του κάθε τομέα/ειδικότητας προετοιμάζουν το τμήμα της εργασίας που αφορά στον τομέα/ειδικότητά τους και στο τέλος παρουσιάζεται ενιαία εργασία. Για το σκοπό αυτό, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές των εμπλεκόμενων τομέων/ειδικοτήτων οργανώνουν κοινές συναντήσεις στις οποίες συζητείται η πρόοδος των εργασιών, ώστε οι ομάδες να λειτουργούν συγχρονισμένα. Αυτές πραγματοποιούνται εντός σχολικού ωραρίου ανά δεκαπέντε ημέρες. Την εποπτεία της Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας την έχουν από κοινού οι Σχολικοί Σύμβουλοι των ειδικοτήτων. Οι Ειδικές Θεματικές Δραστηριότητες αυτού του είδους διαρκούν ολόκληρο το διδακτικό έτος.
Κατά την έναρξη του σχολικού έτους και αφού έχει ολοκληρωθεί η δήλωση του μαθήματος επιλογής από τους μαθητές, οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται να αναλάβουν την επίβλεψη Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας προτείνουν έως τρία θέματα ανά τμήμα ενδιαφέροντος στον Σχολικό Σύμβουλο. Οι προτάσεις των θεμάτων γίνονται από δύο εκπαιδευτικούς του τομέα ή της ειδικότητας, οι οποίοι ταυτόχρονα με την πρότασή τους αναλαμβάνουν την υποχρέωση της συνεπίβλεψής του. Κατόπιν αυτού οι προτείνοντες εκπαιδευτικοί εισηγούνται στον Σύλλογο Διδασκόντων το θέμα που έχει εγκριθεί από τον Σχολικό Σύμβουλο. Η εισήγηση των θεμάτων προς τον Σύλλογο Διδασκόντων από τους προτείνοντες εκπαιδευτικούς γίνεται εγγράφως με τη συμπλήρωση του συνημμένου εντύπου. Τα προτεινόμενα θέματα θα πρέπει να ανταποκρίνονται κατά το δυνατόν περισσότερο στον τομέα/ειδικότητα που έχουν επιλέξει οι μαθητές και να τους εμπλέκουν σε διαδικασίες διερεύνησης, αξιοποιώντας το περιεχόμενο, τα εννοιολογικά σχήματα και τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις των διδασκόμενων μαθημάτων.
Το συντονισμό των πραγματοποιούμενων δραστηριοτήτων (π.χ. προγραμματισμό χρήσης χώρων, εργαστηρίων και λοιπών πόρων που διαθέτει η σχολική μονάδα από τις διάφορες ομάδες ενδιαφέροντος) αναλαμβάνουν οι επιβλέποντες καθηγητές σε συνεργασία με τον Διευθυντή της σχολικής μονάδας και τον Σχολικό Σύμβουλο. Για τις πιθανές εκτός σχολείου επισκέψεις των ερευνητικών μαθητικών ομάδων, κατά τις ώρες λειτουργίας του σχολείου, ισχύουν οι σχετικές με τις υπόλοιπες επισκέψεις προϋποθέσεις.

3. Κατανομή σε τμήματα ενδιαφέροντος
Οι μαθητές κατανέμονται σε τμήματα ενδιαφέροντος ανάλογα με τον τομέα και την ειδικότητά τους. Ο κατώτατος αριθμός μαθητών για τη δημιουργία τμήματος ενδιαφέροντος ορίζεται σε δώδεκα (12) μαθητές στη Β΄ τάξη Ημερησίου και σε οκτώ (8) μαθητές στη Γ΄ τάξη Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. Οι υπο – ομάδες εργασίας αποτελούνται από τρεις (3) (σε περίπτωση ολιγομελούς τμήματος) έως πέντε (5) μαθητές. Ένα τμήμα ενδιαφέροντος μπορεί να αποτελείται και από μαθητές διαφορετικών τομέων ή ειδικοτήτων σε περίπτωση που δεν συμπληρώνεται ο ανωτέρω οριζόμενος κατώτατος αριθμός για τη δημιουργία τμήματος. Σε αυτή την περίπτωση οι επιβλέποντες καθηγητές είναι και πάλι δύο (συνδιδασκαλία), ένας από κάθε ειδικότητα. Η διαδικασία κατανομής των μαθητών σε τμήματα ενδιαφέροντος θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το τέλος της δεύτερης εβδομάδας από την έναρξη των μαθημάτων.

4. Μέθοδοι διδασκαλίας
Για την υλοποίηση της Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας εφαρμόζεται κατά κανόνα η μέθοδος project, χωρίς να αποκλείονται άλλες συνεργατικές μέθοδοι που ικανοποιούν τους στόχους του μαθήματος, μετά από σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου της ειδικότητας. Η μέθοδος project βασίζεται στην μαθητοκεντρική, βιωματική μάθηση και προωθεί τη στοχευμένη και οργανωμένη έρευνα, την ομαδοσυνεργατικότητα και τον εξατομικευμένο ρυθμό μάθησης. Οι ομαδικές συνθετικές-δημιουργικές εργασίες έχουν συνθετικό χαρακτήρα και επιδιώκουν την ανάπτυξη της δημιουργικής ικανότητας του μαθητή και γενικότερα την καλλιέργεια ερευνητικού πνεύματος μέσω της αναζήτησης στοιχείων από διαφορετικές πηγές και την τελική σύνθεση των στοιχείων αυτών. Επίσης, αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες.
Ειδικότερα, οι μαθητές της Β΄ τάξης ΕΠΑ.Λ., έχοντας επιλέξει επαγγελματικό τομέα, συνδυάζουν καλύτερα τη θεωρία με την πράξη, επικεντρώνονται στο αντικείμενο του ενδιαφέροντος τους, θέτουν σε εφαρμογή τις γνώσεις τους, καλλιεργούν δεξιότητες και ικανότητες. Με την αξιοποίηση των ΣΕΚ και ΣΕ για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων δίνεται η δυνατότητα ανάπτυξης προγραμμάτων επιχειρηματικότητας ή άλλων καινοτόμων δράσεων προωθώντας ένα νέο σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία και την εργασία

5. Ανάρτηση στο Διαδίκτυο και Δημόσια παρουσίαση των Ειδικών Θεματικών Δραστηριοτήτων από Μαθητικές Ομάδες
Όταν ολοκληρωθούν οι ειδικές θεματικές δραστηριότητες, στο τέλος του δεύτερου τετραμήνου, οι μαθητές τις παρουσιάζουν σε ειδική εκδήλωση που οργανώνεται από το σχολείο στη σχολική κοινότητα με τη συμμετοχή εξωτερικών προσκεκλημένων (π.χ. ειδικούς επιστήμονες, φορείς της τοπικής κοινωνίας, κ.λπ.), όπου τούτο κρίνεται σκόπιμο από το Σύλλογο Διδασκόντων. Μετά την παρουσίαση της εργασίας, είναι δυνατόν να υποβληθούν στα μέλη της ομάδας ερωτήσεις από μαθητές, εκπαιδευτικούς και επισκέπτες. Κατά την ημέρα παρουσίασης μπορεί να γίνει και σχετική έκθεση στο σχολείο. Για την ευρύτερη διάχυση των μαθητικών εργασιών, μετά τη δημόσια παρουσίασή τους, μπορούν αυτές να αναρτώνται στην ιστοσελίδα του σχολείου, αναγράφοντας τα ονόματα όλων των συντελεστών, μαθητών και επιβλεπόντων εκπαιδευτικών.
Την εξειδίκευση και την εφαρμογή των παραπάνω γενικών αρχών στις συνθήκες των δυνατοτήτων και αναγκών της σχολικής μονάδας κάνει ο Σύλλογος διδασκόντων, φροντίζοντας πρωτίστως να διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις για την ακώλυτη διεξαγωγή και στήριξή τους.

6. Αξιολόγηση - Προφορική βαθμολογία τετραμήνων
Ο βαθμός ετήσιας επίδοσης του κάθε μαθητή στο μάθημα της Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας είναι ο ετήσιος προφορικός βαθμός του, ο οποίος προκύπτει ως ο μέσος όρος της αντίστοιχης βαθμολογίας του στα δυο τετράμηνα. Σε περίπτωση υλοποίησης ερευνητικής εργασίας ετήσιας διάρκειας ο προφορικός βαθμός του πρώτου τετραμήνου αντιστοιχεί στην επίδοση του μαθητή στο τμήμα της ερευνητικής εργασίας που έχει υλοποιηθεί μέχρι τότε όπως έχει οριστεί από τους διδάσκοντες καθηγητές.
Το μάθημα της Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας βαθμολογείται κάθε τετράμηνο ανά μαθητή και ανά υπο-ομάδα και δεν είναι γραπτώς εξεταζόμενο. Ο τομέας της «ερευνητικής διαδικασίας» (σκοπός, ερευνητικά ερωτήματα, πηγές, διεξαγωγή ερευνητικών φάσεων) αξιολογείται με συντελεστή βαρύτητας 30%, του «περιεχομένου» με συντελεστή βαρύτητας 50%, ενώ οι δύο επόμενοι («γλώσσα/δομή» και «δημόσια παρουσίαση») με συντελεστή 10% ο καθένας.
Η βαθμολογία του κάθε μαθητή προκύπτει ως εξής:
Προφορικός Βαθμός τετραμήνου ΕΘΔ = (Βαθμός μαθητή + Βαθμός υπο-ομάδας)/ 2
Ετήσιος προφορικός Βαθμός ΕΘΔ = (Προφορικός Βαθμός Α' τετραμήνου + Προφορικός Βαθμός Β' τετραμήνου)/ 2 = Βαθμός ετήσιας επίδοσης
Στην περίπτωση που επιλέγεται ενιαίο θέμα Ειδικής Θεματικής Δραστηριότητας μεταξύ δύο ή περισσοτέρων τομέων/ειδικοτήτων, ο προφορικός βαθμός των τετραμήνων μπαίνει από κοινού από τους εκπαιδευτικούς των τομέων/ειδικοτήτων που δίδαξαν το μάθημα. Κατά τα λοιπά ισχύει ο παραπάνω τύπος.
Αντίγραφο όλων των εργασιών τοποθετείται στο φάκελο εκπαιδευτικών επιδόσεων και δραστηριοτήτων του μαθητή. Για την αξιολόγηση του μαθητή κατά τετράμηνο οι διδάσκοντες συνεκτιμούν:
α. Τη συμμετοχή του στη διδακτική - μαθησιακή διαδικασία.
β. Την προφορική εξέταση καθώς επίσης την επιμέλεια και το ενδιαφέρον του για το συγκεκριμένο μάθημα.
γ. Το φάκελο επιδόσεων και δραστηριοτήτων του μαθητή
Για τη βαθμολόγηση λαμβάνονται επίσης υπόψη τα εξής:
α) Ο βαθμός στον οποίο ο μαθητής έχει εφαρμόσει στην πράξη τις θεωρητικές γνώσεις του μαθήματος και παραδεκτές μεθόδους της σύγχρονης τεχνολογίας.
β) Η ποιότητα και η πρακτική εφαρμογή της εργασίας του ως τελικού αποτελέσματος.
γ) Ο βαθμός στον οποίο ο μαθητής έχει εφαρμόσει κανονισμούς ασφαλείας κατά την εκτέλεση της εργασίας του.
δ) Ο βαθμός στον οποίο χρησιμοποίησε κατάλληλα εργαλεία, όργανα, μηχανήματα και υλικά.
Μετά και την παρουσίαση, οι μαθητικές ομάδες κάθε δραστηριότητας υποβάλλουν προς αξιολόγηση τον ομαδικό φάκελο της εργασίας τους, που περιλαμβάνει (α) έκθεση για το θέμα που μελέτησαν, τις ερευνητικές διαδικασίες που ακολούθησαν και τα συμπεράσματα της έρευνας, (β) το σχετικό με το θέμα και τα συμπεράσματά τους τέχνημα (αφίσα, ιστοσελίδα, βίντεο, πόστερ, φυλλάδιο, κατασκευή, κ.λπ.), (γ) τους πόρους και τα υλικά που χρησιμοποίησαν και (δ) ό,τι άλλο συμπληρωματικό υλικό σχετικό με την όλη εργασία τους κρίνουν τα μέλη της ερευνητικής ομάδας.
Σε περίπτωση που κάποιος μαθητής δεν προάγεται στην επόμενη τάξη και δεν έχει προβιβάσιμο βαθμό στην ειδική θεματική δραστηριότητα, οι επιβλέποντες εκπαιδευτικοί του ορίζουν τμήματα της εργασίας που κρίνουν ότι πρέπει να επεξεργαστεί εκ νέου. Τον Σεπτέμβριο υποβάλλει διορθωμένη την εργασία του μαζί με το προσωπικό του ημερολόγιο και τον ατομικό του φάκελο προς επανα-αξιολόγηση.

σημείωση:οι υπογραμμίσεις είναι προσωπικές για την επισήμανση των βασικών σημείων και τυχόν διαφοροποιήσεων από τα μέχρι τώρα δεδομένα (εκτός των υπότιτλων)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ «ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΛΟΓΟ» (η ύλη των εξετάσεων)

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ, Κεφ. Δ2, Δ3, σελ. 34-39 σχολικού βιβλίου

1.Με ποιο τρόπο ελέγχει ο Σωκράτης το χρησμό που του δόθηκε από το μαντείο σύμφωνα με το απόσπασμα από την πλατωνική Απολογία;

2.Ποια συναισθήματα ενέπνευσε ο Σωκράτης στους συγχρόνους του, αν κρίνουμε από τη στάση αμφισβήτησης που τήρησε έναντι του Απολλώνιου χρησμού;

3.Πώς χρησιμοποίησε ο Σωκράτης την ειρωνεία και σε τι διαφέρει η αμφισβήτηση του Σωκράτη από αυτή των σοφιστών;

4.Τι γνωρίζετε για τη διαλεκτική μέθοδο του Σωκράτη;

5.Τι γνωρίζετε για τη μαιευτική μέθοδο του Σωκράτη;

6.Ποιες καινοτομίες εισήγαγε ο Σωκράτης στη φιλοσοφία: με ποια θέματα ασχολήθηκε και ποια νέα προβληματική έφερε στη φιλοσοφική σκέψη;

7.Ποια ήταν η μέθοδος που χρησιμοποίησε ο Σωκράτης προκειμένου να αναζητήσει την απόλυτη ουσία των ηθικών εννοιών; / Τι γνωρίζετε για την επαγωγική μέθοδο του Σωκράτη;

8.Ποιοί οι μηνυτές του Σωκράτη και τι γνωρίζετε γι' αυτούς;

9.Γιατί η κατηγορία περί αθεΐας κατά του Σωκράτη δεν ευσταθούσε και ποιοι ήταν οι πραγματικοί λόγοι της δίωξής του;

10.Ποια σχέση είχε η κατηγορία σε βάρος του Σωκράτη για διαφθορά των νέων με την πραγματική αιτία της δίωξης του;

11.Ποια ήταν η απόφαση του δικαστηρίου για το Σωκράτη και ποια η αντίδρασή του όταν άκουσε την καταδικαστική απόφαση;

12.Γιατί ο Σωκράτης μετά την καταδίκη του έμεινε περίπου ένα μήνα στο κρατητήριο και πώς κύλησαν οι μέρες αυτές;

Ο ΠΛΑΤΩΝ, κεφ. Ε1: Ο βίος του, σελ. 40 - 42 σχολικού βιβλίου

1.Τι γνωρίζετε για την καταγωγή του Πλάτωνα και ποια είναι η σημαντικότερη πηγή πληροφοριών για τη ζωή του;

2.Τι γνωρίζετε για την παιδεία που έλαβε ο Πλάτωνας και την πρώτη του επαφή με το έργο της συγγραφής;

3.Ποιες ήταν οι εμπειρίες του Πλάτωνα από την ενασχόλησή του με την πολιτική ζωή της Αθήνας;

4.Πού κατέφυγε ο Πλάτωνας μετά τον θάνατο του Σωκράτη και πώς συνδέεται το όνομά του με τον Κορινθιακό πόλεμο κατά την διετία 395-394 π.Χ.;

5.Τι γνωρίζετε για το πρώτο ταξίδι του Πλάτωνα (398-390 π.Χ.) στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία;

6.Τι γνωρίζετε για το δεύτερο και τρίτο ταξίδι του Πλάτωνα στην Σικελία (366-361 π.Χ.);

7.Τι γνωρίζετε για την ίδρυση της Ακαδημίας του Πλάτωνα; Ποιο το περιεχόμενο των σπουδών της Ακαδημίας και ποιοι οι κυριότεροι μαθητές της σχολής;

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ, σελ.49-52 / 56-57 σχολικού βιβλίου

1.α) Στην αρχή του «Πρωταγόρα» δίνεται μια σύντομη εισαγωγή. Ποιο είναι το περιεχόμενο της;

β) Ο Πλάτωνας ακολουθεί στην εισαγωγή του Πρωταγόρα την τεχνική του «αφηγημένου διαλόγου». Τι σημαίνει ο όρος και ποια πλεονεκτήματα προσφέρει ως τεχνική γραφής;

2.Από ποιον παρακινήθηκε ο Σωκράτης να συναντήσει τον Πρωταγόρα; Ποια επιθυμία είχε ο συνομιλητής και ποιο είναι το θέμα που θα συζητήσει ο Σωκράτης μαζί του όπως φαίνεται από τον πρόλογο του διαλόγου;

3.Ποιοι είναι συγκεντρωμένοι στο σπίτι του Καλλία και ποια η συμμετοχή τους στο διάλογο;

4.Πώς περιγράφει ο Πλάτωνας τους τρεις σοφιστές που παρευρίσκονται στο σπίτι του Καλλία;

5.Πώς ορίζει ο Πρωταγόρας το αντικείμενο της διδασκαλίας του στο πρώτο μέρος του διαλόγου στην αρχή της συζήτησης;

6.Ποια είναι η απάντηση του Σωκράτη για το «διδακτὸν» της αρετής και πώς τεκμηριώνει τις έντονες αμφιβολίες του;

7.Πώς απαντά ο Πρωταγόρας στις αντιρρήσεις που προέβαλε ο Σωκράτης στην αρχή της συζήτησης ; Να δώσετε συνοπτικά το περιεχόμενο των μερών της απάντησης.

8.Τι αποδεικνύει κατά τον Πρωταγόρα ο μύθος του Προμηθέα που χρησιμοποιεί στο πρώτο μέρος του λόγου του, για να απαντήσει στις αμφιβολίες που διατύπωσε ο Σωκράτης;

9.Ποια λογικά επιχειρήματα προβάλλει ο Πρωταγόρας στο δεύτερο μέρος του λόγου του, προκειμένου να αντικρούσει τις αντιρρήσεις που προέβαλε ο Σωκράτης;

10.Ποια είναι τα θέματα που πραγματεύεται ο διάλογος «Πρωταγόρας» και σε ποια επίπεδα εκτείνεται η αντιπαράθεση Πρωταγόρα και Σωκράτη;

11.Ποια είναι η μέθοδος διερεύνησης που χρησιμοποιεί ο Σωκράτης και γιατί επιμένει στην διευκρίνιση των εννοιών;

12.Ο μύθος ως τρόπος έκθεσης των απόψεων του Πρωταγόρα και των σοφιστών και ως μέθοδος αφήγησης στον Πλάτωνα.

13,.Πως αντιμετωπίζει ο Σωκράτης τη σοφιστική μέθοδο της διάλεξης;

14.Τι γνωρίζετε για τη μέθοδο του Πρωταγόρα που ονομάζεται «σχολιασμός ποιητικών κειμένων»; Πώς τη χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι, οι σοφιστές και ποιες αντιρρήσεις εκφράζει ο Σωκράτης;

15.Ποιες οι απόψεις του Σωκράτη και του Πρωταγόρα σχετικά με τη φύση της αρετής, στο τέλος του διαλόγου;

ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ, σελ. 92-93.1.2.3./ σελ. 96.6/ σελ. 97.8-98/ σελ. 99.12-101.13/ σελ. 102.14/ σελ. 113 σχολικού βιβλίου

1.Ο Πλάτωνας στα νεανικά του χρόνια φιλοδοξούσε να ασχοληθεί με την πολιτική. Ποιά γεγονότα ή καταστάσεις που βίωσε στην πόλη των Αθηνών τον απογοήτευσαν;

2.Σε ποια συμπεράσματα και πολιτικές απόψεις οδήγησαν τον Πλάτωνα οι απογοητεύσεις που βίωσε από την πολιτική της Αθήνας και τα ταξίδια του στην Κάτω Ιταλία και Σικελία;

3.Ποιες γενικές πληροφορίες γνωρίζετε για τη συγγραφή της Πολιτείας (απόψεις που διατυπώνονται, χρόνος συγγραφής, διαίρεση σε βιβλία, δραματικός χρόνος διαλόγου);

4.Ποιος είναι ο τόπος, ο χρόνος και τα κύρια πρόσωπα του διαλόγου;

5.Ποιό είναι το θέμα του διαλόγου και τι σημαίνουν στο κείμενο οι όροι πόλις και πολιτεία;

6.Ποιο είναι το περιεχόμενο του όρου τάξη, και πώς διαιρούνται συνοπτικά οι τάξεις στην πλατωνική πολιτεία;

7.Ποιες οι αρμοδιότητες κάθε τάξης στην ιδανική Πολιτεία;

8.Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι φύλακες και τι περιλαμβάνει το κάθε στάδιο της αγωγής τους;

9.Ποιες ήταν οι προϋποθέσεις προαγωγής των φυλάκων - επίκουρων σε φύλακες - παντελεῖς και ποιες είναι οι ενασχολήσεις, οι ευθύνες και ο τρόπος ζωής των τελευταίων;

10.Ποια κατάσταση επικρατούσε για μεγάλα διαστήματα στην αθηναϊκή δημοκρατία και πώς μπορούσε να αντιμετωπιστεί, κατά τον Πλάτωνα;

11.Με ποια αλληγορία στηρίζει ο Πλάτωνας τη θέση ότι η πολιτεία μπορεί να διοικηθεί σωστά μόνο αν φιλοσοφήσουν οι άρχοντες ή αν αναλάβουν τα ηνία του κράτους οι φιλόσοφοι; Να την παρουσιάσετε.

12.Γιατί οι φιλόσοφοι-βασιλείς είναι οι πιο κατάλληλοι για τη διακυβέρνηση της πολιτείας και τι σημαίνει ο όρος βασιλεύς στον Πλάτωνα; Να παραθέσετε τα χαρακτηριστικά των φιλοσόφων - βασιλέων που εγγυώνται τη σωστή διακυβέρνηση της πολιτείας.

13.Ποιες θεμελιώδεις αρετές «ενσαρκώνει» η ιδεώδης πολιτεία κατά τον Πλάτωνα;

14.Ποια είναι τα μέρη της ψυχής, κατά τον Πλάτωνα, σε ποια σχέση βρίσκονται με τις τάξεις της πολιτείας και σε ποια σχέση πρέπει να βρίσκονται μεταξύ τους για να θεωρείται ο άνθρωπος δίκαιος;

15.Ποιοι ορισμοί δίνονται στην «Πολιτεία» για τη δικαιοσύνη και από ποιους;

16.Πώς εξηγεί ο Πλάτων την άποψή του ότι στη δικαιοσύνη εμπεριέχονται και οι τρεις άλλες αρετές;

17.Ποια είναι τα γνωρίσματα της ιδεώδους πολιτείας κατά τον Πλάτωνα και ποιο το διαστρεβλωμένο απότοκο αυτής;

18.Τι γνωρίζετε για το πολίτευμα της Ολιγαρχίας και το ρόλο των κηφήνων σε αυτό;

19.Πως προκύπτει το πολίτευμα της Δημοκρατίας; Ποια είναι τα γνωρίσματά της;

20.Ποιες συνθήκες οδηγούν στην Τυραννίδα, κατά τον Πλάτωνα, και ποια είναι τα γνωρίσματα του τυράννου;

21.Ποιος εκφραστικός τρόπος ονομάζεται αλληγορία;

22.Σε τι αναφέρεται η αλληγορία του σπηλαίου, όπως αναπτύσσεται στην αρχή του Ζ’ βιβλίου της Πολιτείας; Παρουσιάστε το περιεχόμενό της.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ, σελ.139-149 σχολικού βιβλίου

1.Ποιές πληροφορίες για την καταγωγή και την παιδική ηλικία του Αριστοτέλη αντλούνται από τις αρχαίες πηγές;
2.Πότε έφτασε ο Αριστοτέλης στην Αθήνα για πρώτη φορά και γιατί επέλεξε την Ακαδημία για τις σπουδές του;
3.Ποια επίδραση είχε η απουσία του Πλάτωνα και το περιβάλλον της Ακαδημίας γενικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του;
4.Ποια η επιρροή του Εύδοξου από την Κνίδο στην ψυχοσύνθεση του Αριστοτέλη;
5.Ποια σχέση διαμορφώθηκε ανάμεσα στον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα μετά την επιστροφή του τελευταίου στην Αθήνα;
6.Ποιες ήταν δραστηριότητες του Αριστοτέλη στην Ακαδημία και ποιες οι συνέπειες της διδασκαλίας του και των ιδεών του στις σχέσεις του με τους συναδέλφους του;
7.Πότε πήγε ο Αριστοτέλης στη Μακεδονία και για ποιο λόγο;
8.Πότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για δεύτερη φορά ο Αριστοτέλης και ποια η συγγραφική του δραστηριότητα;
9.Ποια ήταν η στάση του Αριστοτέλη απέναντι στους άλλους τα χρόνια της ωριμότητάς του;
10.Πότε και για ποιους λόγους ο Αριστοτέλης εγκατέλειψε οριστικά την Αθήνα;
11.Ποια γνώμη διατύπωσε ο Αριστοτέλης για την Αθήνα και τους Αθηναίους σύμφωνα με την παράδοση;

ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ, σελ. 151-153 σχολικού βιβλίου

1.Πού οφείλουν το όνομά τους τα «Ηθικά Νικομάχεια» και ποιο θέμα εξετάζει διεξοδικά ο φιλόσοφος στο Α’ βιβλίο του έργου;
2.Στο περιεχόμενο και στους στόχους ποιων επιστημών («τεχνών») εντάσσεται το θέμα των «Ηθικών Νικομαχείων»;
3.Ποιους όρους χρησιμοποίησαν ο σοφιστής Πρωταγόρας και ένας σωκρατικός φιλόσοφος για να δηλώσουν τους στόχους και τις επιδιώξεις τους;
4.Ποια ήταν η αρχική σημασία του όρου «ευδαιμονία»;
5.Ποιο νόημα είχε ο όρος «ευδαιμονία» για τον Ηράκλειτο και το Δημόκριτο;
6.Από ποιες ιδέες επηρεάστηκε ο Αριστοτέλης σχετικά με την ευδαιμονία και πώς όρισε ο ίδιος την έννοια αυτή;
7.Σε ποια μέρη διακρίνει την ψυχή του ανθρώπου ο Αριστοτέλης και πώς τα συσχετίζει με τις αρετές;

ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ, σελ.178-179 σχολικού βιβλίου

1.Γιατί ο Αριστοτέλης αφιέρωσε το έργο του στη μελέτη των επιμέρους αρετών του ανθρώπου και πώς μέσω αυτών διαφαίνεται ότι η ηθική φιλοσοφία είναι μέρος της πολιτικής φιλοσοφίας;
2.Ποια θέματα αναπτύσσονται στα κεφάλαια των «Πολιτικών» που διδάσκονται σ’ αυτό το βιβλίο;
3.Ποια σημασία δίνει ο Αριστοτέλης στην έννοια «πόλις» και ποιος ο στόχος αυτής;

Πηγή: ψηφιακά εκπαιδευτικά βοηθήματα που προτείνει το υπουργείο