Ο "ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ" στο Θέατρο Δάσους

Μια εξαιρετική παράσταση είδαμε χθες το βράδυ σ΄ ένα κατάμεστο Θέατρο Δάσους στη Θεσσαλονίκη. Το «ΦΙΛΟΚΤΗΤΗ» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου.

Κριτικός θεάτρου δεν είμαι αλλά ως φιλόλογος που μελέτησε ενδελεχώς την τραγωδία, λόγω πτυχιακού, θα επιμείνω στον παραπάνω χαρακτηρισμό.

Πρόκειται για μια τραγωδία που δεν ανεβαίνει συχνά στο ελληνικό θέατρο  η οποία βασίζεται σ΄ ένα μύθο του Τρωικού κύκλου που αφορά τον κάτοχο του τόξου του Ηρακλή, τον ήρωα Φιλοκτήτη, που λόγω μιας πληγής από δάγκωμα φιδιού που κακοφόρμιζε, οι Έλληνες εγκατέλειψαν στη Λήμνο. Όμως ο χρησμός του Τρώα μάντη Έλενου πως η Τροία δεν πρόκειται να καταληφθεί χωρίς τα όπλα του Ηρακλή, αναγκάζουν τους Αχαιούς να στείλουν τον πανούργο Οδυσσέα, που ήταν και ο πρωτεργάτης της εγκατάλειψης του ήρωα στο νησί, και το γιο του Αχιλλέα, το Νεοπτόλεμο να πάνε στη Λήμνο για να φέρουν πίσω το Φιλοκτήτη. 

Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης ως Οδυσσέας  και ο Αιμίλιος Χειλάκης ως Νεοπτόλεμος  ξεδίπλωσαν το υποκριτικό τους ταλέντο και επιβεβαίωσαν πως και η νεότερη γενιά των ηθοποιών έχει να επιδείξει ταλαντούχες μονάδες. Μοναδική και η ερμηνεία του Μιχαήλ Μαρμαρινού στο ρόλο του Φιλοκτήτη.

Λιτό το σκηνικό, ευρηματική η σκηνοθεσία και τα σκηνικά με τους Νεοπτόλεμο και Οδυσσέα να ισορροπούν σε ένα μεγάλο μέρος της παράστασης πάνω σε μια ξύλινη τάβλα. Ο χορός αποτελούσε κομμάτι και του σκηνικού και της σκηνοθεσίας, καθώς μετακινούσε τις τάβλες και τα στηρίγματά τους κατά τη διάρκεια της παράστασης, αλλά συμμετείχε ενεργά και στης εξέλιξη του έργου.

Εντυπωσιακό και το εύρημα του τέλους με τα λευκά χαρτιά που αιωρούνται στη σκηνή και οι άνδρες του χορού αναλαμβάνουν να διαβάσουν ένα τμήμα του κειμένου, που είναι γραμμένο σε αυτά διαδοχικά, που δεν είναι βέβαια τίποτε άλλο παρά η παρέμβαση του «από μηχανής θεού» (εδώ Ηρακλή) που αναλαμβάνει να δώσει λύση, όταν ο Φιλοκτήτης ανακαλύπτει την παγίδα που του έστησε ο Οδυσσέας με τη βοήθεια του Νεοπτόλεμου και αρνείται να τους ακολουθήσει στην Τροία.

Μια παράσταση με βασικό μήνυμα για τον άνθρωπο που παραβιάζει τη φύση του και αναλαμβάνει μια υποχρέωση που είναι σε θέση να εκτελέσει μόνο με την φαλκίδευση της εσωτερικής του αξίας. Όμως τελικά οι «εσθλοί» , οι ευγενείς στην ψυχή δε διαφθείρονται και ακολουθούν το δρόμο της ηθικής εσωτερικής επιταγής, το δρόμο του αγαθού.