Το πιο εντυπωσιακό από τα οικοδομήματα της Αλεξάνδρειας ήταν εκείνο που πρωτοαντίκριζε όποιος έφτανε στην πόλη από τη θάλασσα: ένας τεράστιος πύργος χτισμένος σε ένα μικρό νησάκι που λεγόταν Φάρος, σε μικρή απόσταση από την είσοδο του εμπορικού λιμανιού. Στο επάνω μέρος του πύργου υπήρχε ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος, όπου έκαιγε μονίμως μια μεγάλη φωτιά που φαινόταν από πολύ μακριά και βοηθούσε τους ναυτικούς να οδηγήσουν τα πλοία τους με σχετική ασφάλεια στο λιμάνι. Η βοήθεια ήταν απαραίτητη, γιατί η ακτή στην περιοχή του Δέλτα του Νείλου είναι χαμηλή, χωρίς κανένα ευδιάκριτο ύψωμα που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως σημάδι για να χαράξουν οι κυβερνήτες την πορεία τους. Επιπλέον μπροστά στην είσοδο του λιμανιού της Αλεξάνδρειας υπήρχαν ύφαλοι, που έκαναν την προσέγγιση επικίνδυνη, ειδικά τη νύχτα. Το δυνατό φως του πύργου ήταν επομένως διπλά χρήσιμο για τους ναυτικούς. Ο φωτεινός πύργος έγινε γνωστός σε όλο τον κόσμο ως Φάρος της Αλεξανδρείας, παίρνοντας το όνομα του νησιού στο οποίο βρισκόταν, και συγκαταλέχθηκε ανάμεσα στα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ο Φάρος άρχισε να χτίζεται στις αρχές του 3ου αιώνα, στα χρόνια του Πτολεμαίου Α', πιθανότατα το 297 π.Χ., και εγκαινιάστηκε το 285 π.Χ.· την πρωτοβουλία για την κατασκευή του την είχε ο Σώστρατος Δεξιφάνους από την Κνίδο, όπως μαθαίνουμε από ένα επίγραμμα του ποιητή Ποσειδίππου από την Πέλλα. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τοπικός ασβεστόλιθος και γρανίτης.
Το κύριο κτίσμα, ο πύργος , περιβαλλόταν από μια τετράπλευρη στοά και χωριζόταν σε τρία τμήματα: Το πρώτο τμήμα είχε τετράγωνη κάτοψη και ύψος περίπου 70 m, και κατέληγε σε έναν εξώστη με αγάλματα Τριτώνων, που φυσούσαν μέσα σε μεγάλα κοχύλια στις τέσσερις γωνίες του. Τα αγάλματα αυτά μπορούσαν να παράγουν δυνατό ήχο που οδηγούσε τα πλοία σε περίπτωση ομίχλης. Το δεύτερο τμήμα είχε ύψος σχεδόν 30 m, ήταν οκταγωνικό και είχε και αυτό εξώστη, επάνω στον οποίο πατούσε το τρίτο τμήμα, κυλινδρικού σχήματος και με ύψος 9 m, όπου όλη τη νύχτα έκαιγε φωτιά. Τα ξύλα για την τροφοδοσία της φωτιάς τα έφερναν ζώα, που ανέβαιναν ως τους αποθηκευτικούς χώρους με ράμπες. Στην κορυφή υπήρχε ένα άγαλμα του Διός Σωτήρος, θεού που έσωζε τους ναυτικούς από τους κινδύνους. Πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στη θάλασσα, κοντά στη θέση του Φάρου, έφεραν στο φως τμήματα μεγάλων αγαλμάτων από γρανίτη, που ήταν ενσωματωμένα στο χαμηλότερο επίπεδο του πύργου και εικονίζουν έναν Πτολεμαίο ως φαραώ μαζί με τη γυναίκα του: πρόκειται πιθανότατα για τον Πτολεμαίο Α', που επονομαζόταν Σωτήρ. Τα αγάλματα τόνιζαν επομένως την κύρια λειτουργία του Φάρου, που ήταν η σωτηρία των ναυτικών και των πλοίων τους, συνδέοντάς τη με τη δυναστεία των Πτολεμαίων. Η φήμη του Φάρου της Αλεξανδρείας ήταν τέτοια, ώστε με τον καιρό επικράτησε να ονομάζονται φάροι όλοι οι πύργοι με φως στην κορυφή τους που χτίζονται σε ακρωτήρια ή επικίνδυνες ακτές για να καθοδηγούν τα πλοία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου