Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 9-13]

 

1. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

 

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ

1. πολλή                      α) ἐλάχιστον

2. δίκαιον                   β) ἀγνοῶ

3. δῆλον                      γ) φανερὸν

4. οἶδα                         δ) ἄδηλον

5. μέγιστον                 ε) ὀλίγη

                         στ) ἄδικον

                         ζ) ἐπίσταμαι

 

 

β) καταλειφθείσης, ἐξέδωκα, μηδεπώποτε, διῴκηκα, λογοποιοῦντας: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

 

 

2. α) κατάλοιπο, πολίτης, διαβίωση, επιτυχία, οπτικός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

 

κατάλοιπο:

πολίτης:

διαβίωση:

επιτυχία:

οπτικός: ὄψεσθέ

 

β) Να αντιστοιχίσετε τα ομόρριζα προς τις λέξεις του κειμένου ποιήσομαι και ἔχειν ουσιαστικά (Α΄ στήλη): ποιημάτιον, ποίησις, ποιητής, σχολεῖον και σχῆμα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (Β΄ στήλη)

 

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ

1. ποιημάτιον            α) ενέργεια ή κατάσταση

2. σχολεῖον                β) υποκοριστικό

3. ποίησις                  γ) αποτέλεσμα ενέργειας

4. ποιητής                  δ) τόπος

5. σχῆμα                     ε) πρόσωπο που ενεργεί

 

3. α) Να συνδέσετε τις λέξεις του κειμένου, στην Α΄ στήλη, με τη σημασία τους στη Β΄ στήλη (δύο στοιχεία στη Β΄ στήλη περισσεύουν).

 

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ

1. αἰτία                       α) διαδίδω

2. ἐκδίδωμι                β) κατηγορία, μομφή

3. ἐπιδίδωμι              γ) τιμιότητα, κοσμιότητα

4. ἔγκλημα                 δ) παντρεύω

5. ἐπιείκεια               ε) προικίζω

στ) τιμωρώ

ζ) κατηγορία

 

 

β) ἐπιδούς, ἐνειμάμην, βεβίωκα, λογοποιοῦντας, ἐπεθυμοῦμεν: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις ένα ομόρριζο ουσιαστικό στη νέα ελληνική γλώσσα.

 

ἐπιδούς:

ἐνειμάμην:

βεβίωκα:

λογοποιοῦντας:

ἐπεθυμοῦμεν:

 

 

 

γ) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

 

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ

1. προσήκει               α) νομίζω

2. λέγω                       β) ἱκετεύω

3. ἡγοῦμαι                 γ) βλέπω

4. δέομαι                   δ) ποιῶ

5. ὁρῶ                         ε) δίδωμι

                        στ) φημί

                        ζ) χρή

 

4. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

 

ρηματικοί τύποι   κατάληξη     ομόρριζα ουσιαστικά

λέγειν                         -ος                  

διδόναι                      -ις                   

ποιήσομαι                 -ής                  

ἐνειμάμην                  -εύς                

ὁμολογεῖν                  -ία                  

 

β) πλειονότητα, αγωνιστής, κατηγορία, δοκιμαστικός, απουσία: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

 

πλειονότητα:

αγωνιστής:

κατηγορία:

δοκιμαστικός:

απουσία:

 

5) Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:

 

σκέψασθε: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -ις.

 

ἀγών: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

 

ἀσφάλεια: να γράψετε μία αντώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

 

ὁρῶ: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

 

ἀποδεῖξαι: να αναλύσετε τη σύνθετη λέξη στα συνθετικά της.

 

6) ἀποδεῖξαι, δύναιτο, ὁρᾶτε, καθεστηκότας, σκέψασθε: Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

 

ἀποδεῖξαι:

δύναιτο:

ὁρᾶτε:

καθεστηκότας:

σκέψασθε:

 

 

7)Να συνδέσετε τις λέξεις του κειμένου, στην Α΄ στήλη, με τη σημασία τους στη Β΄ στήλη (δύο στοιχεία στη Β΄ στήλη περισσεύουν).

 

Α΄ ΣΤΗΛΗ              Β΄ ΣΤΗΛΗ

1. δίκη                        α) ανεξέταστος

2. γραφὴ                    β) μήνυση για δημόσιο αδίκημα

3. εἰσαγγελία            γ) ασφάλεια

4. ἀδοκίμαστος         δ) παραγραφή

5. ἄδεια                      ε) έγγραφη καταγγελία για δημόσιο αδίκημα

                        στ) ξεκούραση

                        ζ) ιδιωτική δίκη

 

8)Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

 

ρηματικοί τύποι   κατάληξη     ομόρριζα ουσιαστικά

κατειλεγμένος          -ος                  

στρατεύεσθαι           -μα                 

ἡγουμένους               -μών               

ἑώρων                         -ις                   

παρασκευάσαντα    -ή   

   

επιλογή από την ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ