Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ

Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας μετατρέπονται στον πλάγιο λόγο σε τελικό απαρέμφατο
  
Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας
ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ
ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
προτρεπτική υποτακτική
πέμπωμεν πρέσβεις
παρῄνει πρέσβεις πέμπειν
αποτρεπτική υποτακτική
μηδεὶς ὑμῶν ἐξέλθῃ
ἀπαγορεύει μηδένα ἐξελθεῖν
προστακτική
ἀνοίξατε τὰς πύλας
ἐκέλευε τὰς πύλας ἀνοῖξαι
ευχετική ευκτική
εἴθε οἱ θεοὶ δίκην ἐπιθεῖεν
ηὔχετο τοὺς θεοὺς δίκην ἐπιθεῖναι


Στη μετατροπή του πλαγίου λόγου σε ευθύ μεγάλο ρόλο παίζει το ρήμα της εξάρτησης. Έτσι ανάλογα με το είδος του και την κατηγορία, στην οποία ανήκει, το τελικό απαρέμφατο του πλαγίου λόγου επιθυμίας  μετατρέπεται:

ΣΕ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΒΟΥΛΗΤΙΚΑ: βούλομαι, ἐθέλω, προαιροῦμαι κλπ.
ΕΦΕΤΙΚΑ: ἐπιθυμῶ, ἐφίεμαι, ὀρέγομαι, κλπ.
ΔΥΝΗΤΙΚΑ: δύναμαι, ἔξεστι, οἶόν τ᾿   ἐστί,  ἔχω κλπ.
ΠΡΟΤΡΕΠΤΙΚΑ: παραινῶ, πείθω κλπ.
ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΑ: δέομαι, παρακαλῶ, ἱκετεύω κλπ.
ΚΩΛΥΤΙΚΑ: κωλύω, ἀπαγορεύω, ἀπείργω, ἀπερύκω, ἐμποδών εἰμί κλπ.

ΣΕ ΕΥΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΕΥΧΕΤΙΚΑ: εὔχομαι, ἀρῶμαι κλπ.

ΣΕ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΚΕΛΕΥΣΤΙΚΑ: κελεύω, προστάττω κλπ.
ΠΑΡΑΓΓΕΛΤΙΚΑ: παραγγέλλω, ἐπιστέλλω κλπ.

(για τους μαθητές μου που ζήτησαν τις κατηγορίες των ρημάτων εξάρτησης)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου