Δευτέρα 27 Μαΐου 2013

ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ (ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2013)


Aπ΄ό,τι φαίνεται το άγνωστο στα Αρχαία των Πανελλαδικών έχει αρκετές δυσκολίες στη μετάφραση. Παραθέτω ενδεικτικά μία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι... "ευαγγέλιο". Εξάλλου θα δείτε πολλές, από αρκετά ελεύθερες εως πιστές στο κείμενο. Προσπάθησα να κρατηθώ κάπου στη μέση, για να αποδοθεί και το νόημα του κειμένου.



ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2013

Θουκυδίδη Ζ 28

μηνύεται οὖν ἀπὸ μετοίκων τέ τινων καὶ ἀκολούθων περὶ μὲν τῶν Ἑρμῶν οὐδέν, ἄλλων δὲ ἀγαλμάτων περικοπαί τινες πρότερον ὑπὸ νεωτέρων μετὰ παιδιᾶς καὶ οἴνου γεγενημέναι, καὶ τὰ μυστήρια ἅμα ὡς ποιεῖται ἐν οἰκίαις ἐφ’ ὕβρει· ὧν καὶ τὸν Ἀλκιβιάδην ἐπῃτιῶντο. καὶ αὐτὰ ὑπολαμβάνοντες οἱ μάλιστα τῷ Ἀλκιβιάδῃ ἀχθόμενοι ἐμποδὼν ὄντι σφίσι μὴ αὐτοῖς τοῦ δήμου βεβαίως προεστάναι, καὶ νομίσαντες, εἰ αὐτὸν ἐξελάσειαν, πρῶτοι ἂν εἶναι, ἐμεγάλυνον καὶ ἐβόων ὡς ἐπὶ δήμου καταλύσει τά τε μυστικὰ καὶ ἡ τῶν Ἑρμῶν περικοπὴ γένοιτο καὶ οὐδὲν εἴη αὐτῶν ὅτι οὐ μετ’ ἐκείνου ἐπράχθη, ἐπιλέγοντες τεκμήρια τὴν ἄλλην αὐτοῦ ἐς τὰ ἐπιτηδεύματα οὐ δημοτικὴν παρανομίαν.

μετάφραση
Δε γίνεται λοιπόν καμία καταγγελία από κάποιους μετοίκους και υπηρέτες, σχετικά με τον ακρωτηριασμό των κεφαλών του  Ερμή, καταγγέλλονται όμως κάποιοι αποκεφαλισμοί άλλων αγαλμάτων, που είχαν γίνει προηγουμένως από νέους μεθυσμένους με διάθεση να παίξουν και συγχρόνως πως αναπαριστάνονταν τα μυστήρια σε σπίτια με σκοπό τη γελιοποίηση· γι' αυτά κατηγορούσαν και τον Αλκιβιάδη.
Και επειδή θεωρούσαν αυτά σωστά εκείνοι που εχθρεύονταν περισσότερο τον Αλκιβιάδη, γιατί τους εμπόδιζε να κατέχουν με σιγουριά την ηγεσία της δημοκρατικής παράταξης, και με την εντύπωση πως, αν τον απομάκρυναν, θα ήταν πρώτοι , τα μεγαλοποιούσαν και κραύγαζαν πως και η παρωδία των μυστηρίων και ο ακρωτηριασμός των Ερμών έγιναν με τον σκοπό να καταλυθεί η δημοκρατία και τίποτα από αυτά δεν τελέστηκε χωρίς τη συμμετοχή του, αναφέροντας στο τέλος ως απόδειξη όλη την υπόλοιπη παράνομη και  αντιδημοκρατική συμπεριφορά του στις (καθημερινές του) συνήθειες.
 

Τετάρτη 22 Μαΐου 2013

Τρίτη 21 Μαΐου 2013

μια γρήγορη επανάληψη "ΌΝΕΙΡΟ ΣΤΟ ΚΥΜΑ"

  

5  ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
 

1.Το « Όνειρο στο κύµα » θεωρείται ηθογραφικό διήγηµα , που έχει όμως και στοιχεία ρομαντικά και ψυχογραφικά . Να εντοπίσετε  ένα παράδειγμα-χωρίο  για καθένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά 

2.«Τα διηγήµατα του Παπαδιαµάντη χαρακτηρίζονται από περιορισµένη δράση και στοιχειώδη πλοκή · ο συγγραφέας διεγείρει την αγωνία του αναγνώστη µε ένα απρόσµενο περιστατικό ενώ εξισορροπεί την χαλαρότητα της σύνθεσης µε την προσεγµένη αντιθετική διάταξη των θεµάτων ». Να τεκμηριώσετε την παραπάνω θέση.

3.Να χαρακτηρίσετε τον αφηγητή και την εστίαση καθώς και το αφηγηματικό τέχνασμα που χρησιμοποιεί ο Παπαδιαμάντης στο τέλος του διηγήματος,  εξηγώντας τη σκοπιμότητά του

4.Να αιτιολογήσετε τις γλωσσικές επιλογές του συγγραφέα στην αφήγηση, τις περιγραφές και το διάλογο, αναφέροντας παράλληλα ποιους άλλους εκφραστικούς τρόπους υιοθετεί ο Παπαδιαμάντης  στο συγκεκριμένο διήγημα

5.Να σχολιάσετε σε 2 παραγράφους το χωρίο «Επί πόσον ακόμη θα το ενθυμούμαι εκείνο το αβρό, το απαλό σώμα….το ίδιο του το όνειρο» (σελ.177 του βιβλίου)

Κυριακή 19 Μαΐου 2013

η Π.Ε.Φ για το θέμα της Νεοελληνικής Γλώσσας στις πανελλαδικες 2013



Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας

 Γ΄ Τάξης Ημερησίου και Δ΄ Τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου

Το κείμενο που δόθηκε στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι απόσπασμα(σε διασκευή) από το βιβλίο του Γ. Γραμματικάκη, Ένας Αστρολάβος του Ουρανού και της Ζωής (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, β έκδοση, 2013). Εντάσσεται στην εξεταστέα ύλη και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του μαθήματος.

Α. Το κείμενο εστιάζει στα μεγάλα προβλήματα που δημιούργησε ο άνθρωπος στη Γη με την αλόγιστη και υπερφίαλη συμπεριφορά του  και τονίζει την ανάγκη της παιδείας και της ανθρώπινης επικοινωνίας  για την επίλυση των προβλημάτων αυτών.  Αναλυτικότερα, εκτιμά ότι η αναζήτηση βοήθειας από άλλους πλανήτες είναι ουτοπική και αναφέρεται στις καταστροφές του φυσικού περιβάλλοντος, στους πολέμους, στη θεοποίηση των υλικών αγαθών και στις κοινωνικές ανισότητες. Υποστηρίζει ότι το χρέος του Ανθρώπου είναι να σεβαστεί την επίγεια ζωή και να καταβάλει προσπάθειες για την ενίσχυση της παιδείας, καθώς και της ουσιαστικής επικοινωνίας, την οποία η ανάπτυξη της Τεχνολογίας δεν εξασφαλίζει απολύτως. Στόχος του πρέπει να είναι η καταπολέμηση της επικίνδυνης και απάνθρωπης μοναξιάς του· αυτό  θα του επιτρέψει να αναδείξει τη μοναδικότητά του και να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του. 

Β.1.Απαιτείται σχολιασμός της άποψης ότι η ανάπτυξη των ποικίλων ηλεκτρονικών μέσων όχι μόνο δεν καταργεί την ανθρώπινη μοναξιά και αποξένωση αλλά και τις επιτείνει.

Β.2.α) Η δομή της παραγράφου είναι σαφής. Διακρίνονται καθαρά η θεματική πρόταση («Αποκαλύπτεται [..] υπόσταση), τα σχόλια/λεπτομέρειες («Από τη μια [..] των συμφερόντων του») και η κατακλείδα («Η υπερφίαλη αυτή στάση [..] υπάρξεως»).

β) Ζητούνται 4 παραδείγματα μεταφορικής χρήσης του λόγου. Στο κείμενο υπάρχουν  αρκετά σχετικά παραδείγματα, π.χ. «το διανοητικό παιγνίδι», «η ζωή ανθίζει», «γέννησε αριστουργήματα», «χέρι βοηθείας και παρηγοριάς από τους πλανήτες» κ.ά.

Β.3α. Συνώνυμα (ενδεικτικά): συγχρόνως, δημιούργησε, νιώσει, αυξάνουν, άπονη.

Β.3β. Αντώνυμα (ενδεικτικά): ουσιαστική, εξαφανίζεται, εφικτή, αραιώνει, χαμηλά.

Β4.α. Το ερωτηματικό στο τέλος της  δεύτερης περιόδου της πρώτης παραγράφου διεγείρει εξαρχής το ενδιαφέρον του αναγνώστη και τον προβληματίζει με αμεσότερο τρόπο. 

Οι παύλες στην τελευταία περίοδο της πρώτης παραγράφου περιλαμβάνουν μια παράλληλη σημαντική σκέψη του γράφοντος που δεν πρέπει να παραλειφθεί.

Β4.β. Παθητική σύνταξη: Από την άλλη, από τον ίδιο τον άνθρωπο σφραγίζεται η ιστορική πορεία του  με πολέμους και αγριότητες, θεοποιούνται τα υλικά αγαθά και συντηρούνται η αδικία και οι ανισότητες.

Γ. Στην παραγωγή λόγου ζητείται η σύνθεση άρθρου. Επομένως, καταρχάς πρέπει οι μαθητές να γράψουν έναν τίτλο. Τα δύο ζητούμενα του θέματος είναι σαφή και οι μαθητές μπορούν να αντλήσουν αρκετά στοιχεία από το κείμενο  για την ανάπτυξή τους. Ενδεικτικά, στο πρώτο ζητούμενο πρέπει να γίνουν αναφορές στις καταστροφές που έχει υποστεί το περιβάλλον από την αλόγιστη  και ανεύθυνη δραστηριότητα του ανθρώπου (π.χ. καταστροφή όζοντος, πυρηνικά απόβλητα, μόλυνση, ρύπανση κ.ά.)  και στο δεύτερο να προταθούν δράσεις, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, οι οποίες μπορούν να αποκαταστήσουν τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον (παιδεία, αποφυγή υπερκατανάλωσης, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θέσπιση και αυστηρή εφαρμογή μέτρων προστασίας του κ.ά.). 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ «ΠΟΛΙΤΙΚΑ» ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

  •    Να δώσετε ένα παράγωγο (απλό ή σύνθετο) ουσιαστικό και ένα επίθετο στα νέα ελληνικά για καθεμιά από τις  παρακάτω λέξεις: πόλιν, ὁρῶμεν, κοινωνίαν, δῆλον, καλουμένη.(11η)

·      Πράττουσι: Να σχηματίσετε μία περίοδο λόγου της νεοελληνικής για κάθε περίπτωση με παράγωγα του ρήματος που σας δίνεται. Οι παραγόμενες λέξεις (απλές ή σύνθετες) να δηλώνουν:
               -Το πρόσωπο που ενεργεί

-Την ενέργεια
                -Το αποτέλεσμα της ενέργειας

-Τον τόπο όπου γίνεται η ενέργεια
               -Την ικανότητα σ’ αυτό που δηλώνει το ρήμα (11η)

·        Να βρείτε στο κείμενο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις παρακάτω: επίκληση, νομαδικός, συνδιάσκεψη, υποψία, μερίδα.(15η)

·        «ἀμφισβητοῦσιν»: Να βρείτε την ετυμολογία της λέξης και να δώσετε τέσσερις σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό το πρόθεμα «αμφι-» στα νέα ελληνικά.(15η)

·        Να δώσετε τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων στην αρχαία ελληνική: δικαίων, μετέχοντες, μᾶλλον, ἱκανόν, ζωῆς.(16η)

·        Να δοθεί η ετυμολογία των παρακάτω λέξεων του κειμένου: μέτοικοι, ὑπέχειν, ὑπάρχει, συμβόλων, ἱκανόν, αὐτάρκειαν.(16η)

·        Αφού επισημάνετε τους λεκτικούς τύπους του διδαγμένου κειμένου με τους οποίους συγγενεύουν ετυμολογικά οι επόμενες λέξεις, να σχηματίσετε με αυτές ισάριθμες περιόδους λόγου στη νεοελληνική γλώσσα, με την αναφορική ή ποιητική λειτουργία τους: 1. Υπονοούμενο, 2. Κοινόβιος, 3. Νερό, 4. Κατάφωρα, 5. Καταλογισμός, 6. Εμπόδιο, 7. Εντιμότητα, 8. Συνταρακτικός (20η)

·        Να σχηματίσετε πέντε ονοματικά σύνολα με παράγωγα (απλά ή σύνθετα) του ρήματος «ἀπεργάζονται».(20η)
 
Eπιλογή από το Ψηφιακό Βοήθημα του Υπουργείου

Σάββατο 18 Μαΐου 2013

project- o έρωτας ως έμπνευση στην τέχνη και στην καθημερινότητα των εφήβων-τα παραμύθια

Η ομάδα του project που ασχολήθηκε με τα παραμύθια και τα κινούμενα σχέδια έδωσε και δείγματα δημιουργικής γραφής (είναι από αυτούς τους λίγους που είπαμε ότι δούλεψαν- σ' αυτό τουλάχιστον το κομμάτι- και η μαθήτρια ΝΕΝΑ ΓΟΓΑΛΗ-ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ μας έδωσε τα ακόλουθα (δεν έχω κάνει καμία παρέμβαση - διόρθωση)


Η ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΑ ΚΑΙ Ο ΒΑΤΡΑΧΟΣ-ένα αλλιώτικο παραμύθι   

ΝΕΝΑ ΓΟΓΑΛΗ- ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Β1 project

Και μετά από πόσο καιρό όλα μοιάζουν σαν παραμύθι. Και εύλογα θα με ρωτούσε κανείς "Εσένα τι σε πειράζει τώρα? Μια χαρά κατάληξη έχουν πάντα τα παραμύθια"...Αυτό που με ενοχλεί είναι ότι το δικό μου παραμύθι δεν είναι σαν όλα τα άλλα. Δεν έχει γοβάκια ,φουρό και χορούς. Είναι ένα παραμύθι μίας ξεπεσμένης πριγκίπισσας που ψάχνει απελπισμένα ένα πρίγκιπα ,αφού ποτέ δεν της δόθηκε η ευκαιρία να φιλήσει το βάτραχο που προορίζονταν για αυτή! Είναι το παραμύθι ενός βατράχου που αδιαφόρησε επιδεικτικότατα για τον έρωτα της πριγκίπισσας..Λες και δεν την είχε ανάγκη, λες και ήταν άνθρωπος και είχε επιλογές.

   Πέρασαν χρόνια πολλά και της είναι δύσκολο να θυμηθεί το πρόσωπο του. Και την πονάει το ότι για να νιώσει τη συγκίνηση του αγγίγματος της πρέπει να κλείσει τα μάτια και να παλέψει με τη μνήμη και το χρόνο! Εκείνο το καιρό ο βάτραχος της έπιανε το χέρι, της χάιδευε τα μαλλιά, της άγγιζε τη ψυχή και τη καρδιά αλλά ποτέ δεν την φίλησε, λες και δεν την είχε ανάγκη...

    Ο βάτραχος έφυγε μακριά σε ένα ξένο βασίλειο και από τότε δεν τον ξαναείδε η πριγκίπισσα..Η αλήθεια είναι ότι με τον καιρό τον είχε σχεδόν ξεχάσει! Πολλοί νεαροί πάλευαν για τον έρωτα της και αυτή για αντάλλαγμα τους έδινε ένα χάδι, ένα βλέμμα και αυτοί μαγεύονταν με την παραδεισένια ομορφιά της. Αλλά κουράστηκε, κουράστηκε πολύ! Βαρέθηκε τις συναλλαγές. Ήθελε κάτι αληθινό, σαν τον τότε έρωτα της με εκείνο το βάτραχο που είχε φύγει στα ξένα. Έτσι το έβαλε πείσμα και υποσχέθηκε στον εαυτό της ότι ποτέ ξανά δεν θα χάριζε χαμόγελα και χάδια ,κομμάτια του εαυτού της, εάν δεν ένιωθε πραγματικά τον έρωτα. Και ως σωστή κυρία κράτησε το λόγο της.

    Πέρασαν μέρες μήνες χρόνια και η πριγκίπισσα έμεινε τόσο μόνη που ξέχασε πως ήταν η αγάπη. Ο καιρός μαζί με τη νεανικότητα τής ρούφηξε και όλα τα συναισθήματα της!                

Όταν πλέον κατάλαβε πως ήταν γραφτό της να μην έχει ένα βάτραχο, έγραψε ένα γράμμα, στο οποίο εξιστορούσε κάθε αγνό και λεπτό συναίσθημα που έτρεφε τότε για αυτόν και το έστειλε στα ξένα. Ο βάτραχος παρέλαβε το γράμμα και αυτή τη φορά δεν  την αγνόησε άλλα συγκριτικά με αυτά που της έγραψε καλύτερα να την αγνοούσε!! Ψύχραιμος και ατάραχος καθώς ήταν, της απάντησε με τυπικότατη ευγένεια. Της έγραψε πως την ευχαριστεί ιδιαίτερα που κάποια ένιωσε τόσα για αυτόν και πως σωστά έπραξε και του τα είπε και ξελάφρωσε… Δεν της ζήτησε συγνώμη ,δεν της είπε ότι την αγάπησε, δεν της είπε τίποτα! Όταν τα διάβασε αυτά η πριγκίπισσα δέθηκε κόμπος το στομάχι της και μία μπάλα από ανάκατες βρισιές και λυγμούς είχε γαντζωθεί στο λαιμό της..Αλλά δεν έκλαψε δεν τσίριξε… Έτσι της έμαθαν. Αυτός που πονάει δεν μιλάει, αυτός που αγαπάει δεν μιλάει, αυτός που νιώθει δεν μιλάει…Μιλάει μόνο αυτός που δεν ξέρει τον έρωτα...

    Όσοι τον ξέρουν, τον χαντακώνουν σε γωνίτσες του μυαλού, για να μην ξεπηδήσει καμία θύμηση και τους πονέσει.

   Η πριγκίπισσα μας το ξεπέρασε..Δεν μίλησε και το έθαψε βαθιά μέσα της. Μόνο που και που, όταν κάθεται στην αυλή και την χτυπάει ο αέρας, νιώθει μία πίκρα! «Όλα τα παραμύθια έχουν αίσιο τέλος, για το δικό μου δεν ξέρω ακόμη...»Ίσως εμφανιστεί στη ζωή της ένας πρίγκιπας που θα την αγαπά αληθινά… Ίσως να έρθει ένας ακόμη βάτραχος και φτου πάλι από την αρχή!



ΤΕΡΜΑ ΤΑ ΨΕΜΑΤΑ!!!
Ψεύτες ! Ψεύτες γονείς ,ψεύτες δάσκαλοι, ψεύτες νηπιαγωγοί! Όλοι! Για πες μου, αγαπητή μητέρα, είδες τα τελευταία χρόνια κανένα άσπρο άλογο (οι καροτσέρηδες στο κέντρο της Θεσσαλονίκης εξαιρούνται)!  Είδες ποτέ πρίγκιπα διαθέσιμο να παντρευτεί αγνή και τίμια χωριατοπούλα; Όχι!
Εε, τότε λοιπόν, γιατί μανούλες όλου του κόσμου
παραμυθιάζετε εκατομμύρια κοριτσάκια!
Εσείς ,νηπιαγωγοί, γιατί σε κάθε γιορτή  ντύνετε όλες τις λιλιπούτειες δεσποινίδες πριγκίπισσες; Ε;
Μα είναι δυνατόν να  μας προετοιμάζετε για έναν τέτοιο κόσμο; Σήμερα ο πιο ρομαντικός θεωρείται  αυτός που, αντί να φτύσει μπροστά σου, γυρνάει το κεφάλι του! Τι τριαντάφυλλα και κρινάκια μας τάζατε; Ε; Μπλα μπλα και ζήσανε αυτοί καλά! Τι λες μωρέ; Πόσοι σήμερα ζούνε καλά;
Για κοίτα γύρω σου! Βρες μου πέντε ζευγάρια ευτυχισμένα και εγώ σου δίνω το χέρι! Αλλά ευτυχισμένα με το τρόπο των μικρών...Γιατί ο τρόπος των μεγάλων είναι η συνήθεια, η ρουτίνα. Εγώ μιλάω για πραγματικό έρωτα, μιλάω για σπινθηροβόλες ματιές και διακριτικά  αγγίγματα κάτω από το τραπέζι κι ας είσαι σαράντα φεύγα! Μιλάω για περίπατο στη βροχή με τον άντρα σου, χωρίς να σκέφτεσαι τη μπουγάδα που έχεις να βάλεις ή το αν έκλεισες το μάτι της κουζίνας! Μιλάω για πάθος!
Επειδή όμως αυτό είναι δύσκολο έως απίθανο, απαιτώ κάποιο σεβασμό στη νοημοσύνη μας! Τέρμα τα άλογα, οι χοροί και τα πανηγύρια! Τέρμα ο εθισμός όλων των κοριτσιών της  υφηλίου σε γλυκανάλατες ιστορίες, που δεν υφίστανται στην πραγματικότητα!
Πείτε μας ξεκάθαρα "Κοριτσάκι μου δεν θα βγάλεις άκρη!" Και μην μου πείτε ότι δεν το σκεφτήκατε, γιατί μικροί μεγάλοι, άντρες γυναίκες, όλοι τα ίδια τραβάμε στον έρωτα! Φτάνει με τα παραμύθια! Πείτε τραγούδια, ποιήματα, θεατρικά έργα ό,τι σας έρθει τέλος πάντων! Μόνο να μην αρχίζει με το μια φορά και έναν καιρό!
Γιατί αυτή η φορά με το καρμικό έρωτα ήταν μόνο μία και αυτός ο καιρός ήταν ό πέμπτος αιώνας και εμείς έχουμε ξεφύγει κατά πολύ!
 
 


Πέμπτη 16 Μαΐου 2013

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2013

Oι μαθητές πάντα βρίσκουν τρόπους να μας ξαφνιάζουν!!!!
Δείτε αυτό

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΣ!
 

Τετάρτη 15 Μαΐου 2013

10 +1 ΠΙΚΡΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ PROJECT (από τη θεωρία στην πράξη)


 
Η σχολική χρονιά τελειώνει και χθες ήταν η παρουσίαση των ερευνητικών εργασιών στο σχολείο μας. Ήθελα να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία και μετά να δημοσιοποιήσω κάποιες προσωπικές σκέψεις, σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής των project στο ελληνικό σχολείο. Θα μπορούσαν να είναι πολύ περισσότερες αυτές οι αλήθειες αλλά θεωρώ πως δε χρειάζεται να είμαι φλύαρη, γιατί θα «ξεφύγω» και θα πω και πικρότερες…

 

-όσο αφορά στο θέμα, οι μαθητές κατέβαλαν φιλότιμες προσπάθειες- όχι όλοι- να βρουν υλικό. Αρκετοί θεωρούν το μάθημα «ώρα του παιδιού» και δεν έχουν τη συναισθηματική ωριμότητα να το αντιμετωπίσουν ισότιμα με τα υπόλοιπα μαθήματα.

-δυστυχώς οι πληροφορίες αναζητήθηκαν στη μεγάλη τους πλειοψηφία μόνο από το διαδίκτυο, οι μαθητές αγνοούν την ύπαρξη βιβλίων ίσως, εφημερίδων, περιοδικών κ.λ.π, απ’ όπου μπορούν να αντλήσουν υλικό.

-ο όρος βιβλιογραφία ή και διαδικτυογραφία είναι άγνωστες λέξεις, λες και ό,τι γράφουν στις εργασίες το «κατέβασαν» απ΄το κεφάλι τους.

-η υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου απέδειξε για άλλη μια φορά την ανεπάρκειά της να ανταποκριθεί σ΄ ένα τέτοιο εγχείρημα. Το εργαστήρι πληροφορικής σε… «μουσειακή» κατάσταση. Λίγο η έλλειψη κονδυλίων για αναβάθμιση των υπολογιστών, λίγο οι υπεύθυνοι εργαστηρίων που εργάζονται σκληρά(;) το 3ωρο που έχουν μείωση ωραρίου είναι αρκετά για να δικαιολογήσουν την κατάσταση.

- οι «φιλότιμοι» μαθητές έφεραν τα laptop από το σπίτι τους (όχι ότι ήταν υποχρεωμένοι να το κάνουν), οι τεμπέληδες απλά.. περνούσαν την ώρα τους.

-αρκετοί μαθητές έχουν πλήρη «μεσάνυχτα» σε βασικά προγράμματα του υπολογιστή   (pp,excel κ.λ.π),με αποτέλεσμα να μη μπορούν να εργαστούν αποτελεσματικά. Αναρωτιέμαι τρία χρόνια στο Γυμνάσιο κι άλλα ένα-δυο στο Λύκειο δεν έμαθαν τίποτα στους υπολογιστές;

-η ομαδοσυνεργατική μέθοδος χρειάζεται μακροχρόνια πρακτική εφαρμογή, για να γίνει  πραγματικά αποτελεσματική στο ελληνικό σχολείο.

-ορισμένοι μαθητές είναι τόσο ξεροκέφαλοι και δεν έχουν μάθει να ακούν, γι΄αυτό και κάνουν ό,τι αυτοί πιστεύουν σωστό, αγνοώντας τις καλοπροαίρετες υποδείξεις του καθηγητή.

-κάποιοι συνάδελφοι θεωρούν ότι αυτά τα πενιχρά μέσα που διαθέτει το σχολείο για την… αξιοπρεπή διεξαγωγή του μαθήματος τους ανήκουν και μπορούν να τα κλειδώνουν εκεί, όπου μόνο αυτοί μπορούν να τα βρουν.

-η πλειοψηφία των μαθητών πιστεύει ότι ο καλός βαθμός που θεωρείται δεδομένος  στο project (και σιγά το μάθημα!!!) θα ανεβάσει το γενικό μέσο όρο τους και θα «βγάλει» μερικούς από τη δύσκολη θέση να ξαναέρθουν για επαναληπτικές το Σεπτέμβρη.

 
Και κάτι τελευταίο

-όποιος πιστεύει ότι η ερευνητική εργασία είναι αποκλειστικό πόνημα των μαθητών «πλανάται πλάνην οικτρά»

 

Δευτέρα 13 Μαΐου 2013

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ


           ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 
              ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ «ΗΘΙΚΑ-ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ»

 
  • Βρείτε στο κείμενο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις παρακάτω: δοχείο, φιλαρέσκεια, ανηθικότητα, σχεδόν, φορτίο, ένδεια. (1η ενότ)

  •  Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω φράσεις με ένα ομόρριζο του ρήματος «κομίζω». (2η ενότ)
    α) Στα μεγάλα αστικά κέντρα η ………………………. των σκουπιδιών γίνεται σε καθημερινή βάση.
    β) Για να στηρίξεις τη θέση σου είναι απαραίτητη η ……………………….. αποδεικτικών στοιχείων.
    γ) Το ταξί αποτελεί πια ένα ακριβό μεταφορικό μέσο, καθώς το …………………… έχει αυξηθεί σημαντικά.
    δ) Η …………………… και επεξεργασία των καρπών της ελιάς αποτελεί μια κοπιαστική και χρονοβόρα διαδικασία.
    ε) Οι τραυματίες …………………… στο πλησιέστερο κέντρο υγείας.

 
  • «Διαφέρει»: δώστε παράγωγες λέξεις στα νέα ελληνικά για κάθε θέμα του ρήματος «φέρω» (3η ενότ)

                   φερ -:
                   φορ-:
                   φωρ-:
                   οισ-:
                   ενεκ-:


 
  • Να βρείτε συνώνυμα στα αρχαία ελληνικά για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: πράττοντες, νδρεοι, προι, νεργείας, κολουθοσιν. (4η ενότ)

 
  • Βρείτε την ετυμολογία των παρακάτω λέξεων: σημεον, ξεων, σώφρων, νδρεος, δειλς, χθαι.(5η ενότ)

 
  • Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α στήλης με τις ετυμολογικά συγγενείς τους στη Β στήλη. (6η ενότ)

                      Α                                                         Β
                  μεναι                                                     βηματοδότης
                   δραμεν                                                  φάσμα
                  
νεγκεν                                                  δρομολόγιο 
                  
πιβάτην                                                 αναμονή

                   φανερν                                                  φερέφωνο
                  ἀρετ                                                       δυσαρέσκεια   
  • Να βρείτε στο κείμενο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις παρακάτω: απόβλητα, ταυτότητα, εχεμύθεια, λάφυρο, λοιπόν, διαδρομή.(7η ενότ)

 
  • Να δώσετε δύο ομόρριζα (απλά ή σύνθετα) στα νέα ελληνικά για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: γουσα, προσθεναι, φθειρούσης, σζούσης, λέγομεν, θικήν.(8η ενότ)

 
  • Όρθιος, στόχαστρο, πρόβλημα, παρόμοιος, ουσιαστικά (επίρρημα), αμφίδρομος, δυόσμος: να σχηματίσετε στη νεοελληνική γλώσσα μία περίοδο λόγου για κάθε λέξη (9η ενότ)

 
  • Να βρείτε μέσα στο κείμενο τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων: μαρτάνειν, πολλαχς, πεπερασμένου, χαλεπόν, ποτυχεν, σθλοί.(10η ενότ)

 
       Επιλογή ασκήσεων από το ψηφιακό εκπαιδευτικό βοήθημα του Υπουργείου

ΠΟΛΙΤΙΚΑ- ενότητα 18η


ΕΝΟΤΗΤΑ 18η (από μετάφραση)

«ΠΡΕΠΕΙ ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΝΑ ΑΣΚΕΙ
ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ;»

 
Η ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

Στο κείμενο που ακολουθεί, ο Αριστοτέλης διατυπώνει την αθροιστική θεωρία, στην προσπάθειά του να προβεί σε μια ριζική θεωρητική θεμελίωση του δημοκρατικού πολι­τεύματος.

Η αξία της συνεισφοράς των πολλών είναι γνωστή ήδη από τα χρόνια του Ομήρου. Στη ραψωδία Ν της Ιλιάδας ο ποιητής βάζει κάποια στιγμή στο στόμα του Ποσειδώνα την ακόλουθη φράση: «κι οι πιο αχαμνοί, σαν πουν να σμίξουνε, κάτι θα κάνουν πάντα»

Το θέμα στην ενότητα αυτή συμπυκνώνεται στο ερώτημα: «Τι είναι καλύτερο για την πόλη: τη διακυβέρ­νηση της να την έχουν στα χέρια τους οι πολλοί ή μήπως λίγοι αλλά άρι­στοι;». Ο Αριστοτέλης διατυπώνει την άποψη ότι το θέμα είναι πολύ εν­διαφέρον, εξαρχής όμως υποστηρίζει ότι κάθε ένα από τα δύο ενδεχόμε­να, έχει και αρνητικά και θετικά στοιχεία.

 

Αρνητικό στοιχείο 
Α. Το κάθε επιμέρους άτομο μπορεί να μην είναι αξιόλογος άνθρωπος.
Θετικά στοιχεία

α. Όλα μαζί τα επιμέρους άτομα μπορούν να αποτελέσουν μια δύναμη ανώτερη από τη δύναμη των λίγων και αρίστων.
β. Αθροιστικά η αρετή των πολλών μπορεί να αποδειχτεί αποτελεσμα­τικότερη από τη συνολική αρετή των λίγων. Ο καθένας διαθέτει ένα μόριο αρετής και φρόνησης και έτσι ενωμένοι οι πολλοί γίνονται αθροιστικά μια υπολογίσιμη δύναμη.
γ. Οι πολλοί κρίνουν καλύτερα.

 
Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ

Σε τι συνίσταται άραγε η υπεροχή των πολλών; Στο ότι, ακριβώς, είναι πολλοί! Ο καθένας από αυτούς μπορεί να είναι ασήμαντος, όταν όμως συνενωθούν, είναι δυνατόν το σύνολο που θα προκύψει να συγκεντρώνει αθροιστικά τις αρε­τές όλων των μελών του, οι οποίες χαρακτηρίζονται από συμπληρωματικότητα. Το αποτέλεσμα είναι να υπερέχει το πλήθος σε σύγκριση με τους λίγους και άριστους.

Ο αριθμός των πολλών όχι μόνο δεν παρασύρει τον Αριστοτέλη σε υποτί­μηση της ωριμότητάς τους και σε περιφρόνηση του κύρους της συλλογικής κρίσης τους, αλλά και χρησιμοποιείται ως επιχείρημα, προκειμένου να καταδειχτεί η υπεροχή τους σε σύγκριση με τον εκάστοτε ειδικό. Μπο­ρεί ο καθένας χωριστά να μειονεκτεί σε σύγκριση με τον ειδήμονα, όλοι μαζί όμως είναι ή καλύτεροι ή, τουλάχιστον, όχι χειρότεροι από αυτόν.

 Ο Αριστοτέλης, προκειμένου να αποδείξει τη μεγάλη αξία της συνεισφοράς του πλήθους έναντι της συνεισφοράς των ολίγων και αρίστων, χρησιμοποιεί την επαγωγική μέθοδο και ως τεκμήρια τα εξής παραδείγματα:

 α) Η οργάνωση ενός δείπνου.

β) Ο άνθρωπος με τα πολλά χέρια και πόδια.

γ) Η κριτική μουσικών και ποιητικών έργων.

 
Στο δεύτερο μέρος της ενότητας ο Αριστοτέλης διερευνά το θέμα της άσκησης της εξουσίας από τους λίγους και άριστους. Για το θέμα αυτό διαπιστώνει τα αρνητικά και θετικά στοιχεία:

 α) Το θετικό στοιχείο είναι ότι οι λίγοι, αλλά αξιόλογοι αυτοί άνθρωποι, οι άριστοι δηλαδή συγκεντρώνουν στο πρόσωπό τους θετικές ιδιότητες που στο πλήθος είναι διάσπαρτες και χάνονται.
β) Το αρνητικό στοιχείο είναι ότι συνολικά οι ιδιότητες αυτών των λίγων μπορεί να είναι λιγότερες από τις θετικές ιδιότητες των πολλών ως συνόλου.

 Ο Αριστοτέλης παραθέτει στη συνέχεια μια σειρά παραδειγμάτων, για να δείξει την υπεροχή της ολότητας απέναντι στα μεμονωμένα άτομα.

·       ο σπουδαίος σε σύγκριση με τα ά­τομα κατώτερης ηθικότητας

·       ο ωραίος σε σχέση με τους μη ωραίους

 Συμπέρασμα: Μπορεί να πει κανείς ότι, όπως στη ζωγραφική ο ζωγράφος συνενώνει σε μια προσωπογραφία πολλά επιμέρους διάσπαρτα ωραία στοιχεία, «έτσι και στην πόλη μπορεί κάθε επιμέρους άτομο να μην είναι τίποτε αξιόλογο, ενωμένοι όμως όλοι μαζί οι πολίτες μπορούν να είναι καλύτε­ροι και αποτελεσματικότεροι από τους λίγους και αρίστους».

 

Η ΔΙΣΤΑΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΥΦΟΥΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
Ο Αριστοτέλης διερευνά με επιφύλαξη και διστακτικότητα στο ύφος το θέμα της άσκησης της εξουσίας από το πλήθος. Η επιφύλαξή του αυτή διαφαίνεται στις εξής φράσεις: «πρέπει μάλλον να την ασκεί το πλήθος», «νομίζω ότι μπορεί να συζητηθεί», «παρουσιάζει, βέβαια, κάποιες δυσκολίες», «περιέχει όμως ίσως και κάποια αλήθεια», καθώς και στη συνέχεια με τα: «μπορεί κανείς να πει τούτο», «το κάθε επιμέρους άτομο μπορεί να μην είναι τίποτε το αξιόλογο», «ενωμένοι όμως όλοι μαζί είναι ενδεχόμενο να είναι». Αυτό οφείλεται στην επιθυμία και επιδίωξή του να διερευνήσει όλα τα θέματα, χωρίς να παραλείψει καμία πτυχή. Το διαλλακτικό ύφος του κειμένου δίνει την διάσταση της αντικειμενικότητας στην διερεύνηση των ενδεχόμενων.

 

Ο ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
Μελετώντας συνολικά την ενότητα παρατηρούμε τον αναλογικό τρόπο σκέψης του Αριστοτέλη, με τον οποίο στηρίζει την «αθροιστική αρχή» και ο οποίος γίνεται φανερός με τη χρήση παραδειγμάτων. Έτσι, όπως συμβαίνει με τους συνδαιτυμόνες στα δείπνα και με τους κριτές μουσικών και ποιητικών έργων, το ίδιο συμβαίνει και με την άσκηση της εξουσίας από τους πολλούς· η συνεισφορά δηλαδή των πολλών οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα. Φαίνεται λοιπόν ότι στα πρακτικά ζητήματα  η «αθροιστική αρχή» είναι σωστή.