Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

Ελλοχεύει ο ρατσισμός (διδακτική πρόταση)

Μια διδακτική πρόταση για το ρατσισμό στην έκθεση- έκφραση της Β΄Λυκείου με την αξιοποίηση των συμμετοχικών τεχνικών στην εκπαίδευση που παρουσιάστηκε το Σάββατο 21 Μαρτίου 2015 σε μια διημερίδα που οργανώθηκε από τους σχολικούς συμβούλους της Θεσσαλονίκης για την προβολή και τη διάχυση καλών εκπαιδευτικών πρακτικών και καινοτόμων δράσεων.

 

Κυριακή 22 Μαρτίου 2015

Το σχετικό και το απόλυτο (και μια άλλη εκδοχή)

Το ανακάλυψα ψάχνοντας κάτι άλλο στο διαδίκτυο. Διαβάστε το μαζί με το ομώνυμο δοκίμιο του Παπανούτσου, φέρτε και τις αποσκευές σας από το μάθημα της φιλοσοφίας και ας το παιδέψουμε λιγάκι συζητώντας το σχετικό και το απόλυτο ή αλλιώς:   διαλλακτικότητα vs δογματισμός

Τι είναι απόλυτο και τι σχετικό;


Απόλυτο [εκ του "απολύω"] σημαίνει το απολελυμένο, το ελεύθερο και ανεξάρτητο. Σχετικό πάει να πει το ευρισκόμενο εν σχέσει. Η λέξη σχέση βγαίνει από το αρχαίο "σχείν" [απρφ. αορ. β' του έχω], επίρρημα του οποίου είναι το σχεδόν. Το σχετικό, λοιπόν, έχει να κάνει με το έχειν των πραγμάτων.

Τα πράγματα έχουν ως έχουν γιατί έτσι είναι° το έχειν των πραγμάτων είναι αποτέλεσμα του είναι τους, όπως και το φέρεσθαι είναι προϊόν της φοράς τους. Όταν το έχειν της ύπαρξης ταυτίζεται με το είναι της και γίνεται ένα με αυτό, η σχέση πληρούται, το σχεδόν τελειώνεται και βιώνεται το απόλυτο. Όταν η κίνηση των πραγμάτων τα έχει προωθήσει τόσο ώστε το γίγνεσθαι τους, ως προϊόν, να ολοκληρώνει τη γέννα τους, ως καταγωγή του γίγνεσθαι, τότε λαμβάνει χώρα το απόλυτο.

Αυτό που κινεί τα πράγματα είναι η απόλυση τους από τη στέρηση. Η επιδίωξη κάθε όντος είναι ο πλούτος τού έχειν του μέχρι τού είναι του, η πλήρωση της σχέσης του στο απόλυτο.
 
Το απόλυτο είναι η τέλεια σχέση, είναι η τελείωση και το τέλος της. Όντας το τέλειο, δεν έχει καμία άλλη ανάγκη πέραν του εαυτού του και είναι το μόνο ελεύθερο και ανεξάρτητο. Είναι «απολελυμένο» κάθε προβλήματος, διότι είναι η λύση του, και κάθε πρόβλημα αναζητεί τη λύση του σε αυτό.

Το σχετικό έχει ανάγκη του απόλυτου, ενώ το απόλυτο δεν έχει ανάγκη του σχετικού, αλλά είναι μάλλον το ζητούμενο του. Το απόλυτο δεν είναι σχετικό, αλλά το ξεπερνάει και το καθορίζει ως η βαθύτερη επιθυμία του - είναι η επιθυμία του σχετικού να ενωθεί με αυτό και να εκπληρώσει έτσι την ανάγκη του° είναι η προβολή της κάθε επιθυμίας.

Η συνάντηση του σχετικού με το απόλυτο σηματοδοτεί το τέλος της ενοχής [εκ του "εν-έχω" δηλ. βρίσκομαι ακόμη σε σχέση με το έχειν και όχι σε ταύτιση με το είναι] και την αρχή της αθωότητας. Η αθωότητα ενός όντος σημαίνει την ακεραιότητα του, την πλήρωση του στο απόλυτο, το ξεπέρασμα της έλλειψης. Η ενοχή είναι μία κατάσταση όπου το ον παραμένοντας εντός των ορίων τού έχειν και του σχετικού, δεν καταφέρνει να ανοιχτεί στο είναι και το απόλυτο° όντας στερημένο αυτού νοιώθει τη δυσφορία της έλλειψης του, (εξ' ου και η ενοχή λαμβάνεται ως ενόχληση).

Το ανθρώπινο ον όσο θα αποφεύγει να θέσει καθαρά το ζήτημα του απόλυτου και να το επιδιώξει, τόσο θα δυσφορεί από ενοχή. Όσο θα προσπαθεί να καλύψει λάθος την έλλειψη του με το να τη συγκαλύψει προσθέτοντας στο έχειν του αντί να το συνθέτει με το είναι του, τόσο θα την αναπαράγει. Όσο θα παραμένει μέσα στο σχετικό, τόσο θα του διαφεύγει η σχέση.

Η σχέση που σχετίζεται με τη σχέση - στον σχετικισμό - χάνει το νόημα της και γίνεται άσχετη. Το σχετικό που κλείνεται στον εαυτό του και δεν ανοίγεται στο απόλυτο, εγκλωβίζεται σε μια έλλειψη προοπτικής που προκαλεί την ασφυξία του. Ο σχετικισμός καθηλώνει τη σκέψη στην ανοησία.

Η ανοησία εμποδίζει τους ανθρώπους να συνεννοηθούν βάσει του κοινού τους σχεδίου, που δεν είναι άλλο από τη συνάντησή τους με το απόλυτο.

Η αποβλάκωση του σύγχρονου ανθρώπου είναι συχνά τέτοια που σε πολλούς διανοούμενους η αναφορά και μόνο στο απόλυτο προκαλεί την αποστροφή, μάλλον εξαιτίας της ταύτισής του με θρησκευτικές ιδεοληψίες. Φαίνεται ότι η σύγχρονη διανόηση έχει τόσο πολύ απομακρυνθεί από τη φύση που δεν μπορεί να διακρίνει ότι το απόλυτο είναι ένα δεδομένο της, ότι είναι μία συνθήκη που πολλά όντα ήδη πληρούν (έχοντας ολοκληρώσει σε γενικές γραμμές την εξέλιξή τους), και επιμένει να το θεωρεί ως μία αποτρόπαια αφαίρεση, ένα μακάβριο εφεύρημα του νου. Φτάνει στο σημείο να το εκλαμβάνει ως συνώνυμο του θανάτου, τη στιγμή που είναι το κίνητρο της ζωής. Μπερδεύει το απόλυτο με μία κατάσταση ακινησίας, ενώ είναι αυτό που ευφορεί και εμψυχώνει την κάθε κίνηση



Το απόλυτο δεν είναι μία κατάσταση αδιαφορίας, αλλά ζωτικού ενδιαφέροντος. Δεν σημαίνει αποχή από τη σχέση, αλλά διεκδίκηση της ολοκλήρωσης της. Η αποφυγή του συνεργεί στην αδικία και την ενοχή. Η προσφυγή σε αυτό και μόνο σε αυτό μπορεί να προκαλέσει την αποσυμφόρηση των ενδοανθρώπινων εντάσεων και να δώσει ώθηση στην εξέλιξη του ανθρώπου.

Όσο η ανθρώπινη σκέψη θα βουλιάζει από το βάρος ενός σωρού αποσπασματικών γνώσεων, τόσο ο άνθρωπος θα παραμένει κολλημένος στη φτώχεια. Όσο ο λόγος θα βρίσκεται σε λήθαργο και δεν θα γρηγορεί στο απόλυτο, η ολοκλήρωση της σχέσης μας σε αυτό θα παραμένει ένα άπιαστο όνειρο ή -για μερικούς- ένας εφιάλτης.

Όταν η γνώση δεν συνδράμει στο απόλυτο, καλλιεργεί την ενοχή.


Τρίτη 10 Μαρτίου 2015

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ

Οι κύριες προτάσεις κρίσεως στον πλάγιο λόγο
ρήματα εξάρτησης
τροπή σε
λεκτικά
ειδική πρόταση: λέγει ὅτι Σωκράτης κατέβη εἰς Πειραιᾶ
δοξαστικά
ειδικό απαρέμφατο: νομίζει Σωκράτη καταβῆναι εἰς Πειραιᾶ
γνωστικά, αισθητικά, δηλωτικά, δεικτικά,
κατηγορηματική μετοχή: πυνθάνεται Σωκράτη καταβάντα εἰς Πειραιᾶ













Τα λεκτικά ρήματα συντάσσονται κανονικά με ειδική πρόταση, εκτός από το ρήμα φημί, το οποίο, επειδή έχει και δοξαστική χροιά, συντάσσεται συνήθως με ειδικό απαρέμφατο.


λεκτικά,à ἀρνοῦμαι, ἐγγυῶμαι, λέγω,ὁμολογῶ, φημί,

δοξαστικά,à δοκῶ, ἐλπίζω, ἡγοῦμαι, κρίνω, νομίζω, οἴομαι, πιστεύω, ὑπολαμβάνω,

αισθητικάà ἀκούω, ὁρῶ, αἰσθάνομαι,

γνωστικάà γιγνώσκω, ἀκούω (πληροφορούμαι), εὑρίσκω (διαπιστώνω), πυνθάνομαι 












Η μάχη των Πλαταιών

Δημοσιεύσεων συνέχεια στην ιστορία  α' λυκείου.


 

ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΓΙΟ ΛΟΓΟ

Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας μετατρέπονται στον πλάγιο λόγο σε τελικό απαρέμφατο
  
Οι κύριες προτάσεις επιθυμίας
ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ
ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
προτρεπτική υποτακτική
πέμπωμεν πρέσβεις
παρῄνει πρέσβεις πέμπειν
αποτρεπτική υποτακτική
μηδεὶς ὑμῶν ἐξέλθῃ
ἀπαγορεύει μηδένα ἐξελθεῖν
προστακτική
ἀνοίξατε τὰς πύλας
ἐκέλευε τὰς πύλας ἀνοῖξαι
ευχετική ευκτική
εἴθε οἱ θεοὶ δίκην ἐπιθεῖεν
ηὔχετο τοὺς θεοὺς δίκην ἐπιθεῖναι


Στη μετατροπή του πλαγίου λόγου σε ευθύ μεγάλο ρόλο παίζει το ρήμα της εξάρτησης. Έτσι ανάλογα με το είδος του και την κατηγορία, στην οποία ανήκει, το τελικό απαρέμφατο του πλαγίου λόγου επιθυμίας  μετατρέπεται:

ΣΕ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΒΟΥΛΗΤΙΚΑ: βούλομαι, ἐθέλω, προαιροῦμαι κλπ.
ΕΦΕΤΙΚΑ: ἐπιθυμῶ, ἐφίεμαι, ὀρέγομαι, κλπ.
ΔΥΝΗΤΙΚΑ: δύναμαι, ἔξεστι, οἶόν τ᾿   ἐστί,  ἔχω κλπ.
ΠΡΟΤΡΕΠΤΙΚΑ: παραινῶ, πείθω κλπ.
ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΑ: δέομαι, παρακαλῶ, ἱκετεύω κλπ.
ΚΩΛΥΤΙΚΑ: κωλύω, ἀπαγορεύω, ἀπείργω, ἀπερύκω, ἐμποδών εἰμί κλπ.

ΣΕ ΕΥΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΕΥΧΕΤΙΚΑ: εὔχομαι, ἀρῶμαι κλπ.

ΣΕ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ από ρήματα:

ΚΕΛΕΥΣΤΙΚΑ: κελεύω, προστάττω κλπ.
ΠΑΡΑΓΓΕΛΤΙΚΑ: παραγγέλλω, ἐπιστέλλω κλπ.

(για τους μαθητές μου που ζήτησαν τις κατηγορίες των ρημάτων εξάρτησης)


Πέμπτη 5 Μαρτίου 2015

Η ιστορία των Ελγινείων Μαραμάρων

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Τι εννοούμε όταν λέμε «Ελγίνεια»: Ως Ελγίνεια Μάρμαρα είναι γνωστή μία συλλογή γλυπτών που προέρχονται από την Ακρόπολη των Αθηνών, τα οποία μεταφέρθηκαν στη Βρετανία το 1806 από τον Τόμας Μπρους, 7ο κόμη του Έλγιν, πρέσβη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από το 1799 μέχρι το 1803. Σήμερα, σε Αθήνα και Λονδίνο βρίσκονται διαμελισμένα πολλά τμήματα, συχνά από το ίδιο γλυπτό.
Η εν λόγω συλλογή περιλαμβάνει μερικά από τα γλυπτά των αετωμάτων (από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα), των μετοπών που απεικονίζουν μάχες μεταξύ των Λαπίθων και των Κενταύρων (από τις 64 σωζόμενες μετόπες οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 16 στο Λονδίνο), αλλά και της Ζωφόρου του Παρθενώνα που κοσμούσε το ανώτερο τμήμα των τοίχων του σηκού του ναού σε όλο τους το μήκος. Από τους 97 σωζόμενους λίθους της Ζωφόρου του Παρθενώνα οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 41 στην Αθήνα. Ως εκ τούτου, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 1/2 απ' ό,τι απομένει από τη γλυπτική διακόσμηση του Παρθενώνα που διασώθηκε: 75 μέτρα από τα αρχικά 160 μέτρα, 15 από τις 92 μετόπες, 17 τμηματικές φιγούρες από τα αετώματα, όπως επίσης και άλλα τμήματα της αρχιτεκτονικής.
Τα αποκτήματα του Έλγιν περιλαμβάνουν ακόμη αντικείμενα από άλλα κτίρια της αθηναϊκής Ακρόπολης: το Ερέχθειο, που μεταβλήθηκε σε ερείπιο κατά τον ελληνικό αγώνα της Ανεξαρτησίας (1821-33), τα Προπύλαια και τον Ναό της Αθηνάς Νίκης. Ο λόρδος Έλγιν πήρε περίπου τα μισά από τα Γλυπτά του Παρθενώνα και από τα υπόλοιπα δημιουργήθηκαν εκμαγεία σε γύψο.
Το χρονικό της κλοπής
Το ξεκίνημα του 19ου αιώνα υπήρξε οδυνηρό για τα μνημεία της Ακρόπολης των Αθηνών, εξαιτίας της αρχαιοθηρίας, η οποία έφτασε στο αποκορύφωμά της στις αρχές της πρώτης δεκαετίας του εν λόγω αιώνα. Κύριος αυτουργός υπήρξε ο λόρδος Έλγιν, ο οποίος τότε υπηρετούσε ως πρεσβευτής της Αγγλίας στην Οθωμανική Πύλη (1799-1803).
Το 1799 ο λόρδος Έλγιν διορίστηκε πρεσβευτής της Μεγάλης Βρετανίας στην Υψηλή Πύλη, στην Κωνσταντινούπολη, και εκμεταλλευόμενος την οθωμανική ηγεμονία στην ελληνική επικράτεια κατάφερε να πάρει φιρμάνι από τον Οθωμανό σουλτάνο για την αποκαθήλωσή τους από τον Παρθενώνα, με σκοπό τη μέτρηση και την αποτύπωσή τους σε σχέδια, και στη συνέχεια προχώρησε στην αφαίρεση και φυγάδευσή τους.

Το φιρμάνι
Το φιρμάνι, που είχε υπογραφεί από τον Καϊμακάν Πασά και απευθυνόταν στον Βοεβόδα και τον Καδή των Αθηνών, παρείχε την άδεια στα μέλη του συνεργείου να στήνουν ικριώματα γύρω από τον Ναό των Ειδώλων, όπως αποκαλούσαν τον Παρθενώνα, να κατασκευάζουν εκμαγεία, να καταμετρούν τα κτίρια και να κάνουν ανασκαφές για ανεύρεση επιγραφών. Επίσης, περιλάμβανε εντολή της Πύλης να μην ενοχληθούν τα μέλη του συνεργείου από τον Δισδάρη ή από οποιονδήποτε άλλο, να μην αναμειχθεί κανείς με τα ικριώματα και τα εργαλεία, ούτε να εμποδίσει τα μέλη να πάρουν «μερικά κομμάτια πέτρας με επιγραφές και γλυπτά» (qualque pezzi di pietra con inscrizioni e figure).
Το φιρμάνι, όπως αυτό εκδόθηκε στα τουρκικά, δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, παρά τις έρευνες ειδικών στα τουρκικά αρχεία. Μια μετάφρασή του στα ιταλικά, την οποία είχε κάνει ο διερμηνέας της αγγλικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη, Πισανί, βρέθηκε στο αρχείο του Φ. Χάντ, ιερέα της πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη κατά την περίοδο που ο Έλγιν διατελούσε πρέσβης.. Από αυτό το ιταλικό κείμενο έγινε η μετάφραση του φιρμανιού στα αγγλικά, την οποία έδωσε ο Χαντ στην Ειδική Εξεταστική Επιτροπή που είχε συστήσει η αγγλική Βουλή για την αγορά των «Ελγινείων», όταν ο ίδιος κλήθηκε ως μάρτυρας.
Η βεβήλωση της Ακρόπολης από τα συνεργεία του Ελγιν
Από το 1801 έως το 1804 τα συνεργεία του Έλγιν δρούσαν στην Ακρόπολη, προκαλώντας σημαντικές ζημιές στα γλυπτά και το ίδιο το μνημείο, αποσπώντας και διαμελίζοντας ένα σημαντικό μέρος (περίπου το ήμισυ) από τον σωζόμενο γλυπτό διάκοσμο του Παρθενώνα, μαζί με ορισμένα αρχιτεκτονικά μέλη, όπως ένα κιονόκρανο και ένα σπόνδυλο από κίονα.
Το ταξίδι των Γλυπτών μέχρι την Αγγλία και το ναυάγιο
Η μεταφορά με πλοία αυτών των ανεκτίμητης αξίας αρχαιοτήτων στην Αγγλία αντιμετώπισε δυσκολίες, αφού γινόταν από λιμάνι σε λιμάνι. Ένα πλοίο βούλιαξε και τα Γλυπτά, ύστερα από παρατεταμένη έκθεση στην υγρασία των διάφορων λιμανιών, έφτασαν τελικά στη Βρετανία. Μάλιστα, ο Έλγιν προκειμένου να ανελκύσει τα Μάρμαρα από τον βυθό της θάλασσας ξόδεψε ένα τεράστιο μέρος από την περιουσία του, και έτσι, σε συνδυασμό με το υπέρογκο κόστος της θαλάσσιας μεταφοράς των Γλυπτών από την Αθήνα, έφτασε να τη χάσει σχεδόν ολόκληρη.
Ως αποτέλεσμα, φύλαξε τα Μάρμαρα σε διάφορες αποθήκες, γεμάτες υγρασία, καθώς του ήταν αδύνατο πλέον οικονομικά να τα στεγάσει σε δικό του χώρο.
Πώς πωλήθηκαν στη βρετανική κυβέρνηση
Έτσι, ύστερα από την υποθήκευση της συλλογής του από το βρετανικό κράτος, αναγκάστηκε να πουλήσει τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στη βρετανική κυβέρνηση, η οποία και τα μετέφερε το 1816 στο Βρετανικό Μουσείο.
Πριν από αυτήν την τελική συναλλαγή είχε ανατεθεί σε ειδική Εξεταστική Επιτροπή να μελετήσει τα στοιχεία της υπόθεσης και τα πορίσματά της τέθηκαν υπόψη του βρετανικού Κοινοβουλίου.
Κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συνεδρίας που έλαβε χώρα, ακούστηκαν πολλές φωνές που εξέφρασαν σκεπτικισμό και απόρριψη για τις ενέργειες του Έλγιν. Ακόμα και σκέψεις για την επιστροφή των Μαρμάρων διατυπώθηκαν τότε για πρώτη φορά. Ισχυρές ενστάσεις ακούστηκαν και εκτός Κοινοβουλίου, με θερμότερο υποστηρικτή τους τον Λόρδο Βύρωνα.
Το ιστορικό της διεκδίκησης
Τα Γλυπτά αυτά αποθηκεύτηκαν στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου. Το 1936 τοποθετήθηκαν στην έκθεση Duveen, που δημιουργήθηκε γι' αυτόν τον σκοπό. Από το 1983, με πρωτοβουλία της τότε υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη, η Ελλάδα καταβάλλει προσπάθειες να φέρει τα Ελγίνεια πίσω στην Αθήνα.
Η προσπάθεια των ελληνικών αρχών για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο καταγωγής και κατασκευής τους υποστηρίζεται ενεργά από διεθνή, ομότιτλη επιτροπή. Η αναγκαιότητα της επιστροφής τους στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται και από την επίσημη θέση της εκπροσώπου της UNESCO, με βάση την αρχή της διατήρησης της ακεραιότητας των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Κατά καιρούς έχουν δει τη δημοσιότητα διάφορες προτάσεις από έγκριτους, ουδέτερους παρατηρητές, με σκοπό την εξεύρεση μιας λύσης στη διαφωνία Ελλάδας και Βρετανικού Μουσείου επί του ζητήματος της επιστροφής των κλεμμένων Γλυπτών.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Βρετανικό Μουσείο τον Απρίλιο του 2007 αναφέρεται ότι δεν προτίθεται να παραχωρήσει την κυριότητα των Γλυπτών του Παρθενώνα σε ελληνικό μουσείο. Νεότερη ανακοίνωση του Βρετανικού Μουσείου (2009) ανέφερε πως, με την ευκαιρία των εγκαινίων του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, θα ήταν διατεθειμένο να δανείσει τα Ελγίνεια, αρκεί η ελληνική κυβέρνηση να αναγνωρίσει το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους στο Βρετανικό Μουσείο. Η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση.


http://www.iefimerida.gr/

Χάλκινο άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου


Η «μεγάλη χαλκή Αθηνά» ήταν έργο του περίφημου γλύπτη Φειδίου. Αφιερώθηκε στην Αθηνά Πρόμαχο, προστάτιδα της πόλης των Αθηνών. Για την εκτέλεση του έργου οι Αθηναίοι διέθεσαν δεκάτη (1/10) από τα λάφυρα της νίκης στο Μαραθώνα το 490 π.Χ.· ωστόσο, το γλυπτό πρέπει να κατασκευάσθηκε μία γενιά μετά τους Μαραθωνομάχους, πιθανότατα μετά τη νίκη των Αθηναίων στον Ευρυμέδοντα ποταμό (470 ή 467 π.Χ.).
Το άγαλμα πατούσε σε βάση ύψους 2μ. και είχε συνολικό ύψος 9μ. Σήμερα σώζεται μόνο τμήμα της βάσης του και των οικοδομικών επιγραφών του. Η θεά απεικονιζόταν σε ήρεμη και όχι επιθετική στάση. Έφερε δόρυ στο δεξί της χέρι και ασπίδα στο αριστερό· κατά μία άλλη εκδοχή, με το αριστερό της χέρι κρατούσε δόρυ και στήριζε την ασπίδα πλάι της, ενώ στο δεξί της κρατούσε κάτι (Νίκη;). η ασπίδα της θεάς ήταν διακοσμημένη με παράσταση Κενταυρομαχίας που σχεδίασε ο ζωγράφος Παρράσιος και εκτέλεσε ο τορευτής Μύς. Ίσως η Αθηνά Πρόμαχος να αποτέλεσε το πρότυπο για την μεταγενέστερη Αθηνά Παρθένο. Μάλιστα, φαίνεται πως υπήρχε μία μορφή ανταγωνισμού ανάμεσα στα δύο αγάλματα, αν κρίνουμε από τις επίθετες μορφές που προστέθηκαν στην ασπίδα της Προμάχου αργότερα μέσα στον ίδιο αιώνα.



Γεγονός είναι πάντως ότι το άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου προξενούσε μεγάλη εντύπωση στην αρχαιότητα. Χαρακτηριστική ως προς αυτό είναι η μαρτυρία του περιηγητή Παυσανία(2ος αι. μ.Χ.), σύμφωνα με τον οποίο η αιχμή του δόρατος (θα πρέπει το δόρυ να είχε μήκος 9-16μ.) και το λοφίο του κράνους της θεάς ήταν ήδη ορατά όταν πλησίαζε κανείς (στον Πειραιά) πλέοντας από το Σούνιο. 
Κατά μία άλλη παράδοση, ο ηγέτης των Βησιγότθων Αλάριχος (370-410 μ.Χ.), τον καιρό που διενεργούσε επιδρομές κατά των ελληνικών κτήσεων του Βυζαντίου, είδε την Αθηνά Πρόμαχο επάνω στην Ακρόπολη να κινείται και από φόβο αποφάσισε να μην εισβάλει στην Αθήνα. Το 465 μ.Χ. το άγαλμα μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έκτοτε αγνοείται η τύχη του.