Από την "Αρκούδα" του Μητσάκη στη σύγχρονη κακοποίηση των ζώων

Βία στα ζώα = βία στον άνθρωπο

Ο κύκλος της βίας

Ένα από τα πιο επικίνδυνα πράγματα που μπορούν να συμβούν σε ένα παιδί είναι να βασανίσει και να σκοτώσει ένα ζώο και να μείνει ατιμώρητο (Μάργκαρετ Μηντ).

   Η συμπεριφορά του ανθρώπου προς τα ζώα εδώ και αιώνες έχει αποδειχθεί ότι απεικονίζει τη στάση του απέναντι στους όμοιούς του. Δεν γεννιόμαστε με το γονίδιο της σκληρότητας και της αναλγησίας. Η στάση αυτή αναπτύσσεται σαν συνέπεια του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Το 1905 ο Φρόιντ δήλωνε ότι οι κλινικοί γιατροί εξέταζαν με ιδιαίτερη προσοχή παιδιά που έδειχναν σκληρότητα απέναντι στα ζώα.

Σήμερα, αναδεικνύονται όλο και περισσότερα στοιχεία ότι η παιδική βιαιότητα απέναντι στα ζώα είναι συχνά ένα σημάδι πως κάτι δεν πάει καλά και αποτελεί προειδοποίηση μελλοντικών βίαιων πράξεων ενάντια σε ανθρώπους. Με τη σωστή καθοδήγηση και καλλιέργεια από ενηλίκους, τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν την ευαισθησία απέναντι σε άλλα πλάσματα. Χωρίς όμως παρέμβαση και θετική διαπαιδαγώγηση, μπορεί να παγιδευτούν σε μια διαρκή διαιώνιση αυτής της βίαιης συμπεριφοράς. Η βία – άσχετα αν το θύμα έχει δύο ή τέσσερα πόδια, φτερά, ή πτερύγια – παραμένει βία.

Κατά την τελευταία δεκαετία διεθνώς οι κοινωνιολόγοι, αλλά και τα σώματα επιβολής νόμου, έχουν αρχίσει να μελετούν λεπτομερώς τις ρίζες της βίας και να βρίσκουν σύνδεση ανάμεσα στην κακοποίηση των ζώων με την επιθετικότητα απέναντι στα παιδιά και τον/την σύζυγο. Ανώτερα στρώματα των σωμάτων επιβολής νόμου, εισαγγελείς και φορείς παροχής υπηρεσιών σε θύματα, συνεργάζονται με σωματεία προστασίας ζώων για να προστατεύσουν τους αδύναμους στις κοινότητές τους..

 Σύμφωνα με μια μελέτη του 1997 (Οργανισμός για την Πρόληψη της Βίας απέναντι στα Ζώα της Μασσαχουσέτης) και του Πανεπιστημίου Northeastern, αυτοί που κακοποιούν ζώα είναι πέντε φορές πιθανότερο να διαπράξουν βίαια εγκλήματα ενάντια σε ανθρώπους και τέσσερις φορές πιθανότερο να διαπράξουν καταπατήσεις ιδιοκτησίας από εκείνους που δεν έχουν ιστορικό βίας απέναντι σε ζώα.

Ερευνητές ψυχολόγοι, το FBI (το οποίο έχει αναγνωρίσει τη σύνδεση από τη δεκαετία του ’70, όταν αναλύοντας τη ζωή και το παρελθόν των καθ’ έξιν δολοφόνων διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι είχαν σκοτώσει ή είχαν βασανίσει ζώα ως παιδιά) και άλλες υπηρεσίες με διάφορες μελέτες έχουν αποδείξει ότι υπάρχει μοτίβο κακοποίησης ζώων σε δράστες των πιο κοινών μορφών βίας, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης παιδιών, συζύγων, ή ανθρώπων τρίτης ηλικίας. Πέρα από τους διάσημους κατά συρροή δολοφόνους, αποδείχθηκε, επίσης, ότι πέντε στους έξι μαθητές που ξέσπασαν σε πυροβολισμούς στα σχολεία τους το 1999 είχαν επιδείξει ανάλογη συμπεριφορά κακοποίησης απέναντι σε ζώα στην παιδική τους ηλικία.

Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η κακοποίηση ζώων δεν είναι απλώς το αποτέλεσμα μιας ρωγμής στην προσωπικότητα ενός ατόμου, αλλά και σύμπτωμα μιας βαθιά διαταραγμένης οικογένειας. Εξάλλου, η αμερικανική ψυχιατρική ένωση θεωρεί τη σκληρότητα απέναντι στα ζώα ένα από τα διαγνωστικά κριτήρια των διαταραχών συμπεριφοράς.

 Οι δράστες βίαιων πράξεων ενάντια στα ζώα είναι κυρίως αγόρια στην εφηβεία, που προέρχονται από όλα τα εθνικά και κοινωνικοοικονομικά στρώματα αδιακρίτως. Πολλοί απ’ αυτούς απλώς απεικονίζουν τη βία που βλέπουν ή στην οποία υπόκεινται στο σπίτι. Πολλές μελέτες παρουσιάζουν ότι τα παιδιά που είναι βίαια απέναντι στα ζώα, είναι τα ίδια θύματα κακοποίησης. Τα παιδιά που βλέπουν τους γονείς τους να εκφράζουν τον θυμό τους ή την απογοήτευσή τους με βίαιη συμπεριφορά, συχνά μπαίνουν στη διαδικασία να κάνουν το ίδιο, ξεσπώντας πάντα στα πιο αδύναμα μέλη – ένα βρέφος στην οικογένεια ή ένα ζώο.

         Για να το πούμε με απλά λόγια: Ο βασανισμός ενός ζώου είναι ένας τρόπος για κάποιον άνθρωπο να βρει τη δύναμη, τη χαρά ή την εκπλήρωση βασανίζοντας ένα θύμα που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του…Kατά συνέπεια και «η κακοποίηση ενός παιδιού είναι ένας τρόπος για κάποιον άνθρωπο να βρει τη δύναμη, τη χαρά ή την εκπλήρωση βασανίζοντας ένα θύμα που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

 Η γραμμή που διαχωρίζει την κακομεταχείριση ενός ζώου από την κακομεταχείριση ενός ανθρώπου είναι πάρα πολύ λεπτή, και περνιέται πολύ πιο εύκολα από ότι πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Οι άνθρωποι κακοποιούν τα ζώα για τον ίδιο λόγο που κακοποιούν τους ανθρώπους. Μερικοί ίσως σταματήσουν στα ζώα, αλλά έχει ήδη αποδειχθεί ότι στις περισσότερες περιπτώσεις προχωρούν στην κακομεταχείριση ανθρώπων.

 Η σκληρότητα απέναντι στα ζώα είναι έγκλημα και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Είναι επίσης ένα σύμπτωμα διαταραγμένης προσωπικότητας ή οικογενειακού περιβάλλοντος, και αποτελεί προάγγελο και άλλης προβληματικής ή εγκληματικής συμπεριφοράς. Ο όλο και αυξανόμενος αριθμός δικαστικών αποφάσεων φανερώνει ότι η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική στην αντιμετώπιση τέτοιων και αργότερα άλλων εγκλημάτων. Οι περιπτώσεις σοβαρής ή επαναλαμβανόμενης βίας κατά των ζώων απαιτούν την παραδειγματική τιμωρία του δράστη καθώς και την ψυχιατρική του θεραπεία. Μάλιστα τέτοια θεραπεία πρέπει να παρέχεται σε όλη την οικογένεια, και όχι μόνο στον δράστη. Τι μπορούμε να κάνουμε;

Να επεμβαίνουμε και να καταγγέλλουμε. Να μην προσπερνάμε με συμπάθεια και ενοχή περιπτώσεις παιδιών που κακοποιούν ζώα. Όταν ένα παιδί κακοποιεί ζώα, φωνάζει βοήθεια σε κάποιον.

Να ενημερωθούμε και να συμμετέχουμε. Αν ακούμε ένα ζώο ή ένα παιδί να υποφέρει επειδή κακοποιείται στο διπλανό μας σπίτι, να επεμβαίνουμε. Αν κάνουμε τα στραβά μάτια γινόμαστε οι ίδιοι έμμεσοι θύτες.

      (διασκευή DogWorld Blogspot), Πηγές: Animal abuse, Animal liberation, Romina's blog.

Αφού διαβάσετε το παραπάνω κείμενο και έχοντας μελετήσει και την «Αρκούδα» του Μητσάκη, με αφορμή την 4^η Οκτωβρίου που είναι η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, να γράψετε μια επιστολή διαμαρτυρίας στο Δήμαρχο της πόλης σας καταγγέλλοντας την κακοποίηση των αδέσποτων ζώων και προτείνοντάς του μέτρα για την προστασία τους.

Επιπλέον πληροφοριακό υλικό μπορείτε να βρείτε εδώ