φιλολογικές διαδρομές

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2013

H ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ "ΚΥΡΙΑΚΗΣ" ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

του Γ. Μπαμπινιώτη

Είναι ένα κείμενο που θα μπορούσε, με επικοινωνιακά - γλωσσικά κριτήρια, να χαρακτηρισθεί ως «ιδανικό»

Πάτερ ημών
ο εν τοις ουρανοίς,
αγιασθήτω το όνομα Σου.
Ελθέτω η βασιλεία Σου.
Γενηθήτω το θέλημα Σου, ως εν ουρανώ και επί της γης.
Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον.
Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών,
ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών.
Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν,
αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού.
Αμήν.

Η ανάγκη επικοινωνίας τού ανθρώπου με τον Θεό (όποιον θεό πιστεύει), η ανάγκη τής προσευχής, είναι από πολύ παλιά γνωστή στον άνθρωπο και εμφανίζεται στις γλώσσες των περισσοτέρων λαών. Στην Ελληνική η λέξη προσεύχομαι (απευθύνω ευχή, αίτημα ή παράκληση προς τους θεούς) πρωτοαπαντά στον Αισχύλο, ενώ ως τεχνικός όρος η λέξη προσευχή μαρτυρείται πολύ αργότερα στην Αγία Γραφή, στο κείμενο τής Παλαιάς Διαθήκης και με ιδιαίτερο βάρος και βάθος στο κείμενο τής Καινής Διαθήκης. Δεν έχω, δυστυχώς, τον επιστημονικό θεολογικό οπλισμό, για να ερμηνεύσω το βαθύτερο περιεχόμενο, το δογματικό νόημα και τη σημασία που έχει στην ορθόδοξη, ιδίως, παράδοση η έννοια τής προσευχής. Αυτό που ακροθιγώς επιχειρώ να δείξω εδώ, στο θεωρητικό πλαίσιο μιας κειμενογλωσσικής ανάλυσης που ανάγεται στον Roman Jakobson, είναι η γλωσσική δομή τής κυριακής προσευχής, όπως μας παραδίδεται από το Ευαγγέλιο (Ματθ. 6, 9-13 και Λουκ. 11, 2-4), την οποία θεωρώ ως ιδανικό κείμενο. Κατά το κείμενο τού Ευαγγελίου, την παραδίδει ο ίδιος ο Κύριος στους ανθρώπους (εξ ου και «κυριακή» προσευχή), λέγοντας «ούτως ουν προσεύχεσθε υμείς» και συνοδεύοντάς την μ' ένα πολύ διδακτικό ηθικό αλλά και γλωσσικό σχόλιο: «Προσευχόμενοι δε μη βαττολογήσητε, ώσπερ οι εθνικοί. δοκούσι γαρ ότι εν τη πολυλογία αυτών εισακουσθήσονται. μη ουν ομοιωθήτε αυτοίς. οίδε γαρ ο πατήρ υμών ων χρείαν έχετε προ τού υμάς αιτήσαι αυτόν» (Ματθ. 6, 7-9).

Εξ ορισμού ως προσευχή, ως κείμενο ευχών και αιτημάτων / παρακλήσεων, το κείμενο τής κυριακής προσευχής (γνωστό και ως «Πάτερ ημών») λειτουργεί μ' έναν κεντρικό μηχανισμό τής γλώσσας, την τροπικότητα. Είναι ο μηχανισμός τής γλώσσας που, άλλοτε γραμματικοποιημένος (με τη μορφή των εγκλίσεων τής Προστακτικής, τής Υποτακτικής και τής Ευκτικής, όπως συμβαίνει στην αρχαία ελληνική γλώσσα) και άλλοτε λεξικοποιημένος (με «δείκτες τροπικότητας», όπως τα ας, να και θα στη Νέα Ελληνική), χρησιμοποιείται από τον ομιλητή τής Ελληνικής για επικοινωνιακές ανάγκες όπως η έκφραση επιθυμίας, ευχής, παράκλησης, προτροπής, προσταγής, απαγόρευσης, απειλής κ.τ.ό.

Το κείμενο τής κυριακής προσευχής είναι υπόδειγμα λιτότητας, περιεκτικότητας και ευθυβολίας. Περιλαμβάνει: α) μια επίκληση προς τον Θεό, εκφρασμένη με την πτώση τής επίκλησης, την κλητική, με την οποία και αρχίζει: Πάτερ ημών... β) τρεις ευχές / επιθυμίες, εκφρασμένες με τριτοπρόσωπους μονολεκτικούς τύπους τής κατεξοχήν τροπικής έγκλισης, τής Προστακτικής: αγιασθήτω - ελθέτω - γενηθήτω... και γ) τρία αιτήματα / παρακλήσεις, εκφρασμένα με τους κατεξοχήν τύπους Προστακτικής, τους τύπους τού β' προσώπου: δος - άφες - μη εισενέγκης, αλλά ρύσαι...

Κάθε ευχή και κάθε αίτημα εξειδικεύεται (η εξειδίκευση αποτελεί έναν άλλο κεντρικό μηχανισμό τής γλώσσας) με τα πιο άμεσα και απαραίτητα στοιχεία. Οι τρεις ευχές μ' ένα ομοιόμορφο ονοματικό υποκείμενο: αγιασθήτω το όνομά σου, ελθέτω η βασιλεία σου, γενηθήτω το θέλημά σου. Τα τρία αιτήματα με δύο συμπληρώματα (προσώπου και πράγματος) στο κάθε ρήμα τους: δος ημίν τον άρτον, άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν και ρύσαι ημάς από τού πονηρού (εις πειρασμόν και από τού πονηρού είναι εμπρόθετα συμπληρώματα / αντικείμενα).

Περαιτέρω, λιτή πάντοτε, εξειδίκευση γίνεται με ελάχιστες αναφορές τόπου, χρόνου και τρόπου: πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς (εξειδίκευση τόπου), γενηθήτω το θέλημά σου ως εν ουρανώ και επί τής γης (εξειδίκευση τόπου), δος ημίν σήμερον τον άρτον ημών τον επιούσιον (εξειδίκευση χρόνου), άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών (εξειδίκευση τρόπου).

Το περιεχόμενο τού κειμένου κλιμακώνεται νοηματικά: προηγούνται οι ευχές και ακολουθούν τα αιτήματα. Ξεκινάει με ό,τι αναφέρεται στον ίδιο τον Θεό, για να περάσει μετά στα αιτήματα. Κι εδώ κλιμάκωση, από τα υλικά στα πνευματικά αιτήματα: τα προς το ζην άφεση αμαρτιών προστασία από τον πειρασμό. Γλωσσικά σε όλο το κείμενο κυριαρχεί και προβάλλεται το ρήμα: αγιασθήτω ελθέτω γενηθήτω, δος άφες μη εισενέγκης ρύσαι. Κυριαρχούν και προτάσσονται οι ευχές και τα αιτήματα. Η εξειδίκευσή τους επιτάσσεται, τα υποκείμενα δηλαδή και τα αντικείμενά τους (με εξαίρεση το αντικείμενο τού δος).

Συμπέρασμα. Το κείμενο τής κυριακής προσευχής είναι ένα κείμενο που θα μπορούσε, με επικοινωνιακά - γλωσσικά κριτήρια, να χαρακτηρισθεί ως «ιδανικό». Είναι λιτό, γιατί περιορίζεται σε βασικές πληροφοριακές δομές (επίκληση ευχές αιτήματα), σε εξίσου βασικές εξειδικευτικές πληροφορίες (ονοματικά υποκείμενα στις ευχές διπλά ονοματικά συμπληρώματα στα αιτήματα) και σε ελάχιστες εξειδικεύσεις χρόνου, τόπου και τρόπου. Με μια εντυπωσιακή οικονομία γλωσσικών μέσων στο κείμενο χρησιμοποιείται μόνο Προστακτική, με εξαίρεση τη μοναδική διαπιστωτική ρηματική δήλωση, την Οριστική αφίεμεν επιτυγχάνεται μια ουσιαστική, καίρια και γνήσια μορφή επικοινωνίας, χωρίς ρητορείες, επιτηδεύσεις και περιττό λεκτικό φόρτο. Η συμμετρία και η έντονα αισθητή επανάληψη των ίδιων συντακτικών και μορφολογικών δομών (το γνωστό φαινόμενο τού «παραλληλισμού»), που φάνηκε ελπίζω έστω και αμυδρά στη σύντομη ανάλυσή μας, εξασφαλίζει στο κείμενο τής κυριακής προσευχής αίσθηση ρυθμού και μέτρου (που δεν θίξαμε εδώ), γεγονός που οδηγεί στην εύκολη πρόσληψη και μνημονική ανάκληση τού κειμένου. Πρόκειται για ένα θαυμαστό, τέλειο στην απλότητα και τη βαθύτητά του κείμενο, που δείχνει ανάγλυφα την εκφραστική δύναμη, στην οποία μπορεί να φθάσει η γλώσσα τού ανθρώπου, απόρροια τής ιδιότητας που μοιράζεται «κατά χάριν» ο άνθρωπος με τον Θεό, απόρροια τού πνεύματος.

πηγή: εφημερίδα "το Βήμα" - γνώμες

Σάββατο 24 Αυγούστου 2013

ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ "Ο ελεγκτής" μια πρώτη ανάγνωση

-αντιπροσωπευτικός ποιητής της μεταπολεμικής υπαρξιακής και υπερρεαλιστικής ποίησης.

-η ποίησή του απεικονίζει με ρεαλιστικό τρόπο την καθημερινότητα και απηχεί προσωπικά βιώματα από τα δύσκολα εμφυλιακά και μετεμφυλιακά χρόνια

-ο ποιητής δείχνει ότι δυσκολεύεται να υπάρξει στον κομματιασμένο κόσμο και αναγκάζεται να καταφύγει στη μυθοπλασία, με υλικά όμως τα απλά και καθημερινά πράγματα του κόσμου

- συνδυάζει στοιχεία από υπαρξισμό (η γνήσια αγωνία που απορρέει από τη θέση του ποιητή στον εφιαλτικό κόσμο), τον υπερρεαλισμό (ωθεί την ποίηση σε χώρους εξωλογικούς και εκφράζεται με λεκτική λιτότητα και αυστηρότητα και ιδεοπλαστικές εικόνες), και τον εξπρεσιονισμό (διαμαρτυρία ενάντια στη βία του πολέμου και στο εκτρωματικό κοινωνικό σύστημα, προβολή του φανταστικού και του παράλογου)

-το ποίημα ανήκει στη συλλογή «Τα φάσματα ή η χαρά στον άλλο δρόμο»(1958)

ΓΕΝΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΑΧΤΟΥΡΗ

αντιλυρική ποιητική γραφή
με υλικά της αλήθειας μέσα από ένα παράδοξο σχήμα φτάνει στο παράλογο
παρουσία εφιαλτικών εικόνων
πολυσημία λέξεων-συμβόλων
λεκτική λιτότητα, καθημερινό λεξιλόγιο, περιορισμένη στίξη
ποίηση κατάστικτη από χρώματα-σύμβολα
διαρκής νοσταλγία του υψηλότερου καθαρού χώρου, του ουρανού

ΘΕΜΑ του ποιήματος είναι η ευθύνη του ποιητή που συνίσταται στο να καθιστά εφικτή την επικοινωνία με τον ουρανό. Για την εκπλήρωση αυτής της αποστολής ο ποιητής πρέπει να βρίσκεται σε διαρκή εγρήγορση, πράγμα που αντανακλάται και στον ΤΙΤΛΟ, ο οποίος αποτελούμενος από το οριστικό άρθρο και το ουσιαστικό ορίζει το χώρο, ώστε να προετοιμαστεί ο αναγνώστης να μπει στο μαγικό κόσμο του ποιήματος και να παρακολουθήσει τη μικρή του ιστορία.

Το ποίημα αποτελείται από τρεις ιδεοπλαστικές εικόνες- σκηνές

1.ο κακοποιημένος ουρανός (στ.1-3)

2. ο ουράνιος μηχανοδηγός-ποιητής (στ.4-6)

3. ο ποιητής ως ιερό πτηνό που πρέπει να εκτελέσει την αποστολή του (στ.7-11)

α’ εικόνα:υπερρεαλιστική

-μπαξές: μεταφορά που αισθητοποιεί την ασαφή εικόνα του ουρανού, αφού είναι γεμάτος αίμα και λίγο χιόνι και τον καθιστούν δυσπρόσιτο.

-ουρανός: α)ο υψηλός κόσμος του πνεύματος, άρα είναι γεμάτος αίμα, αφού δολοφονείται καθημερινά από την αντιποιητική εποχή μας, και λίγο χιόνι, αφού μπορεί να γίνει τόπος ελπίδας και χαράς.

β) η λειτουργία της ποίησης, άρα είναι γεμάτος αίμα από τα τρομακτικά βιώματα του ποιητή, και λίγο χιόνι, αφού η ποίηση μπορεί να ξαναφέρει την ελπίδα

-το κόκκινο είναι το χρώμα της βίας, του πολέμου, του ολέθρου

-το λευκό είναι το χρώμα της ελπίδας, της αισιοδοξίας, της αγνότητας

Ο ουρανός λοιπόν είναι ο ποιητικός χώρος στον οποίο καταφεύγουν, για να καλύψουν τις συναισθηματικές και πνευματικές τους ανάγκες, όσοι δεν αρκούνται στα υλικά αγαθά του αισθητού κόσμου και θέλουν να βιώσουν τη γοητεία του φανταστικού κόσμου της ποίησης, Αυτός που κρατάει ανοιχτούς τους δίαυλους επικοινωνίας είναι ο ελεγκτής- ποιητής

β’ εικόνα:

-έσφιξα τα σκοινιά μου: εικόνα γνωστή από την εμπειρία, αποφασιστικό εγχείρημα ριψοκίνδυνο και τολμηρό που απαιτεί ετοιμότητα, αυτοσυγκέντρωση και υπολογισμένες κινήσεις

-πρέπει και πάλι να ελέγξω τα αστέρια: καθήκον του ποιητή είναι να ελέγχει τα μηνύματα της ποίησής του, για να φέρει σε επαφή το αντιποιητικό κοινό με την τέχνη του, τα αστέρια κατευθύνουν στον εξανθρωπισμό, άρα το λίγο χιόνι θα μπορούσε να είναι και η λάμψη των αστεριών, επιτακτική (πρέπει) η ανάγκη του ελέγχου, που έχει γίνει και στο παρελθόν (και πάλι)

γ’ εικόνα:

-εγώ:αυτονομείται, ταύτιση του ποιητή με τον ελεγκτή

-κληρονόμος των πουλιών:το πέταγμα ως ιδιότητα των πουλιών συμβολίζει την απελευθέρωση, ο ποιητής κινείται μεταξύ ουρανού και γης

-έστω και με σπασμένα φτερά:υπονοούν τον ψυχικό τραυματισμό του ποιητή από μια νοσηρή πραγματικότητα

-n πρέπει να πετάω:χρέος να ξεπεράσει κάθε αντιξοότητα και δυσκολία που δυσχεραίνει το έργο του και να φτάσει στον ουρανό, για να κρατήσει ζωντανό το φως των αστεριών.

ΧΡΟΝΟΣ:ίσως τα μετεμφυλιακά χρόνια

ΧΩΡΟΣ:ουρανός- γη

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ:μεταφορές, σύμβολα, εικόνες

ΣΤΙΧΟΣ:ελεύθερος, σύντομος σχεδόν μονολεκτικός

ΓΛΩΣΣΑ:απλή, λέξεις λιτές με κυριαρχία του ουσιαστικού και του ρήματος

Τετάρτη 31 Ιουλίου 2013

ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΧΡΙΣΤΟ ΤΣΟΛΑΚΗ

Χθες, στις 30/7/2013, συμπληρώθηκε ένας χρόνος χωρίς το Χρίστο Τσολάκη. Παίδεψα αρκετά το κεφάλι μου, για να γράψω κάτι σαν επιμνημόσυνη δέηση αλλά γρήγορα εγκατέλειψα την ιδέα. Σήμερα, ξεφυλλίζοντας το τελευταίο τεύχος του περιοδικού "ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ", θεώρησα πως αυτά που θα ήθελα να πω, τα είπε πολύ καλύτερα από μένα ο Παναγιώτης Δόικος, επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας στο Α.Π.Θ, σ΄ένα άρθρο του, απόσπασμα του οποίου σας παραθέτω παρακάτω:

"Στα μαθήματά του αισθανόσουν, και επιθυμούσες να συν-εκφράσεις με την πράξη σου μέσα στην τάξη, κατά την εξέλιξη της μαθησιακής διεργασίας, αλλά και στην έξω ζωή, στην ανοιχτή προέκταση μιας ατμόσφαιρας που διείσδυε καταφατικά στις άλλες σου εκδηλώσεις , τον καλύτερο εαυτό σου, τον αυθεντικότερο. Τον έτοιμο να αναμετρηθεί με ό,τι τον κέντριζε, θετικά ή και επιθετικά. Έτσι, συνειδητά ή - ίσως συχνότερα - ασυνείδητα, συνέπραττες με το περιεχόμενο της προγραμματικής πρότασης που σημάδευε βιωματικά τον επιστημονικό ορίζοντα του Χρίστου: να ενεργοποιείται το είναι της παιδείας ως πραγμάτωσης της ανώτερης φύσης του ανθρώπου. Η συμμετοχή στις συζητήσεις μέσα στη σχολική αίθουσα, η παραγωγική στιγμή της εξέτασης, η παρακολούθηση της παράδοσης, η εργασία πάνω στο ανοιχτό τετράδιο και η μελέτη του βιβλίου στο σπίτι, η δημιουργική προσδοκία του μαθήματος ως η εντονότερη εξαίρεση μέσα στο κλίμα της πιεστικής συνθήκης που προκαλεί στο τίναγμα της έφηβης ύπαρξης η "υποχρέωση να πηγαίνεις στο σχολείο", όλα τούτα διαπνέονταν από την ουσία της πρότασης του Τσολάκη, που προανέφερα, όπως ο ίδιος - με τη φιλική μοναδικότητα του τρόπου του - μας τη μετέδιδε.

Αν θα θέλαμε να βρούμε μια εμβληματική αρχή που να κωδικοποιούσε, συνοψίζοντάς το, το υλικό της μιας τέτοιας πρότασης, όπως το αισθανόμασταν και το στοχαζόμασταν, όπως - συνειδητά και προπάντων αυθόρμητα - το βιώναμε, θα οδηγούμασταν στη σχέση αμοιβαιότητας ανάμεσα στην ευθύνη και την ελευθερία."

Εδώ ταιριάζει- νομίζω- απόλυτα το "Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΕΜΠΝΕΕΙ".

Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

ΑΚΟΥ, ΚΑΘΗΓΗΤΑΚΟ

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΑΔΟΥ

Ποιος νομίζεις ότι είσαι, ρε; Ε, σε σένα μιλάω, καθηγητάκο. Σε σένα που παίζεις με τα νεύρα μιας ολόκληρης κοινωνίας, που παίζεις με το μέλλον των παιδιών, των αυριανών επιστημόνων, που αποφάσισες να κατέβεις σε απεργία εν μέσω Πανελλαδικών εξετάσεων, παίζοντας με την αγωνία δεκάδων δημοσιογράφων που βιάζονται να δουν τα παιδιά μας μεθαυριανούς άνεργους επιστήμονες, μετανάστες στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, που θα τους ρωτούν έπειτα οι καλοί δημοσιογράφοι των μεγαλοκαναλιών πώς και επρόκοψαν εκεί, στην αφιλόξενην ξένην, και όχι εδώ, στην φιλόξενην μητέρα...

Τι σε πειράζει εσένα, ρε ανασφαλή αναπληρωτή, να χάσεις τη δουλειά σου; Επειδή πέρασες μια φορά εξετάσεις στο ΑΣΕΠ, επειδή μπήκες τρία χρόνια σε μια σχολική αίθουσα, νομίζεις ότι έδεσες τον γάιδαρό σου, νομίζεις ότι σου χρωστάει κανείς τίποτα; Γιατί, ρε, οι άλλοι, στον ιδιωτικό τομέα, που χάνουν καθημερινά τη δουλειά τους, αυτοί δεν είναι άνθρωποι, δεν έχουνε στόματα να θρέψουνε, θυγατέρα να προικίσουν; Γιατί να χάνουν αυτοί τη δουλειά τους κι εσύ όχι;

Σε σένα, παλιοκαραβάνα των 1.200 ευρώ τον μήνα, που νομίζεις ότι επειδή έκανες ένα μεταπτυχιακό του κερατά αξίζεις περισσότερα απ' όσα ένα κορδόνι καναπέ της κ. Β. Σταμάτη, αυτής, ντε, που τα φάγατε, ως γνωστόν, όλοι μαζί. Για να μην αναφερθώ σε σένα, στραβάδι νεοδιόριστε, που δεν αξίζεις ούτε τα μισά, ούτε τα 600, όσο ένα κρόσσι δηλαδή κουρτίνας της κ. Β. Σταμάτη! Σ' εσάς απευθύνομαι, που μας κάνατε κρόσσια τα νεύρα... Σε σένα, που δεν αντέχεις να δουλέψεις δύο ώρες παραπάνω τη βδομάδα(!), τουτέστιν μία εργάσιμη ημέρα μόλις τον μήνα(!), βρε κρόσσι... Γιατί, βρε μεγαλοκηφήνα, ο μεγαλοδημοσιογράφος δηλαδή κορόιδο είναι ο άνθρωπος που βάζει πλάτη για να μην πτωχεύσει η χώρα, για να μην αδικηθεί ο τραπεζίτης, ο εργολάβος, ο τροϊκανός;

Και σένα, κολλημένε υπεράριθμε, τι θέλεις να σε κάνουνε τώρα; Επιστάτη στα σχολεία (που έτσι κι αλλιώς είσαι, αφού καταργήθηκαν οι φύλακες), γραμματέα (που έτσι κι αλλιώς είσαι, γιατί, τι είμαστε; ευρωπαϊκή χώρα και θέλεις και μεγαλεία να προσλαμβάνουν ξεχωριστά και άλλη ειδικότητα;), ή μήπως ψυχολόγο (που έτσι κι αλλιώς είσαι, αφού ποτέ δεν είχαν τα σχολεία) να λένε στα διαλείμματα τον πόνο τους οι μαθητές σε σένα, που δεν έχει στο σπίτι τους φαΐ η μάνα τους και δουλειά ο πατέρας τους και έρχονται μισολιπόθυμα; Και γιατί να τον πουν σε σένα, για να σε πληρώνουμε τζάμπα, χάθηκε η Τ. Στεφανίδου;

Τι ζητάς, ρε κοπρίτη; Να σε αφήσουνε σε μια θέση επειδή κάποτε, όταν σε προσλάβανε, είχες αντικείμενο; Αφού η ζωή... εξελίσσεται, ρε, σχολεία συγχωνεύτηκαν, διδακτικές ώρες και μαθήματα μειώθηκαν, οι μαθητές ανά τάξη αυξήθηκαν, τι θέλεις τώρα; Επειδή έκανες μια φορά το αγροτικό σου όταν διορίστηκες στα όρη στα άγρια βουνά, έκλεισες τώρα ως νεοσύλλεκτος, κολλημένε; Τι σε πειράζει, βρε, να σηκώνεσαι μια μέρα φερ' ειπείν με την αυγούλα και να πηγαίνεις στο Αιγάλεω για καφέ, την άλλη στη Χασιά για κοντοσούβλι, την επόμενη στη Χαλκίδα για ψάρι, και αν είσαι και από τους πιο τυχερούς, να σε στείλουν φερ' ειπείν στον Πύργο Ηλείας, που έχει και καλό κόσμο, να χτυπήσεις και κανά μεροκάματο μαύρο στους φραουλάδες της Μανωλάδας, τώρα που οι άνθρωποι προτιμούν τα ελληνικά χέρια; Γιατί, ρε κολλημένη περίπτωση, βλέπεις το ποτήρι μισοάδειο και όχι μισογεμάτο και αρνείσαι την περιπέτεια της ζωής, την αλλαγή παραστάσεων, τις νέες γνωριμίες;

Σε ενοχλεί, λες, μίζερε τύπε, ότι σε αιφνιδίασαν γιατί αποφασίστηκαν τα μέτρα ερήμην σου μια μέρα πριν κλείσουν τα σχολεία και δύο πριν αρχίσουν οι εξετάσεις; Όχι, θα σε ρώταγαν και για το timing! Και 'συ, ρε εκβιαστή, αντί να τους αποδείξεις πόσο ανώτερος άνθρωπος είσαι ως παιδαγωγός και να γυρίσεις και το άλλο μάγουλο, απαντάς με εβραϊκό κώδικα και μωσαϊκό νόμο; Αυτά μαθαίνεις στα παιδιά, χριστιανέ της συμφοράς; Και μόνο γι' αυτό, ρε... μασόνε, θά 'πρεπε να σε απολύσουν!

Τι νομίζεις ότι είσαι, βρε φτωχομπινέ; Ποια πιστεύεις ότι είναι η υπεραξία του προϊόντος που παράγεις εσύ και η φάρα σου; Όλων μαζί οι απολαβές ούτε ένα υποβρύχιο από αυτά τα ελαττωματικά τύπου «Παπανικολής», που πάσχουν από τη νόσο των υποβρυχίων (που παραδέχονται τώρα και οι καλοί Γερμανοί επιστήμονες με αφορμή παρόμοιο περιστατικό στην Πορτογαλία), δεν αξίζετε!

Εδώ καταδέχονται να ασχοληθούν μαζί σου οι «θεσμοί» αυτής της χώρας, η ναυαρχίδα του συγκροτήματος Λαμπράκη «Τα Νέα», το Μega, τα ιερά και τα όσια αυτού του τόπου, τα σα εκ των σων, και 'σύ κωφεύεις; Γιατί, βρε, έχουν κανά συμφέρον αυτοί οι άνθρωποι από την εκάστοτε κυβέρνηση; Σε τι να ευελπιστούν; Σε καμιά προμήθεια του Δημοσίου, μήπως, φαντάζεσαι, ποταπό, καχύποπτο ανθρωπάκι; Δεν τους ακούς ούτε αυτούς; Άκου, τότε, αυτιστική περίπτωση, τη φωνή της λογικής, τον Άδωνι Γεωργιάδη! Δεν την ακούς ούτε αυτή; Άκου, τουλάχιστον, την ψύχραιμη φωνή της ΔΗΜ.ΑΡ., άκου, επιτέλους, τη φωνή της εργατικής συνείδησης, το ΠΑΜΕ, διότι αν δεν πιστεύεις σ' αυτή τη ζωή, την καπιταλιστική, άκου αυτούς που σου υπόσχονται τη μετά θάνατον, κομμουνιστική...

Γιατί, αν το καλοσκεφτείς, καθηγητάκο μου, θα δεις ότι τι σου ζητούν στην τελική; Αυτοκτόνα ρεεεεεεεε, τι σου ζητάνε;

* Η Μαριάννα Πολυχρονιάδου είναι καθηγήτρια - διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών

ΠΗΓΗ: alfavita

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2013

"το σπίτι" του Οδυσσέα Ελύτη - φόρος τιμής στο νομπελίστα ποιητή μας

"Σπίτι του Ελύτη" θα δημιουργηθεί στην Πλάκα

Χειρόγραφα, σημειωματάρια εργασίας, σπάνιο φωτογραφικό, κινηματογραφικό και ηχητικό υλικό και έργα ζωγραφικής από το προσωπικό αρχείο του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη θα στεγαστούν και θα εκτεθούν σε κτίριο στην Πλάκα.

Το διώροφο κτίριο επί των οδών Διοσκούρων 4 και Πολυγνώτου 7, θα ονομαστεί «Σπίτι του Ελύτη» και θα περιλαμβάνει ακριβή αναπαράσταση του γραφείου του ποιητή και έκθεση αρχειακού υλικού του.

Το κτίριο, που στην αρχική του μορφή περιλάμβανε δύο ανεξάρτητες κατοικίες, στέγαζε το Κέντρο Συντήρησης Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, ωστόσο μετά το σεισμό του 1999 κρίθηκε επικίνδυνο, γι' αυτό και αποκαταστάθηκε.

Στο «Σπίτι Ελύτη», στον ισόγειο χώρο, θα γίνει ακριβής αναπαράσταση του γραφείου του ποιητή με τα αυθεντικά έπιπλά του. Επίσης, θα δημιουργηθεί χώρος έκθεσης των πρώτων εκδόσεών του, χειρογράφων, έργων ζωγραφικής του ποιητή ή έργων που ο ίδιος αγαπούσε, καθώς και ενδεικτικών μεταφράσεων. Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα ακρόασης ηχητικών ντοκουμέντων ή παρακολούθησης κινηματογραφικού υλικού. Θα διοργανώνονται επίσης εκθέσεις καλλιτεχνών, τα έργα των οποίων σχετίζονται με την ποίηση του Ελύτη.

Το υπόγειο θα χρησιμοποιείται ως βιβλιοθήκη- σπουδαστήριο και θα περιλαμβάνει βιβλία για το έργο του Ελύτη, περιοδικά, δίσκους, οπτικό και ηχητικό υλικό, σημειωματάρια εργασίας, αποκόμματα του Τύπου, αφίσες και προγράμματα. Στον πρώτο όροφο θα στεγαστούν χώρος πληροφοριών κοινού, αίθουσα εκδηλώσεων και καφέ.

Τη μελέτη επεμβάσεων μικρής κλίμακας στο κτίριο, που έλαβε χτες την ομόφωνη έγκριση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, εκπόνησε και δώρισε στο υπουργείο Πολιτισμού ο αρχιτέκτονας, Αλέξανδρος Σαμαράς.

Πηγή: http://www.skai.gr/news/culture