Σύμφωνα με τις οδηγίες διδασκαλίας των ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ από το Υπουργείο για το 2022-2023
Μάθημα 16.
gladius: το ξίφος––γλαδιόλα (λουλούδι)
*princeps: ο ηγεμόνας––πρίγκιπας, πριγκιπάτο
signum: η σημαία, το σημείο––σινιάλο
militaris: στρατιωτικός––μιλιταρισμός
numerus: ο αριθμός, το νούμερο––νούμερο
arma: τα όπλα–– τα άρματα, ο αρματολός
*dux: αρχηγός––δούκας, δουκάτο
*mitto (σουπίνο missum): στέλνω––κομισάριος (επίτροπος), μισιονάριος (ιεραπόστολος καθολικής
εκκλησίας)
*verto: στρέφω––η βερσιόν (εκδοχή, παραλλαγή), βέρτιγκο (ίλιγγος, αίσθημα περιστροφής)
*curro: τρέχω–– η κούρσα (αγώνας ταχύτητας, το τρέξιμο), ο κούριερ (ο ταχυδιανομέας)
Μάθημα 17.
tabernaculum: η σκηνή––ταβέρνα
communis: κοινός––κομμουνισμός
*miseror: θρηνώ, λυπάμαι κάποιον––μιζέρια/μίζερος
*mercator: ο έμπορος––ο μερκαντιλισμός (εμποροκρατία, οικονομικό σύστημα)
*virtus: αρετή, χάρισμα––βιρτουόζος (δεξιοτέχνης)
Μάθημα 18.
pastor: ο ποιμένας, ο βοσκός––πάστορας (προτεστάντης ιερέας)
(ex)traho: τραβάω (έξω)––τρακτέρ
*confundo (σουπίνο: confusum): συγχέω––το κομφούζιο (μπερδεμένη κατάσταση)
Μάθημα 19.
pravus: διεστραμμένος––μπράβος
socius: σύντροφος––σοσιαλισμός
*pugna: μάχη––μπουνιά
Μάθημα 20.
cado: πέφτω––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο)
diaeta: (θερινή) κατοικία––δίαιτα
solarium: λιακωτό––(το) σολάριουμ (συσκευή με την οποία υποβάλλεται κανείς σε τεχνητό
μαύρισμα)
velum: κουρτίνα–– (το) βέλο (λεπτό ύφασμα που καλύπτει γυναικεία καπέλα ή και μέρος του
προσώπου), το βήλο (κομμάτι πανί)
*(dis)curro: τρέχω (εδώ κι εκεί)–– η κούρσα (αγώνας ταχύτητας, το τρέξιμο), ο κούριερ (ο
ταχυδιανομέας)
Μάθημα 21.
*dux: αρχηγός––δούκας
*dictator: αρχιστράτηγος με έκτακτες εξουσίες για περιορισμένο διάστημα––δικτάτορας (πρόσωπο
που κατέλαβε την εξουσία με βίαιο τρόπο)
Μάθημα 22.
numerus: ο αριθμός––νούμερο
fructus: ο καρπός––φρούτο
*res publica: η πολιτεία, η δημοκρατία––ρεπουμπλικάνοι (πολιτικό κόμμα των ΗΠΑ)
*servio: υπηρετώ ––σερβιτόρος, σερβίρω
*motus: η κίνηση––το μοτίβο (ρυθμική μουσική ιδέα, επαναλαμβανόμενο εικαστικό ή λογοτεχνικό
θέμα), το μοτέρ (η μηχανή), το μοτοποδήλατο, η μοτοσικλέτα κ.ο.κ.
Μάθημα 23.
siccus: στεγνός, ξηρός––σέκος (ξερός, άναυδος, στον τόπο=νεκρός)
ascendo: ανεβαίνω––ασανσέρ
arma: όπλα––άρματα, αρματολός (υπάρχει στα σχόλια του μαθ. 16)
piscatorius: ψαράδικος––πισίνα
ianua: πόρτα––Ιανουάριος
*vinco: νικώ––Βίκτωρ, Βικτωρία (κύρια ονόματα)
*oculus: μάτι––τα κιάλια
*bene: καλά––το μπόνους, η μπουνάτσα (η καλοκαιρία)
*pars: το μέρος––η πάρτη (ο εαυτός μου, τα προσωπικά μου συμφέροντα), το πάρτι, η παρτίδα, η
παρτιτούρα
Μάθημα 24. domi: δωμάτιο--ianuae¨Ιανουάριος--aperte:Απρίλιος--cognosco: γνωστός--intra: εντός
Μάθημα 25.
arbor: δέντρο–– το άλμπουρο (το κατάρτι)
muri: τα τείχη––το μουράγιο (προκυμαία, χτιστό τμήμα λιμανιού)
extremus: έσχατος––εξτρεμισμός
Μάθημα 26.
minor: μικρότερος––μίνι, μινόρε
festivus: πρόσχαρος––φεστιβάλ
constantia: σταθερότητα––Κωνσταντίνος
patientia: υπομονή––πασιέντσα
*studiose: με επιμέλεια––στούντιο
*vita: ζωή––η βιταμίνη
Μάθημα 27.
minor: μικρότερος––μίνι, μινόρε (υπάρχει στα ετυμολογικά του μαθ. 26)
sonorus: ηχηρός––σονάτα (είδος μουσικής σύνθεσης), σονέτο (λυρικό ποίημα)
durus: σκληρός––ντούρος (σκληρός, αυτός που δε λυγίζει εύκολα)
pomum: καρπός––πόμολο
Μάθημα 28.
notus: γνωστός––η νότα
custodia: φρουρά, φυλακή––κουστωδία (επίσημη συνοδεία αστυνομικών ή στρατιωτικών)
*homo: άνθρωπος––ουμανισμός (ανθρωπισμός)
*servus: δούλος, υπηρέτης––σερβιτόρος, σερβίρω
*summus: ύψιστος, ανώτατος, ολόκληρος––η σούμα (το σύνολο)
Μάθημα 29.
*homo: άνθρωπος––ουμανισμός (ανθρωπισμός)
instituo: διδάσκω––ινστιτούτο (μορφωτικό––πολιτιστικό ίδρυμα)
milia/mille: χίλια, η χιλιάδα––(το) μίλι
sutor: παπουτσής (αυτός που ράβει υποδήματα––(κο)στούμι
opera: εργασία, κόπος––όπερα, οπερέτα (μουσικά είδη)
doceo: διδάσκω––ντοκουμέντο
Μάθημα 30.
luxuria: πολυτέλεια––το λούσο (εντυπωσιακό ρούχο ή είδος καλλωπισμού)
familia: οικογένεια––φαμίλια
honor/s: η τιμή––(το) ονόρε
*res: πράγμα––ρεαλισμός
Μάθημα 31.
congredior: συγκρούομαι, συγκεντρώνομαι, συνέρχομαι––κογκρέσο (συνέλευση)
*castra: στρατόπεδο (castrum: φρούριο)––κάστρο,
opera (+ γενική): με τις ενέργειες κάποιου––όπερα, οπερέτα (μουσικά είδη)
*(per)moveo: (παρα)κινώ––το μοτίβο (ρυθμική μουσική ιδέα, επαναλαμβανόμενο εικαστικό ή
λογοτεχνικό θέμα), το μοτέρ (η μηχανή), το μοτοποδήλατο, η μοτοσικλέτα κ.ο.κ.
Μάθημα 32.
vetustas: αρχαιότητα––βετεράνος
*colo (colui - cultum - colere 3): καλλιεργώ––κουλτούρα
*conformo: διαμορφώνω––κονφορμισμός ή κομφορμισμός (συμβατισμός)
*liber: το βιβλίο––το λιμπρέτο (το κείμενο όπερας ή άλλου μουσικού έργου)
*imitor: μιμούμαι––ιμιτασιόν (η απομίμηση - και ως επίθετο)
*fortis: δυνατός, γενναίος––το φόρτε (το δυνατό σημείο κάποιου)
Μάθημα 33.
*libido: πάθος––η λίμπιντο (η ερωτική ορμή)
propago: αφήνω απογόνους––προπαγάνδα
sano: θεραπεύω–– το σανατόριο (θεραπευτικό ίδρυμα)
Μάθημα 34.
forte: τυχαία, ίσως/fortuna: τύχη––φουρτούνα
*dux: αρχηγός––δούκας, δουκάτο
*templum: το ιερό, ο ναός––το τέμπλο (το εικονοστάσιο μεταξύ αγίου βήματος και κυρίως ναού
στις εκκλησίες)
Μάθημα 35.
*miseror: θρηνώ, λυπάμαι κάποιον––μιζέρια/μίζερος
*plebs και plebes: οι πληβείοι––η πλέμπα, η πλεμπάγια (ο όχλος)
*curo: φροντίζω––η κούρα (η φροντίδα), κουράρω
*mercenarius: μισθωτός εργάτης––ο μερκαντιλισμός (εμποροκρατία, οικονομικό σύστημα)
Μάθημα 36.
scamnum: το σκαμνί––σκαμνί
solvo: λύνω––σβέλτος
*maximus: μέγιστος––το μάξι (μακρύ φόρεμα), ο μαξιμαλισμός (η προβολή αιτημάτων στο
υπέρτατο όριο), ο Μάξιμος (κύριο όνομα)
*mitto: στέλνω––ο κομισάριος (επίτροπος), ο μισιονάριος (ο ιεραπόστολος της καθολικής
εκκλησίας)
*impero: διατάζω––ο ιμπεριαλισμός (τάση για εδαφική επέκταση ή κατάκτηση)
Μάθημα 37.
casus: τυχαίο ή απροσδόκητο περιστατικό––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο)
*miseror: λυπάμαι––μιζέρια, μίζερος
*miser: δυστυχής––μιζέρια, μίζερος
natura: η φύση––νατουραλισμός (αισθητικό κίνημα)
*servus: δούλος, υπηρέτης––σερβιτόρος, σερβίρω
*populus: ο λαός––το πόπολο (ο λαός υποτιμητικά), ποπ (κάτι δημοφιλές, για το ευρύ κοινό,
εμπορική μουσική), Ποπ Αρτ, κ.ο.κ.
*res: πράγμα––ρεαλισμός
*furor: η μανία––φουριόζος, η φούρια (η πιεστική βιασύνη)
*victor: ο νικητής, victoria: η νίκη––Βίκτωρ, Βικτωρία (κύρια ονόματα)
*pugno: μάχομαι––η μπουνιά
Μάθημα 38.
natura: η φύση––νατουραλισμός (αισθητικό κίνημα)
*mos: έθιμο, ήθος––αμοραλιστής, αμοραλισμός
*res: πράγμα, η πραγματικότητα––ρεαλισμός
*mora: η καθυστέρηση––το μορατόριουμ (συμφωνία για αναστολή προκλητικών ενεργειών μεταξύ
κρατών)
*morior (σουπίνο mortuum): πεθαίνω––ο μόρτης (ο μάγκας, ο αλήτης)
Μάθημα 39.
premo: πιέζω––η πρέσα, πρεσάρω
materia: ύλη––ματεριαλισμός (υλισμός)
miles: στρατιώτης––μιλιταρισμός (υπάρχει στο μάθημα 16 αναφορικά με το militaris)
minus: λιγότερο–– το μίνι, μινόρε (υπάρχει στα ετυμολογικά του μαθ. 26 αναφορικά με το minor)
*res: πράγμα, η πραγματικότητα––ρεαλισμός
*virtus: αρετή, χάρισμα––βιρτουόζος (δεξιοτέχνης)
*fortuna: τύχη––φουρτούνα
*ago: κάνω, οδηγώ––ο ακτιβισμός (έντονες μορφές αγώνα για την επίτευξη στόχων), ακτιβιστής
*imperator: στρατηγός–– ο ιμπεριαλισμός, ιμπεριαλιστής
*optimus: άριστος––ο οπτιμισμός (στάση ζωής που προσδοκά καλή εξέλιξη των πραγμάτων)
Μάθημα 40.
armatus: οπλισμένος––άρματα, αρματολός (υπάρχει στο μάθημα 16 αναφορικά με το arma)
solus: μόνος–– (το) σόλο
conservo: σώζω––κονσέρβα
celeriter: γρήγορα––ο κέλητας (γρήγορο άλογο)
miles: στρατιώτης––μιλιταρισμός (υπάρχει στο μάθημα 16 αναφορικά με το militaris)
*res: πράγμα––ρεαλισμός
Μάθημα 41.
antiquus: αρχαίος––η αντίκα
*antiquitas: η αρχαιότητα––η αντίκα
pectus: στήθος––(το) πέτο
*homo: άνθρωπος––ουμανισμός (ανθρωπισμός)
*bonus: καλός––το μπόνους, η μπουνάτσα (η καλοκαιρία)
*verbum: ο λόγος––ο βερμπαλισμός (η χρήση εντυπωσιακών εκφραστικών σχημάτων), ο
βερμπαλιστής
*intelligo/intellego: καταλαβαίνω––η ιντελιγκέντσια (η ιδιαίτερη ομάδα των διανοουμένων)
*colo (colui - cultum - colere 3): καλλιεργώ––κουλτούρα
*placeo: αρέσω––το πλασέμπο (εικονικό φάρμακο που παράγει στον ασθενή την αυθυποβολή της
βελτίωσης της κατάστασής του)
Μάθημα 42.
*castra: στρατόπεδο (castrum: φρούριο)––κάστρο, οχυρό
*regie: με τρόπο τυραννικό/βασιλικό––ο ρήγας (βασιλιάς)
*intelligo: καταλαβαίνω––η ιντελιγκέντσια (η ιδιαίτερη ομάδα των διανοουμένων)
Μάθημα 43.
*castra: στρατόπεδο (castrum: φρούριο)––κάστρο, οχυρό
finis: τέλος, όριο––φινάλε
cado: πέφτω ––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο)
*miser: δυστυχής––μιζέρια, μίζερος
*succurrit: έρχεται κάτι στο μυαλό–– curro: τρέχω––η κούρσα (αγώνας ταχύτητας, το τρέξιμο), ο
κούριερ (ο ταχυδιανομέας)
*futurus -a -um: μετοχή μέλλοντα του sum––φουτουριστικός, φουτουρισμός
*servitus: δουλεία––σερβιτόρος, σερβίρω
finis: τέλος, όριο––το φινάλε
patior: ανέχομαι, υπομένω––η πασιέντσα
*vita: ζωή––η βιταμίνη
Μάθημα 44.
cado: πέφτω––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο) (υπάρχει στα σχόλια του μαθήματος 43)
forte: τυχαία, ίσως/fortuna: τύχη––φουρτούνα
*colo (colui – cultum – colere 3): καλλιεργώ––κουλτούρα
tempus: ο χρόνος––το τέμπο (ο ρυθμός)
*intelligo: καταλαβαίνω––η ιντελιγκέντσια (η ιδιαίτερη ομάδα των διανοουμένων)
*vita: ζωή––η βιταμίνη
Μάθημα 45.
*castra: στρατόπεδο (castrum: φρούριο)––κάστρο, οχυρό
celeriter: γρήγορα––ο κέλητας (γρήγορο άλογο)
casus: τυχαίο ή απροσδόκητο περιστατικό––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο) (υπάρχει στα
σχόλια του μαθ. 37)
miles: στρατιώτης––μιλιταρισμός (υπάρχει στο μάθημα 16 αναφορικά με το militaris)
*curo: φροντίζω––η κούρα (η φροντίδα), κουράρω
*mitto (σουπίνο missum): στέλνω––κομισάριος (επίτροπος), μισιονάριος (ιεραπόστολος καθολικής
εκκλησίας)
*res: πράγμα––ρεαλισμός
Μάθημα 46.
*communis: κοινός––κομουνισμός (υπάρχει στα σχόλια του μαθ. 17)
natura: η φύση––νατουραλισμός (αισθητικό κίνημα) (υπάρχει στα σχόλια του μαθ. 38)
*res publica: η πολιτεία, η δημοκρατία––ρεπουμπλικάνοι (πολιτικό κόμμα των ΗΠΑ)
*rego: κατευθύνω, κυβερνώ––ο ρήγας (ο βασιλιάς)
*pars: το μέρος––η πάρτη (ο εαυτός μου, τα προσωπικά μου συμφέροντα), το πάρτι, η παρτίδα, η
παρτιτούρα
cado: πέφτω––(το) κάζο (ζημιά, πάθημα, στραπάτσο) (υπάρχει στα σχόλια του μαθ. 37)
*decet: αρμόζει––το ντεκόρ
*homo: άνθρωπος––ουμανισμός (ανθρωπισμός)
*bonus: καλός––το μπόνους, η μπουνάτσα (η καλοκαιρία)
Μάθημα 47.
vestis: φόρεμα––βεστιάριο
tempus: ο χρόνος––το τέμπο (ο ρυθμός)
(ex)traho: τραβάω (έξω)––το τρακτέρ
*video: βλέπω––το βίντεο
Μάθημα 48.
albus: λευκός––(το) άλμπουμ
instinguo (σουπίνο instinctum): παρορμώ, κατευθύνω–– το ένστικτο
durus: σκληρός––ντούρος (σκληρός, αυτός που δε λυγίζει)
*pulchritudo: η ομορφιά––Πουλχερία (κύριο όνομα)
*impero: διατάζω––ο ιμπεριαλισμός (τάση για εδαφική επέκταση ή κατάκτηση)
miles: στρατιώτης––μιλιταρισμός (υπάρχει στο μάθημα 16 αναφορικά με το militaris)
doceo: διδάσκω––ντοκουμέντο
*video: βλέπω––το βίντεο
*servus: δούλος, υπηρέτης––σερβιτόρος, σερβίρω
Μάθημα 49.
*forte: τυχαία, ίσως/fortuna: τύχη––φουρτούνα
*ferrum: σίδηρος––η φεριτίνη (πρωτεΐνη που ρυθμίζει τον σίδηρο του οργανισμού)
*officium: καθήκον, έργο––το οφίκιο ή οφίτσιο (τίτλος, αξίωμα)
*factum: πράξη––ντεφάκτο (εκ των πραγμάτων, στην πράξη)
Μάθημα 50.
solus: μόνος––(το) σόλο (υπάρχει στα σχόλια του μαθ. 40)
*mitto (σουπίνο missum): στέλνω––κομισάριος (επίτροπος), μισιονάριος (ιεραπόστολος καθολικής
εκκλησίας)
*placet: αρέσει––το πλασέμπο (εικονικό φάρμακο που παράγει στον ασθενή την αυθυποβολή της
βελτίωσης της κατάστασής του)
*imperium: εξουσία––ο ιμπεριαλισμός (τάση για εδαφική επέκταση ή κατάκτηση)
*magistra: η δασκάλα, η σύμβουλος––ο μάγιστρος (ανώτατο αξίωμα στην ύστερη ρωμαϊκή και
βυζαντινή περίοδο)
