Κείμενο
[Οι
διαδικτυακές επαφές στο περιβάλλον του Facebook]
Το συμπέρασμα
στο οποίο καταλήγουν ερευνητικές μελέτες
για τις αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και τη διαδικτυακή ζωή είναι
ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για φιλία, όταν αναφερόμαστε στα κοινωνικά δίκτυα και
συγκεκριμένα στο Facebook. Οι αναπαραστάσεις της φιλίας στην καθημερινή μας
πραγματικότητα διαφέρουν ουσιωδώς από τις αναπαραστάσεις της «φιλίας» στο Facebook. Οι λόγοι που
οδηγούν σ’ αυτό το συμπέρασμα αναλύονται
παρακάτω.
Συγκεκριμένα,
από τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο Facebook απουσιάζουν τα βασικά στοιχεία
που ορίζουν τις φιλικές σχέσεις στην εκτός δικτύου πραγματικότητα. Το πρώτο
βασικό στοιχείο είναι η απουσία ουσιαστικής επικοινωνίας. Η επικοινωνία
που αναπτύσσεται στο περιβάλλον του Facebook χαρακτηρίζεται ως «σχολιασμός» και «συμπλήρωμα της εκτός
δικτύου επικοινωνίας». Επίσης, οι
σχέσεις αυτές χαρακτηρίζονται από
την έλλειψη οικειότητας, εμπιστοσύνης, συναισθήματος, ψυχολογικής υποστήριξης
και αμοιβαιότητας, στοιχείων τα οποία είναι απαραίτητα για τις φιλικές
σχέσεις εκτός δικτύου. Το Facebook αποτελεί ένα απρόσωπο περιβάλλον, όπου η έκφραση βαθύτερων συναισθημάτων
καθίσταται αδύνατη, καθώς οτιδήποτε διατυπώνεται
βρίσκεται δημόσια εκτεθειμένο. Επιπλέον, η αμφιβολία μεταξύ προσώπου ή
προσωπείου, δηλαδή η αμφιβολία για
την πραγματική ταυτότητα των χρηστών, δεν αφήνει περιθώρια, για να έρθουν δύο
άνθρωποι πιο κοντά και να μπορέσουν να αναπτύξουν μια ουσιαστική, φιλική σχέση.
Μία ακόμη αιτία προβληματισμού για τη χρήση του
όρου «φιλία» σχετίζεται με το γεγονός
ότι οι περισσότεροι παράγοντες που θεωρούνται βασικοί για τη διαμόρφωση φιλικών
σχέσεων είναι απόντες από το Facebook. Ο α-τοπικός χαρακτήρας των διαδικτυακών
κοινοτήτων δεν επιτρέπει τη φυσική εγγύτητα, η οποία κατά γενική ομολογία είναι
απαραίτητο στοιχείο για τη διατήρηση μιας φιλικής
σχέσης. Ακόμα και αν μια φιλία είναι δυνατό να διατηρηθεί εξ αποστάσεως, αυτό προϋποθέτει ότι η φυσική
συνάντηση των ατόμων έχει προϋπάρξει της απομάκρυνσης και υπάρχει πάντα η
προσδοκία της επιστροφής. Το Facebook,
όπως και οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή κοινότητα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί
να αντικαταστήσει την πρόσωπο με πρόσωπο επαφή. Αυτό που μπορεί να
κάνει είναι να υποκαταστήσει ως μέσο επικοινωνίας τη φυσική απουσία του άλλου
και αυτό είναι ίσως μία από τις σημαντικότερες
λειτουργίες του, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι γρήγοροι ρυθμοί του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Μπορούμε,
επομένως, να ισχυριστούμε ότι το Facebook δεν είναι ένα περιβάλλον που
προσφέρεται για την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων, με την έννοια που έως τώρα τους
αποδίδαμε στην εκτός διαδικτύου ζωή. Είναι ένα περιβάλλον το οποίο μέσω της
κοινωνικής ανταλλαγής μπορεί απλώς να αναπληρώσει την αίσθηση της κοινότητας, αίσθηση που τείνει να εξαφανιστεί μέσα στην
ανωνυμία των σύγχρονων
μεγαλουπόλεων.
Μ. Σαβράμη
(2008). Αναπαραστάσεις της φιλίας στην πραγματική και στη διαδικτυακή ζωή: Η
περίπτωση του FaceBook. Μεταπτυχιακή έρευνα. Πανεπιστήμιο Αθήνας: Τμήμα
Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (διασκευή).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε την περίληψη του
κειμένου σε 80 – 100 λέξεις.
B1. Για ποιους λόγους η
ερευνήτρια θεωρεί ότι το Facebook, όπως και οποιαδήποτε άλλη διαδικτυακή
κοινότητα, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πρόσωπο με
πρόσωπο επαφή; Να γράψετε την απάντησή σας σε μία παράγραφο (60 – 80 λέξεις).
B2. Να δείξετε με ποιες
λέξεις/φράσεις επιτυγχάνεται η νοηματική συνοχή ανάμεσα στη θεματική περίοδο
και στις λεπτομέρειες της δεύτερης παραγράφου (Συγκεκριμένα… φιλική σχέση) του
κειμένου.
Β3. Να μετατρέψετε
στις υπογραμμισμένες φράσεις του κειμένου την ενεργητική σύνταξη σε παθητική
και το αντίστροφο
Β4.α) Να γράψετε τα
αντώνυμα των παρακάτω λέξεων: απουσία, φιλικής, σημαντικότερες,
αμφιβολία, αναλύονται
β)Να γράψετε τα συνώνυμα
των παρακάτω λέξεων: μελέτες,
διατυπώνεται, αίσθηση, γρήγοροι, αιτία
Γ.ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Ως ομιλητής σε ημερίδα που οργανώνει το σχολείο σου με θέμα τη
χρήση του διαδικτύου να παρουσιάσεις τις απόψεις σου για τους τρόπους που
μπορεί το σχολείο να αξιοποιήσει το διαδίκτυο στη διδασκαλία, καθώς και τις θετικές
αλλά και αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η πρακτική σε μαθητές και
εκπαιδευτικούς. (400-500 λέξεις)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου