Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΟΛΩΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΟΛΩΜΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2011

Η ποιητική γλώσσα του Σολωμού

Ο Ν. Βαγενάς αναλύει τη συμβολή του εθνικού μας ποιητή στη διαμόρφωση μιας κοινής νεοελληνικής ποιητικής γλώσσας μέσα από το πλήθος των γλωσσικών τάσεων και προτάσεων που προβάλλονταν εκείνη την εποχή

Το επίτευγμα του Σολωμού

Στο τελευταίο κείμενό μου στο «Βήμα» (29 Νοεμβρίου 1998) είχα υποστηρίξει ότι, αν θέλουμε να δούμε καθαρότερα τη φύση της ποιητικής προσπάθειας του Σολωμού, θα πρέπει να απομακρυνθούμε από τις στερεότυπες εικόνες του επτανησιακού και του αθηναϊκού λογοτεχνικού τοπίου της εποχής του, οι οποίες μας έχουν παραδοθεί από την ηρωική εποχή του δημοτικισμού, να προσδιορίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τα επτανησιακά λογοτεχνικά και εν γένει γραμματειακά συμφραζόμενα της σολωμικής ποίησης, και να δούμε αυτά τα συμφραζόμενα μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των ελληνικών συμφραζομένων τους. Μια τέτοια εξέταση θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότι ο Σολωμός όχι μόνο δεν αποτελούσε για τους Επτανησίους τη μοναδική πηγή ποιητικής αλήθειας, όπως πιστεύεται, αλλά και ότι, ως πηγή αλήθειας, τους ήταν άγνωστος κατά το ωριμότερο και ουσιαστικότερο μέρος του έργου του. Θα μας παροτρύνει, ακόμη, να κοιτάξουμε προσεκτικότερα τις σχέσεις του Σολωμού με τους ποιητές του κύκλου του, εκείνους που είχαν ή που μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στο άδηλο για τους λοιπούς εγχείρημα των μειζόνων ποιητικών συνθέσεών του (Ο Κρητικός, Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι, Ο Πόρφυρας). Το νόημα της γνωστής επιστολής του στον Τερτσέτη (1833) είναι προφανές, ώστε να μη χρειάζεται να το περιγράψουμε εδώ. Αυτό που μπορούμε να πούμε μελετώντας τους στίχους των ποιητών του σολωμικού κύκλου είναι ότι ούτε και αυτοί μπόρεσαν να έρθουν σε γόνιμη επαφή με το νόημα της σολωμικής τέχνης. Τον Σολωμό δεν μπόρεσαν να τον καταλάβουν, ή τουλάχιστον να ωφεληθούν ουσιαστικά από αυτόν, ούτε οι μαθητές του. Διαφορετικά, θα είχαν δώσει έργα σημαντικότερα, διαμορφωμένα και από τα βαθύτερα στοιχεία του διδάγματός του.

Κοιτάζοντας σήμερα τα πράγματα με την οπτική καθαρότητα που μπορεί να μας προσφέρει η χρονική απόσταση, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν θα μπορούσαν να ήταν αλλιώς. Ο Σολωμός ήταν μια ποιητική μεγαλοφυΐα, από εκείνα τα σπάνια ποιητικά πνεύματα που, ενίοτε, υπερέχουν τόσο πολύ των συγχρόνων ομοτέχνων τους, ώστε αυτοί να μην μπορούν να τα ακολουθήσουν. Ετσι, ανέλαβε μόνος του και χωρίς ουσιαστική βοήθεια ένα τιτάνιο ποιητικό έργο, το οποίο ήταν έργο μιας ολόκληρης ποιητικής γενιάς: να διαμορφώσει μια κοινή νεοελληνική ποιητική γλώσσα μέσα από το πλήθος των γλωσσικών τάσεων και προτάσεων που κατετίθεντο εκείνη την εποχή. Το έργο αυτό έχει αρκετές αναλογίες με το γλωσσικό έργο που επετέλεσε η ποίηση της Κρητικής Ακμής, αλλά με δύο σημαντικές διαφορές:

1) Η κλίμακα της γλώσσας που είχαν να επεξεργαστούν οι ποιητές της Κρήτης ήταν τοπική, ενώ εκείνη του Σολωμού πανελλήνια· η διαμόρφωση της κρητικής ποιητικής γλώσσας, την οποία επέτυχαν οι ποιητές της Κρήτης, ήταν ευκολότερη, γιατί το υλικό που έπρεπε να «καθαριστεί» και να μορφοποιηθεί σε ομοιογενή ποιητική γλώσσα ήταν πολύ λιγότερο ετερόκλητο από το υλικό της ελληνικής γλώσσας της εποχής του Σολωμού, ο οποίος είχε να αντιμετωπίσει και τις κινούμενες στους αντίποδες της δικής του προσπάθειας θεσμοποιημένες γλωσσικές κατευθύνσεις του νέου κράτους.

2) Η εποχή της Κρητικής Ακμής διέθετε περισσότερους από έναν μεγάλους ποιητές (Κορνάρος, Χορτάτσης) και ελάσσονες αναλογικά σημαντικότερους από τους ελάσσονες σολωμικούς, ώστε να μπορούμε να πούμε ότι η ποιητική γλώσσα της ήταν αποτέλεσμα μιας μεγαλύτερης ποιητικής αλληλεγγύης. Ετσι, δεν θα πρέπει να μας παραξενεύει το γεγονός ότι ο Σολωμός δεν κατόρθωσε να ολοκληρώσει τις ποιητικές συνθέσεις της ωριμότητάς του.

Αλλά δεν ήταν μόνον οι αντικειμενικές συνθήκες που εμπόδισαν την ολοκλήρωση αυτών των συνθέσεων. Ηταν και μια προσωπική συντεταγμένη, που καθιστούσε το σολωμικό εγχείρημα ακόμη πιο δύσκολο. Και δεν εννοώ τις γλωσσικές ελλείψεις του ποιητή, τις οποίες ήταν αδύνατον να εξαλείψει πλήρως η επανασύνδεσή του με την ελληνική γλώσσα μετά την επάνοδό του από την Ιταλία (σε τελευταία ανάλυση, αυτές ενδέχεται να λειτουργούν ως ένα βαθμό και αντιστρόφως: να αποτελούν συγχρόνως, όπως στην περίπτωση του Κάλβου, και πηγή εκφραστικής γοητείας ­ βέβαια πολύ λιγότερο ορατή στον Σολωμό). Αναφέρομαι στην παράτολμη για την ελληνική γλωσσική διαμόρφωσή του προσπάθεια του Σολωμού να κάνει τραγικού (Ο Κρητικός, Ο Πόρφυρας) και επικοτραγικού περιεχομένου ποίηση (Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι) με λυρική γλώσσα. Παρά την αποσπασματικότητα του έργου του, ο Σολωμός με τις συγχωνεύσεις του αυτές είναι ένας από τους ελάχιστους ευρωπαίους ποιητές της εποχής του που υλοποιούν πραγματικά ­ θέλω να πω: σε βάθος ­ το ρομαντικό όραμα της σύμμειξης των ποιητικών ειδών (μια παρόμοια ­ λυρικοτραγική ­ συγχώνευση επιτυγχάνει στην Ιταλία ο συνομήλικός του Λεοπάρντι) ­ και πιστεύω ότι από αυτή πηγάζει η μεγάλη καθαρότητα της σολωμικής γλώσσας. Η καθαρότητα της γλώσσας του Σολωμού, όπως άλλωστε και του Λεοπάρντι (και οι δύο χαρακτηρίστηκαν πρόδρομοι της γαλλικής «καθαρής ποίησης»), δεν είναι μεγαλύτερη από εκείνη άλλων λυρικών ποιητών της εποχής τους. Ωστόσο, δίνει την αίσθηση ότι είναι μεγαλύτερη, γιατί έχει μεγαλύτερο βάθος· γιατί ο σολωμικός λυρισμός, όπως και ο λεοπαρδικός, έχει βαρύτερο περιεχόμενο: εκφράζει συναισθήματα πυκνότερα και ασύμβατα με εκείνα του συνήθους λυρισμού.

Κι εδώ βρίσκεται η διαφορά του Σολωμού από τους ξενόγλωσσους ομοτέχνους του. Ενώ ο Λεοπάρντι είχε στη διάθεσή του μια καλλιεργημένη και σε σημαντικό βαθμό ομοιογενοποιημένη γλώσσα, ο Σολωμός έπρεπε να εργαστεί με το υλικό μιας ποιητικής γλώσσας πολύ λιγότερο πρόσφορης για την επίτευξη της σύμμειξης που επεδίωκε. Αυτό εννοούσε ο Σπ. Ζαμπέλιος όταν τον επέκρινε γιατί επιχείρησε να εκφράσει πράγματα τα οποία δεν του επέτρεπε η κατάσταση της ελληνικής γλώσσας εκείνη την εποχή.

Το βάρος του έργου που ανέλαβε ο Σολωμός ήταν τόσο ώστε η «συντριβή» του να μην είναι ανεξήγητη. Η μορφή των σωζομένων ποιημάτων του δεν οφείλεται τόσο στην εφαρμογή από τον ποιητή της ιδέας του ρομαντικού αποσπάσματος, όπως έχει ειπωθεί, όσο στη φύση του εγχειρήματός του (σε κανέναν ρομαντικό ποιητή η αποσπασματικότητα δεν έχει τη «συντριμματική» μορφή με την οποία εμφανίζεται στον Σολωμό). Ο Σολωμός υπέκυψε στις δυσκολίες του εγχειρήματός του, όμως κατόρθωσε, για να χρησιμοποιήσω μια μεταφορά του Σεφέρη, να βγάλει μέσα από τα γλωσσικά νεφελώματα της εποχής του ένα άστρο ­ για την ακρίβεια, κομμάτια ενός άστρου, τα οποία επρόκειτο να γίνουν ο κύριος οδηγητής και διαμορφωτής της κοινής ποιητικής γλώσσας μας και, ως εκ τούτου, ένας από τους κύριους διαμορφωτές της νεοελληνικής κοινής. Λέω επρόκειτο, γιατί χρειαζόταν χρόνος ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει και σε βάθος το σολωμικό δίδαγμα.

Η επεξεργασία της ελληνικής ποιητικής γλώσσας που επετέλεσε ο Σολωμός ήταν τόσο βαθιά και τόσο λεπτή ώστε, αν είχε δημοσιεύσει τα αποσπάσματα των μεγάλων ποιημάτων του, η γλώσσα τους θα φαινόταν (και θα ήταν) τότε, όχι μόνο για τους Αθηναίους αλλά και για τους Επτανησίους, σε αισθητό βαθμό τεχνητή (πράγμα που θα έπρεπε να το ένιωθαν και οι άνθρωποι του κύκλου του, που γνώριζαν τα ποιήματά του). Επρεπε να ωριμάσουν οι συνθήκες και να διαμορφωθεί με την καθοδήγηση της γλώσσας των σολωμικών αποσπασμάτων η ελληνική κοινή ποιητική γλώσσα, για να μπορέσει η γλώσσα του Σολωμού, με μιαν ανεπαίσθητη όμως ισχυρή ανάδραση, την οποία η ίδια με σοφία προετοίμασε, να φυσικοποιηθεί πλήρως.

Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΠΗΓΗ:εφημερίδα "το βήμα"

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

ΤΟ ZHTHMA ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΣΤΟΝ «ΚΡΗΤΙΚΟ»

Τα χρονικά επίπεδα αφήγησης
1.Η κύρια αφήγηση: Καλύπτει περίπου το διάστημα μιας νύχτας και περιλαμβάνει τα γεγονότα της κύριας αφήγησης, τα οποία είναι: Η πάλη των δυο ναυαγών με τα κύματα, το γαλήνεμα της φύσης, η ανάδυση και η εξαφάνιση της φεγγαροντυμένης, η διάδοση του μαγευτικού ήχου, η έξοδος των ναυαγών στη στεριά και η διαπίστωση του θανάτου της κόρης.

2.Αναδρομές στο παρελθόν: Καλύπτει το διάστημα της προϊστορίας του ήρωα στην Κρήτη και περιλαμβάνει τα γεγονότα της ζωής του πριν από το ναυάγιο, δηλαδή αναφορά στη βρεφική ηλικία του ήρωα, στην εφηβεία του, αγώνες στην Κρήτη για την ελευθερία, λαβωματιές και απώλεια συμπολεμιστών, αφανισμός της οικογένειάς του ήρωα από τους Τούρκους και αποχωρισμός από την πατρίδα, φυγή στην ξενιτιά.

3.Πρόδρομες αφηγήσεις: Καλύπτει το παροντικό διάστημα της ζωής του αφηγητή ως πρόσφυγα, μετά το ναυάγιο και την απώλεια της αγαπημένης, στο οποίο αναφέρονται ο θάνατος της κόρης και η εξευτελιστική ζωή του στη ζητιανιά και στον πόνο.

4.Πρόδρομη αφήγηση της Έσχατης Κρίσης: Αυτό το επίπεδο βρίσκεται στο απώτατο μέλλον και ξεπερνώντας το φυσικό χρόνο είναι υπερβατικό και μεταφυσικό, αφού αναφέρεται στην ανάσταση των νεκρών και στην Έσχατη Κρίση. Αφορά τη συνάντηση του Κρητικού με τις ψυχές των νεκρών και την εμφάνιση της αγαπημένης του στις πύλες του Παραδείσου.

ΤΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

Απ. 1 (18 ) : στ.1-6: 1ο επίπεδο

Απ.2 (19 ) : στ. 1 : 3ο επίπεδο
στ.2-3 : 2ο επίπεδο
στ. 4 : 3ο επίπεδο
στ. 5-18 : 4ο επίπεδο

Απ.3 (20 ) : στ.1-14: 1ο επίπεδο

Απ.4 (21 ) : στ.1-13 : 1ο επίπεδο
στ.14-16 : 2ο επίπεδο
στ. 17-30 : 1ο επίπεδο
στ.31-36 : 2ο επίπεδο
στ.37-38 : 1ο επίπεδο

Απ.5 (22) : στ.1-4 : 1ο επίπεδο
στ.5 : 3ο επίπεδο
στ.6 : 2ο επίπεδο
στ.7-14 : 3ο επίπεδο
στ. 15-16 : 1ο επίπεδο
στ. 17-20 : 2ο επίπεδο
στ. 21-34 : 1ο επίπεδο
στ.35-42 : 2ο επίπεδο
στ.43-58 : 1ο επίπεδο

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ- ΕΡΜΗΝΕΙΑ- "Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ"

ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΟΥΝ ΤΙΣ ΗΔΗ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΑΥΤΟ ΤΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ.
ΜΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ "ΚΡΗΤΙΚΟΥ" ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ" ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΙΤΣΑΝΗ.

KΡΗΤΙΚΟΣ

Κυριακή 10 Απριλίου 2011

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ "ΚΡΗΤΙΚΟΣ"

ΜΙΑ ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

•Πρόκειται για ένα δραματικό μονόλογο του ποιητικού προσώπου που μας αφηγείται λυρικά μια καίρια δοκιμασία της ζωής του.
•Συντέθηκε μεταξύ 1833-1834 και έχει δεχτεί επιδράσεις από το κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα των Κρητών προσφύγων. Πηγή έμπνευσής του υπήρξαν κάποια αληθινά γεγονότα της επανάστασης στην Κρήτη, όπως η κατάληψη της Μεσσαράς και των Σφακίων από τους Τούρκους το 1823-1824 και η φυγή χιλιάδων Χριστιανών με πλοία προς τα Κύθηρα, την Πελ/σο και τα Επτάνησα.
•Ο τίτλος του ποιήματος δεν υπάρχει στα χειρόγραφα αλλά δόθηκε από τον Πολυλά, τον πρώτο εκδότη του Σολωμού.
•Διαφωνίες υπάρχουν ως προς το αν το ποίημα είναι αποσπασματικό ή ολοκληρωμένο έργο. Κάποιοι συνηγορούν με την πρώτη άποψη αλλά οι περισσότεροι δέχονται ότι υπάρχει αυτοτέλεια και συνοχή στη σύνθεσή του, έστω κι αν η πρόθεση του ποιητή ήταν να το εντάξει σε μια ευρύτερη ποιητική δημιουργία.
•Τα θεματικά μοτίβα της Επτανησιακής Σχολής αποτελούν τους κύριους άξονες γύρω από τους οποίους δομείται το ποίημα.
ΠΑΤΡΙΔΑ: σύμβολο ιερό συνυφασμένο με αξίες και ιδανικά για τα οποία έχει πολεμήσει.
ΘΡΗΣΚΕΙΑ: Παράδεισος, Έσχατη κρίση, Σάλπιγγα Δευτέρας Παρουσίας.
ΦΥΣΗ: θάλασσα, φεγγάρι, ουρανός, αστροπελέκι, ακρογιάλι
(επίπεδο λογικό)- φεγγαροντυμένη, απόκοσμος ήχος (επίπεδο μεταφυσικό)
ΓΥΝΑΙΚΑ: αγαπημένη και φεγγαροντυμένη αποτελούν τους κύριους μοχλούς που επηρεάζουν τη δράση του ποιήματος.
•Oι νοηματικές ενότητες είναι αυτές στις οποίες έχει διακρίνει το ποίημα ο Σολωμός. Με βάση όμως τη διάρθρωση της αφήγησης μπορούμε να διακρίνουμε τρεις (3) ενότητες
-1[18] έως 3[20] στ.2 η σκηνή του ναυαγίου και το όραμα της έσχατης κρίσης
-3[20] στ.3 έως 5[22] στ.4 η ανάδυση της Φεγγαροντυμένης και η συνάντησή της με τον Κρητικό
-5[22] στ.5έως 5[22] στ.58 το άκουσμα του απόκοσμου ήχου και η έξοδος του Κρητικού στη στεριά με τη νεκρή αρραβωνιαστικιά του
•Η σύνθεση των στοιχείων ανά τρία (3 αστροπελέκια, 3 όρκοι, 3 εικασίες για τη Φεγγαροντυμένη, 3 εκδοχές για το συσχετισμό του ήχου με κάτι γνώριμο)
•Η πρόδρομη αφήγηση με την αναφορά στην Έσχατη Κρίση και την περιγραφή της κόρης του οράματος
•ΟΙ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΦΕΓΓΑΡΟΝΤΥΜΕΝΗΣ
1. φιλοσοφική ερμηνεία---σχέση με πλατωνική θεωρία και τον κόσμο των Ιδεών. Ενσαρκώνει την ομορφιά, καλοσύνη και δικαιοσύνη
2. χριστιανικο-θρησκευτική ερμηνεία---παρουσία της θείας πρόνοιας που θα μπορούσε να είναι και η Παναγία
3. εθνοκεντρική ερμηνεία---η Ελλάδα, η Ελευθερία, η Πατρίδα
4. ψυχαναλυτική ερμηνεία---το μητρικό μορφοείδωλο
---σύμβολο ιδανικής ομορφιάς και ηθικής τελειότητας
---anima της θεάς τουέρωτα και όλων των ζωντανών,αρχετυπική γυναικεία φιγούρα
5. η ψυχή της αρραβωνιαστικιάς του Κρητικού ή η συνέχεια της μορφής της
6. σύμβολο της διαλεκτικής σχέσης του αρχαιοελληνικού κάλλους και της χριστιανικής ηθικής
7. υλοποίηση του θεϊκού στοιχείου στη φύση
8. σύμβολο της ομορφιάς της ζωής και της φύσης
9. προέρχεται από τις νεράιδες των λαϊκών παραδόσεων
10. σύμβολο αρχαίων ελληνικών θεοτήτων όπως η Αφροδίτη
•Περιγραφή εξωτερικής μορφής και εσωτερικών γνωρισμάτων της Φεγγαροντυμένης
•ΟΙ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΗΧΟΥ
1. αγγελικός ύμνος που συνοδεύει την ψυχή της νεκρής κόρης καθώς αφήνει τα εγκόσμια
2. ήχος θεϊκής προέλευσης – μήνυμα ελπίδας προς τον Κρητικό για να συνεχίσει τη ζωή του
3. «ηχητική συνοδεία» της θεϊκής επιφάνειας της Φεγγαροντυμένης
4. η φωνή της ρημαγμένης πατρίδας του
5. σε μεταφυσικό επίπεδο θα μπορούσε να είναι η μουσική του Σύμπαντος, μια μυστική αρμονία, ο απόκοσμος ήχος της ουράνιας αγάπης
•ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
Δραματοποιημένος, ομοδιηγητικός αφηγητής
Εσωτερική εστίαση
Κύριος αφηγηματικός τρόπος η μίμηση. Συναντούμε επίσης περιγραφή, διάλογο και εσωτερικό μονόλογο
•ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
In medias res ξεκινά το ποίημα
Η ευθύγραμμη αφήγηση διακόπτεται από αναδρομές και προβολές
Αυτές οι παρεκβάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της αφήγησης
Ο Δ. Ν. Μαρωνίτης θεωρεί πως η αφήγηση δεν είναι ευθύγραμμη, αλλά σχηματοποιείται σε 4 εποχές, εκ των οποίων αν η τελευταία είναι ο χρόνος της ποιητικής πράξης, τότε οι άλλες τρεις αποτελούν ομόκεντρους κύκλους με πρώτη το χωροχρονικό πλαίσιο που συνθέτει τα ευθύγραμμα επεισόδια του ποιήματος ( ναυάγιο, νηνεμία, ανάδυση της φεγγαροντυμένης, διάχυση του απόκοσμου ήχου, αιφνίδιος θάνατος της κόρης), δεύτερη τις αναδρομές στο χρόνο ( βρεφική ηλικία, εφηβεία, πολεμική δραστηριότητα, εκπατρισμός) καθώς και τις προβολές στο μέλλον ( αυτές που ιχνογραφούν τον ήρωα μετά το ναυάγιο και το χαμό της κόρης με τη σφραγίδα μιας δωρεάς που τον γαληνεύει τις εφιαλτικές νύχτες της μοναξιάς του) και τρίτη το μοτίβο της έσχατης κρίσης που συνεισφέρει ένα χρόνο άχρονο κι ένα χώρο εξαγιασμένο.
•ΓΛΩΣΣΑ-ΥΦΟΣ-ΣΤΙΧΟΥΡΓΙΑ
Ομιλούμενη νεοελληνική με τοπικούς ιδιωματισμούς και λόγια στοιχεία
Ύφος άμεσο, ζωντανό και πυκνό
Στίχος ιαμβικός 15σύλλαβος με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία
•ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πίστη για τη μεταθανάτια ζωή, Δευτέρα Παρουσία, ‘Εσχατη Κρίση, εικόνες Αποκάλυψης, επίκληση της βοήθειας του Θεού, το περπάτημα της Φεγγαροντυμένης στη θάλασσα
•ΡΟΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Λυρισμός, συναισθηματική φόρτιση, έρωτας, περιγραφή της φύσης και εξιδανίκευσή της
•ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Απωθημένες μνήμες, όνειρα, μεταφυσικά όντα.
•ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ
-Κρητικός:υψηλά ιδανικά, αγνή αγάπη για την κοπέλα, σεβασμό σε διαχρονικές αξίες (οικογένεια, πατρίδα, ελευθερία),δυναμισμός, ηρωισμός, βαθιά πίστη
-Φεγγαροντυμένη:θεϊκή υπερφυσική μορφή, μαγνητικά εκλεπτυσμένη ομορφιά, δύναμη που κυριαρχεί στα φυσικά φαινόμενα, οικειότητα και συμπαράσταση προς τον Κρητικό για τα βάσανά του.
-Αγαπημένη:λεπτότητα, αγνή ομορφιά, βαθιά θρησκευτικότητα, συναισθηματισμός.