ΑΙΛΙΑΝΟΣ "Ποικίλη ιστορία" - άγνωστο β΄Λυκείου (ΝΕΟ)

 

Αἰλιανός, Ποικίλη Ἱστορία 1.34 (διασκευή)

Ἀνὴρ γένει Μάρδος παῖδας εἶχεν ἑπτά. Τούτων ὁ νεώτατος κακὰ πολλὰ τοὺς ἄλλους εἰργάζετο. Καὶ τὰ μὲν πρῶτα ἐπειρᾶτο αὐτὸν ὁ πατὴρ ῥυθμίζειν λόγῳ· ἐπεὶ δὲ οὐκ ἐπείθετο, πρὸς τοὺς δικαστὰς ἤγαγε καὶ ὅσα αὐτῷ ἐτετόλμητο ἀκριβῶς κατηγόρησε, καὶ ᾔτει παρὰ τῶν δικαστῶν ἀποκτεῖναι τὸν νεανίσκον. Οἱ δὲ ἐξεπλάγησαν καὶ ἀμφοτέρους ἐπὶ τὸν βασιλέα Ἀρταξέρξην ἤγαγον. Τὰ αὐτὰ δὲ λέγοντος τοῦ Μάρδου, βασιλεὺς ἔφη: «Εἶτα τολμήσεις τὸν υἱὸν ἀποθνῄσκοντα ὑπομεῖναι;». Ὁ δὲ ἔφη «πάντων μάλιστα· ἐπεὶ καὶ ὅταν τῶν φυομένων θριδακινῶν τὰς ἐκφύσεις τὰς πικρὰς ἀφαιρῶ, οὐδὲν ἡ μήτηρ αὐτῶν λυπεῖται, ἀλλὰ θάλλει μᾶλλον καὶ γλυκίων γίνεται». Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐπῄνεσε μὲν τὸν ἄνδρα καὶ τῶν βασιλικῶν δικαστῶν ἐποίησεν ἕνα, εἰπὼν ὅτι ὁ περὶ τῶν ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος πάντως καὶ ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις ἀκριβὴς ἔσται δικαστὴς καί ἀδέκαστος, ἀφῆκε δὲ καὶ τὸν νεανίαν τῆς τιμωρίας, ἀπειλῶν αὐτῷ θανάτου, ἐὰν ἀδικῶν φωραθῇ ἕτερα.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1.  Να μεταφράσετε το απόσπασμα από την αρχή του κειμένου έως το… ἀποθνῄσκοντα ὑπομεῖναι;»

2.  Ποιο αξίωμα έδωσε στον Μάρδο ο Αρταξέρξης και με ποιο επιχείρημα τεκμηρίωσε την απόφασή του;

3.     «ὅσα αὐτῷ ἐτετόλμητο»: να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική.

4.    «ὅταν τῶν φυομένων θριδακινῶν τὰς ἐκφύσεις τὰς πικρὰς ἀφαιρῶ, οὐδὲν ἡ μήτηρ αὐτῶν λυπεῖται» : να αναγνωρίσετε το είδος του υποθετικού λόγου και να το μετατρέψετε στο αντίθετο του πραγματικού.

5.   «Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης»: να αναλύσετε τη μετοχή στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση.

6.   «ὁ περὶ τῶν ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος»: να μετατρέψετε την επιθετική μετοχή σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση.

7.   «ὅτι ὁ περὶ τῶν ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος πάντως καὶ ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις ἀκριβὴς ἔσται δικαστὴς καί ἀδέκαστος»: να μετατρέψετε την ειδική πρόταση σε ειδικό απαρέμφατο κάνοντας τις απαραίτητες τροποποιήσεις όπου χρειάζεται.

8.  Να αναγνωρίσετε τους τύπους που προέρχονται από συνηρημένα ρήματα και να σχηματίσετε στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό στην οριστική ενεστώτα και παρατατικού.

9.    Να σχηματίσετε τον τύπο της μετοχής στη δοτική πληθυντικού αρσενικού στον ενεστώτα από όλες τις μετοχές που θα εντοπίσετε στο κείμενο.

10.   «Ταῦτα ἀκούσας Ἀρταξέρξης ἐπῄνεσε μὲν τὸν ἄνδρα καὶ τῶν βασιλικῶν δικαστῶν ἐποίησεν ἕνα, εἰπὼν ὅτι ὁ περὶ τῶν ἰδίων παίδων οὕτω δικαίως ἀποφαινόμενος πάντως καὶ ἐν τοῖς ἀλλοτρίοις ἀκριβὴς ἔσται δικαστὴς καί ἀδέκαστος»: να ξαναγράψετε το χωρίο αντικαθιστώντας το «Ἀρταξέρξης» με το βασιλεις και το «τὸν ἄνδρα» με το τούς ἄνδρας, επιφέροντας όπου χρειάζεται τις απαραίτητες αλλαγές.