ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (νέο)

ΔΕΣΜΟΙ, ΔΕΣΜΑ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΣ...

1.Μη χαλάς την καρδιά σου , καρδιά μου...

Αυτή η Τετάρτη -η Μαύρη Τετάρτη- Τετάρτη ήταν και πέρασε. Μια βλαμμένη Τετάρτη. Μίζερη, ανέραστη κι εκδικητική. Μια Τετάρτη που σε άγχωσε, που σε τρέλανε, που η καρδιά έφθασε στο στόμα και οι σφυγμοί σου χτύπησαν διακόσια. Μια συμπλεγματική Τετάρτη που έγινε σταρ, στα καλά καθούμενα, μόνο και μόνο γιατί κρατούσε στο τσεπάκι της τη ζωή σου. Το μέλλον σου. Τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ σου. Τις βάσεις και τις βαθμολογίες σου. Τα όνειρα σου. Που σε πείσανε ότι είναι δικά σου. Και σε δέσανε. Και σε δεσμεύσανε. Μη μένεις δέσμιος της δέσμης σου, καρδιά μου ... .

2.Δεν φταις εσύ. Δεν φταις εσύ που το εκπαιδευτικό σύστημα αλλάζει Τρίτη-Πέμπτη-Σάββατο, κάθε καινούριος υπουργός, μόλις μπει στο ρετιρέ τις Παιδείας, τον πιάνει μανία να αλλάξει τη διακόσμηση. Πάρτε από 'κεί τον καναπέ, φέρτε πίσω την εταζέρα, ξεκρεμάστε τον πίνακα, αλλάξτε το πορτατίφ, τις λάμπες, τα λαμπατέρ, αλλάξτε τους τα φώτα γενικώς.

3.Δεν φταις εσύ που η μάνα σου κι ο πατέρας σου επενδύσανε τη μάνα τους και τον πατέρα τους πάνω σου. Που εδώ ο κόσμος καίγεται κι εκείνοι φαντασιώνονται μια μπρονζέ κορνίζα με το δίπλωμά σου πάνω από την κασέλα.

4.Πώς το πάθανε αυτό; Πότε το πάθανε αυτό και δεν το πήρανε χαμπάρι; Μια χαρά γενιά του Πολυτεχνείου υπήρξαν οι άνθρωποι. Με τα πανό τους, με τα πλακάτ τους, με τον Μαρκούζε τους, με τον Ρομέρ και τον Γκοντάρ τους, με τις προγαμιαίες τους. Είδες καρδιά μου, τι παθαίνει ο άνθρωπος μόλις πατάει τα σαράντα; Παθαίνει μια εξέλιξη. Μεταλλάσσεται ως Πόκεμον. Ό,τι κορόιδευε, τώρα το λούζεται. Ό,τι πολέμησε, τώρα το ασπάζεται. Δηλώνει αστός, φέρεται σαν μικροαστός και ψηφίζει Αριστερά. Άβυσσος η ψυχή του τεχνοκράτη. Μόλις μπει το Home Cinema από την πόρτα, βγαίνει ο Μαρξ από το παράθυρο.

5.Κι έτσι, για τα προσχήματα, έτσι για ένα άλλοθι στο προχόλ της μέσης ηλικίας κάποιες μνήμες ανασύρονται ενίοτε. Κάποιες σπάνιες συναντήσεις με τους «παλιούς». Τους «συναγωνιστές» μην πω καμιά βαριά κουβέντα σαββατιάτικα: « Τι ωραία που ήταν όλα τότε, θυμάσαι βρε; Μας κυνηγούσαν οι μπάτσοι στη Στουρνάρη, τρέχαμε στις διαδηλώσεις... Τι νόστιμα, τι γραφικά σαν ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη ένα πράγμα. Θυμάσε βρε; Αλήθεια το 'χεις κρατήσει ακόμα εκείνο το χακί αμπέχωνο; Αλήθεια, το 'χεις ακόμα εκείνο το κατακόκκινο όραμα; Μπράβο βρε...». Κατάλαβες καρδιά μου;

6.Αυτός ήταν ο μπαμπάς σου κάποτε. Αυτή ήταν η μαμά σου. Ένα αγόρι και ένα κορίτσι ολόφωτα, σαν αστραπές στο σκότος και στο έρεβος Μακριά μαλλιά, βλέμμα - αγκαλιά, σώμα χωρίς κυτταρίτιδα. Αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι που τώρα, με ρόμπα και τσόκαρο, σβήνουν το ένα τσιγάρο πίσω απ' το άλλο. Και Τετάρτη πρωί, ακριβώς στις δέκα, κάθονται κολλημένοι στην οθόνη, να δουν αν μπήκες εσύ στο Πανεπιστήμιο.

7.Πώς να μπεις στο Πανεπιστήμιο, καρδιά μου; Πώς; Ποιος σώφρων άνθρωπος μπορεί να πιάσει βαθμολογία 19,7; Να σου το δώσω και ολογράφως να το εντυπωθείς: Δεκαεννέα κόμμα επτά. Που σημαίνει ότι με 19,6 είσαι για φτύσιμο. Νούλα. Αποτυχημένος. Με 19,6 θα πουλάς εμφιαλωμένα νερά στα φανάρια. Έτσι και αλλιώς, ως επιστήμων, δεν θα δεις προκοπή, καρδιά μου.

8.Δικηγόρο έχω. Παθολόγο έχω. Καρδιολόγο έχω. Ενδοκρινολόγο, οδοντίατρο, γυναικολόγο, χειρουργό, ορθοπεδικό έχω. (Ψυχίατρο δεν έχω, αλλά που θα πάει...) Τους έχω όλους αυτούς σε όλες τις συσκευασίες. Και σε καθηγητή και σε υφηγητή και σε κάτι πιο λάιτ, άμα μου 'ρχεται βαρύ στο στομάχι όλο αυτό το κρεμασμένο χαρτομάνι στο γραφείο του, όλη αυτή η διπλωματία, το ξένο Πανεπιστήμιο, το ντοκτορά και η διάκριση.

9.Υδραυλικό δεν έχω, καρδιά μου. Στον ηλεκτρολόγο κάνω τάματα να 'ρθει να δει το ρελέ ασφαλείας που τα 'χει φτύσει. Καυστηρατζή δεν βρίσκω. Αυτοί λείπουν από τη ζωή μου. Αυτοί που έρχονται, αν έρθουν, κάθονται ένα τέταρτο, παίρνουν μια εικοσάρα και δεν σου δίνουν και απόδειξη. Και κάθε μισό λεπτό, βαράει το κινητό τους. Ουρές περιμένουν. Ουρές ατέλειωτες μέσα στην κατάνυξη. Τεχνικός μπήκε στο σπίτι μου ή ο Τίμιος Σταυρός;

10.Όχι, καρδία μου, δεν σου λέω «γίνε υδραυλικός», επειδή δεν βρίσκω εγώ υδραυλικό. Δεν είναι τόσο ιδιοτελή τα κίνητρά μου. Σου λέω, απλώς, γράψ' την αυτή τη Μαύρη Τετάρτη. Γράψ' την κανονικά. Μπορεί να μη με πιστεύεις τώρα, αλλά κάποτε θα τη θυμάσαι και θα ρίχνεις το γέλιο της αρκούδας. Μπορεί να μην το ξέρεις τώρα, τώρα που τα μάτια σου ναι υγρά ακόμα, αλλά η ζωή πάντα βρίσκει τρόπους να σου κλείνει το μάτι. Δεν είναι η Κηφισίας ο μόνος δρόμος για να φθάσεις Σύνταγμα. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι. Υπάρχουν κι άλλοι δρόμοι. Κι αν δεν είσαι ακόμα σίγουρος ότι καλά και σώνει θέλεις να φθάσεις Σύνταγμα, ότι καλά και σώνει αυτός είναι ο προορισμός σου, δεν πειράζει. Δεν έγινε και τίποτα. Η διαδρομή μετράει, καρδιά μου...

11.Και όταν δεις το μέρος που θέλεις, μόνος σου θα το καταλάβεις. Θα παρκάρεις και θα βγεις. Θα κοιτάξεις γύρο σου. Θα έχεις φθάσει. Επιτέλους, ύστερα από χρόνια στα θρανία, ύστερα από δέσμες και δεσμά, βάσεις και Βασούλες, ύστερα από απύθμενες ηλιθιότητες, εσύ θα έχεις φθάσει. Εκεί που θέλεις. Εκεί που Εσύ θέλεις. Τελικά. Αρχικά.

Καλή αρχή, καρδιά μου. Καλή ζωή.

Έλενα Ακρίτα

Εφημερίδα  «ΤΑ ΝΕΑ» 23-9-2000

ΘΕΜΑ 1

Να αποδώσετε περιληπτικά σε μια παράγραφο 5-6 σειρών τις  τρεις πρώτες παραγράφους του κειμένου.(15μ)

ΘΕΜΑ 2

1α. Σε ποιον απευθύνεται το κείμενο και ποια η πρόθεση της συντάκτριάς του; Η γλώσσα και το ύφος που χρησιμοποιεί εξυπηρετούν το σκοπό της; (10μ)

1β. Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες φράσεις με άλλες που θα ταίριαζαν σε ένα πιο «επίσημο» ύφος κειμένου. (5μ)

2. Ποιο πρόβλημα θίγει η συγγραφέας  στις παραγράφους 8-9. Να το σχολιάσετε σε μια παράγραφο 100 περίπου λέξεων. (10μ)

3. Θεωρείτε πως είναι εύστοχος ο τίτλος του κειμένου και ανταποκρίνεται στο περιεχόμενό του; Ποιος ο ρόλος των αποσιωπητικών; Να τεκμηριώσετε την άποψή σας και να δώσετε ένα δικό σας τίτλο στο κείμενο. (15μ)

ΘΕΜΑ 4

Σε μια ημερίδα που διοργανώνει το σχολείο σας για τις Πανελλαδικές καλείστε να εκφωνήσετε μια ομιλία (350-400 λέξεις), στην οποία θα επισημάνετε τους λόγους που ενδεχομένως να οδηγήσουν τους νέους στην αποτυχία στις εξετάσεις και στη στάση που πρέπει να κρατήσουν απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αξιοποιώντας και ιδέες από το κείμενο αναφοράς. (30μ)